Türkiye’de ilk: İklim aktivisti hissedarlar şirket genel kurullarında

İklim için 350 Derneği’nin öncülüğünde geçen sene olduğu gibi bankalar ile bu sene Türkiye’de ilk defa bir şirketten de hisse satın alan iklim aktivistleri, katıldıkları genel kurul toplantılarında iklim taahhütlerini yineleyip bu konuda atılacak adımların takipçisi olacaklarını belirtti.

Dünyada son yıllarda büyük fosil yakıt şirketleri ve bu şirketlere fon sağlayan bankalara aktivist hissedarların uyguladığı baskı ve elde ettiği başarılar sonrası Türkiye’de de ilk defa geçtiğimiz sene iklim aktivisti hissedarlar bankaların genel kurullarına katılarak, taleplerini dile getirmişti. Bu sene ise ilk defa üretim süreçlerinin karbonsuzlaştırılması adına şirketlerden de hisse alan iklim aktivistleri, iklim krizi ile mücadelede sorumlu banka ve şirketlerin hızla gerekli adımları atmaları konusunda harekete geçti.

Banka ve şirketlerden ‘müzakere’ talebi

Son bir haftada biri şirket olmak üzere üç ayrı genel kurulda söz alan iklim aktivisti hissedarlar, fosil yakıttan çıkışın hızlanabilmesi adına hissedarı oldukları kurumların politikalarına yönelik taleplerini iletti.  Bu sayede iklim hareketinin taleplerini banka ve şirketlerin üst yönetimlerine ileterek bir müzakere kapısını da araladılar.

İklim taleplerinin dile getirildiği ilk genel kurul, geçtiğimiz hafta düzenlenen Akbank genel kurulu oldu. Toplantıya katılan aktivist hissedar Öykü Ay sadece kömür yatırımlarının desteklenmemesi kararının yeterli olmadığının altını çizerek, kömürle ilişkili tüm kurumlara da finansman sağlanmaması talebinde bulundu. Hissedarların ikinci adresi yeni kömür projelerine finansman sağlamama ve 2040’ta kömürden çıkış kararları alan Garanti Bankası’nın genel kurulu idi. Bankadan bir adet sembolik hisse alan Barış Eceçelik, 2040 tarihinin öne çekilmesini ve kömürle ilgili hiçbir şirkete finansman sağlanmamasını talep etti.

“Hayatımda ilk defa bir aktivist hissedara cevap veriyorum”

Geçtiğimiz sene sadece banka genel kurullarına katılan aktivist hissedarlar bu sene ilk defa iklim krizi ile mücadelede şirketlerin de rolünü ön plana çıkartmak ve taleplerini doğrudan iletebilmek adına Erdemir ve İsdemir’den de hisseler aldı.

Erdemir hissedarı Elif Cansu İlhan, şirketin genel kurulunda yaptığı konuşmada şunları dile getirdi: “Hepimizin bildiği gibi Türkiye net sıfır hedefine sahip ülkelerden biri ve bu hedefe ulaşılmasını emisyon azaltımı hedefini koyan devlet değil, üretim biçimlerini değiştirecek olan şirketler sağlayacak. Başka bir deyişle bu hedefe ulaşmak için hemen hemen her sektörün üretim süreçlerini karbonsuzlaştırması gerekecek.”

İlhan, bu bağlamda şirkete şunları sordu: “Halihazırda ne kadar cevher, kömür ve doğalgaz kullanılmaktadır? Özellikle kömür kullanımına tam olarak ne zaman ve nasıl son verilecektir?”

Türkiye’de şirketler için de bir ilk olan “iklim aktivisti hissedar” katılımı, şirketlerin de dikkatini çekti. Erdemir Genel Kurulu Divan Başkanı, Cansu İlhan’ın sorusunu, “Hayatımda ilk defa bir iklim aktivisti hissedara cevap veriyorum” diyerek yanıtlamaya başladı.

İklim için 350 Derneği’nden Selen Karaca da Türkiye’de başlattıkları aktivist hissedar yaklaşımının iklim kriziyle mücadelede banka ve şirketlerin daha aktif bir rol olmasını sağlamak ve bu konuda hem şirket yönetimlerinde hem de diğer hissedarlarda farkındalık yaratmayı amaçladığını belirterek, banka ve şirketlere hissedarlarının taleplerini dikkate almaları konusunda çağrıda bulundu.