Hatay’ın Defne ilçesi Harbiye Mahallesi’nde bulunan Dekuk Şelalesi’nin yakınlarında taş ocağı açmak için çalışmalar yapan şirketin kontrolsüz patlamaları sonrası şelale tahrip oldu.
Piknik ve doğa yürüyüşleri yapmak için şelale çevresinde bulunan iki vatandaşın da kaçmaya çalışırken yaralandığı öne sürüldü.
Bölgede dört şirkete ait taş ocağı bulunuyor.
Şirketin çalışmaları için ‘ÇED Gereksiz’ raporu verilmiş
ANKA’nın aktardığına göre, Dekuk Şelalesi’nin tahribatına neden olan patlamayı gerçekleştiren taş ocağı şirketi ise Özaykut Yapı Anonim A.Ş. Şirkete 28 Ocak 2024 tarihinde Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Raporu’nda “Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir” kararı verildi.
3 Ağustos tarihinde AFAD Koordinasyon Merkezi’nde yapılan toplantıda, Hatay Valiliği Çevre ve Şehircilik İklim Değişikliği İl Müdürlüğü bünyesinde bir komisyon kararıyla 2020 yılında düzenlenen 192 sayılı Mahalli Çevre Kurul kararı ile hassas alan düzenlemesi yürürlükten kaldırılmıştı. Bu karara göre, ilde madencilik faaliyetleri için “yeniden inşa edilecek kentin hammadde ihtiyacının karşılanması” gerekçesiyle Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporu şartı aranmayacağı bildirilmişti. Hataylı yurttaşlar ise Valiliğin bu kararına tepki göstermişti.
Hataylılar, “Defne’nin dört bir yanı taş ocaklarıyla dolu. Şimdi ise kamuya açık bir yer olan ailecek gittiğimiz ve yüz yıldır varlığını koruyan Dekuk Şelalesi’ne doğa katliamı yapıldı” dedi.
Defne Halk Meclisi Temsilcileri de konuyla ilgili bir basın açıklaması yaparak şelaleden 15-20 metre yukarısında iş makinaların hala çalıştığı belirtilerek buna engel olunmasıni istedi:
“Burası Harbiye Mahallesine bağlı Dekuk Şelalesi, tarihi bir şelale. Yüzyıllardan beri bu şelale var. Fakat depremi fırsat bilen yetkililer, şirketlere gerekli raporlar temin edilmeden ruhsat veriliyor. Şirketlerin açılması için taş ocaklarının açılması için ruhsat veriyorlar. Taş ocakları maalesef denetimsiz bir şekilde çalıştıkları için doğayı talan ediyorlar… Biz yaşam alanlarımızı, doğal zenginliklerimizi sonuna kadar koruyacağız. Yetkililerden talebimiz, denetimsiz olarak açılan ve doğaya zarar veren taş ocaklarının kapanmasını istiyoruz.”
Defne Belediye Başkanı Halil İbrahim Özgün sorumluların tespit edilip en sert cezaların uygulanacağını, bölgede çalışma yasağı getirileceğini duyurdu.
Valilik: Şelale kentsel, kültürel, doğal sit alanlarından değil
Hatay Valiliği de konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı:
“Bazı sosyal medya kullanıcıları tarafından 17.09.2024 tarihinde kamuoyu ile paylaşılan Hatay ili, Defne İlçesinde bulunan Dekuk Şelalesi civarında, madencilik faaliyetleri yürüten bir firmanın taş ocağı patlatma görüntülerinin yayınlanması üzerine Valiliğimiz derhal ilgili birimleri harekete geçirmiş ve yerinde yapılan inceleme sonucunda; kamuoyuna yansıdığı haliyle söz konusu taş ocağının taş patlatma faaliyetinden dolayı herhangi bir vatandaşımızın zarar görmediği, sahanın Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG) tarafından düzenlenen Maden İşletme Ruhsatına sahip olduğu, söz konusu şelalenin Kentsel, Kültürel ve Doğal Sit alanlarından olmadığı, ancak Hatayımıza ait bir değer olduğu, patlatmadan dolayı kaya parçalarının eğimin de etkisiyle etrafa saçılıp şelale yatağına yuvarlanarak şelaleye zarar verdiği, şelalenin mevsimsel durumu nedeniyle kuru olduğu, patlatma yapılan yer ile şelale üst noktası arasında yaklaşık 100 m mesafe olduğu tespit edilmiştir.”
İlgili maden firmasının faaliyetlerinin durdurulduğu ve idari sürecin devam ettiği belirtilen açıklamada, “Asırların felaketi depremlerden sonra Kadim Şehrimiz Hatayımızı her yanı ve yönüyle yeniden ihya çalışmaları devam ederken doğal zenginliklerimizin de koruyucusu olduğumuzu, bu ve buna benzer hiçbir faaliyetin cezasız kalmayacağını; bununla birlikte doğal güzelliğimiz ilgili şelalenin temizlenmesi ve eski haline getirilmesi çalışmalarına ivedilikle başlanacağı hususları; basına ve kamuoyuna saygıyla duyurulur” denildi.
Emek Partisi: Şelale kayalarla doldu, dere yatağına müdahale edildi
Projeler nedeniyle yapılan patlamaya ilişkin bir açıklama da Emek Partisi Hatay İl Örgütü tarafından yapıldı.
“Hatay taş, kalker vb maden işletmeleri patronlarının değil Hatay halkının yaşam alanıdır. Depremde gitmedik, taş ocağının yıkımından da korkup gitmeyeceğiz, mücadele edeceğiz” denilen açıklamada Defne’nin Esenbulak ve Harbiye mahalleleri sınırları içinde faaliyet yürüten taş ocağı projeleri nedeniyle doğa tahribatının sürdüğü, önceki gün, Dekuk şelalesine yakın alanda, yapılan patlatmanın şelaleyi de kayalarla doldurduğu, dere yatağına müdahale edildiği bilgisi verildi.
Açıklamada, taş ocağının yarattığı tahribat, etrafa yaydığı toz yetmezmiş gibi şimdi de halkın kullandığı Dekuk şelalesi mesire alanının tahrip edildiği belirtildi; “Defne bölgesinin sürekli olarak taş ve kalker ocağı gibi doğaya ve insana zararları açık ve kesin olan işletmelerle donatılmak isteniyor. Bölgeyi insansızlaştırmak mı isteniyor? Hatay taş, kalker vb maden işletmeleri patronlarının değil Hatay halkının yaşam alanıdır. Depremde gitmedik, taş ocağının yıkımından da korkup gitmeyeceğiz, mücadele edeceğiz. Gitmedik buradayız” denildi.