Türkiye’nin GDO kronolojisi

Türkiye’de genetiği değiştirilmiş orgaznimalara karşı verilen mücadele son günlerde en güçlü zamanlarını yaşıyor. Bilindiği gibi son olarak Türkiye Gıda ve İçecek Sanayi Dernekleri Federasyonu (TGDF) Biyogüvenlik Kurulu’na 29 GDO türü için yaptıkları başvuruyu  geri çektiklerini açıkladı.

Peki GDO’lara karşı Türkiye’de verilen mücadele yeni mi? Elbette değil. Türkiye’nin GDO kronolojisini Yeşil Gündem’den aktarıyoruz:

1992 Haziran: Türkiye Birleşmiş Milletler Biyoçesitlilik Sözleşmesi’ni imzaladı.

1998 Mayıs: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Transgenik Bitkilerin Alan Denemeleri Talimatı”nı çıkardı.

1998 Mayıs: Birleşmiş Milletler Biyoçesitlilik Sözleşmesi yürürlüğe girdi.

1998-2008: Nazilli’de ve Çukurova’da GDO’lu ürünlerin deneme ekimi yapıldı.

2002 Eylül -2005 Eylül: “Ulusal Biyogüvenlik Çerçevesinin Gelistirilmesi” konulu UNEP/GEF projesi gerçekleşti.

2003 Temmuz: BM Biyoçeşitlilik Sözlesmesinin ek protokolü olan Cartagena Protokolü TBMM’de kabul edildi.

2004 Mart: GDO’ya Hayır Platformu kuruldu.

2004 Ekim: Kasım: GDO’ya Hayır Platformu ve Friends of the Earth işbirliği ile Canavar Balon Kampanyası Türkiye’de 15 ili dolaşarak GDO’ların üretiminin ve ithalatının yasaklanması için 100.000 imza topladı ve TBMM’ye sundu.

2005: Ulusal Biyogüvenlik Yasa Taslağı hazırlandı.

2008: GDO’ya Hayır Platformu, “Gıda Tohum Haktır,GDO’ya Hayır Kampanyası yürüttü.

2009 Ağustos: Yeşiller Partisi Tarım Çalışma Grubu, GDO ve Ulusal Biyoguvenlik Yasa Tasarısı konusunda basın açıklaması yaptı.

2009 Ekim: Gıda ve Yem Amaçlı Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerinin İthalatı, İşlenmesi, İhracatı, Kontrol ve Denetimine Dair Yönetmelik yürürlüğe girdi.

2009 Ekim: Slow Food Fikir Sahibi Damaklar “GDO’ların yönetilmesini değil, yasaklanmasını istiyoruz” kampanyasını başlattı.

2009 Kasım: GDO Yönetmeliği’nde  değişiklikle “26.10.2009 tarihinden önce kontrol belgesi almış” ürünler ithalat aşamasında denetleme kapsamından çıkartıldı.

2009 Kasım: Sağlık ve Gıda Güvenliği Hareketi GDO yönetmeliğinin iptali için Danıştay’a iptal davasını açtı

2009 Aralık: Danıştay, yönetmeliğin tümünün yürürlüğünü durdurdu

2010 Ocak: Muafiyetin süresi genişletilerek ve bu kez  “20.01.2010’dan önce kontrol belgesi almış” ürünlerin 1 Mart 2010’a kadar serbestçe ülkeye girişine olanak sağlandı.

2010 Eylül: Biyogüvenlik Kanunu yürürlüğe girdi

2011 Aralık: Biyogüvenlik Kurulu, Bayer firmasına ait A2704-12, Monsanto firmasına ait MON40-3-2 ve MON 89788 isimli herbisit tolerans geni taşıyan soya fasülyesi ve ürünlerini, hayvan yemi ya da yem hammaddesi olarak kullanılmasına izin verdi.

2011 Aralık: GDO’ya Hayır Platformu bileşenlerinden Ziraat Mühendisleri Odası kampanyası aracılığıyla Biyogüvenlik Kurulu’na GDO’lu mısır çeşitlerinin ithaline izin verilmemesi için 15 bin görüş bildirildi.

2011 Aralık: Biyogüvenlik Kurulu, Türkiye Yem Sanayicileri Birliği Derneği İktisadi İşletmesi, Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçıları Birliği Derneği İktisadi İşletmesi (BESD-BİR) ve Yumurta Üreticileri Merkez Birliği’nin (YUM-BİR) 13 mısır çeşidi ve ürünlerinin (Bt11, DAS1507, DAS59122, DAS1507xNK603, NK603, NK603xMON810, GA21, MON89034, MON89034xNK603, Bt11xGA21, 59122x1507xNK603, 1507×59122 ve MON88017xMON810) hayvan yemlerinde kullanılması amacıyla yaptığı başvuruyu kabul etti.

2012 Mart: TÜGİDER (Tüm Gıda Dış Ticaret Derneği) 3 soya çeşidinin (MON 40-3-2, A2704-12 ve MON89788) gıda amaçlı ithaline dair yaptığı başvuruyu geri çekti

2012 Nisan: Greenpeace Akdeniz, “Yemezler” kampanyasını başlattı.

2012 Ağustos: Biyogüvenlik Kurulu,GDO’lu 3 çeşit soya için “tam rafine yağ üretimi amaçlı kullanılması şartı” ile izin verilebileceğini açıkladı.

2012 Ağustos: TGDF 29 adet gıda amaçlı GDO için ithalat başvurusunu geri çekti.

2012 Ağustos: Ünak Gıda  gıda amaçlı 3 adet soya başvurusunu geri çekti.

(Yeşil Gazete)