Türkiye’nin son dönemde yaşadığı ekonomik kriz, geçen günlerde açıklanan ve yeni bir rekor olarak nitelenen enflasyon rakamları “ülke stagflasyona mı gidiyor?” sorularını da gündeme getirdi.
Mahfi Eğilmez de, BBC Türkçe’de “Türkiye ekonomisi stagflasyona mı gidiyor?” başlığı ile yayınlanan yazısında bu soruya dair tespitlerde bulundu. Eğilmez’in yazısından satırbaşları:
Stagflasyon
Stagflasyon, durgunluk anlamına gelen ‘stagnation’ sözcüğü ile enflasyon sözcüğünün bir araya getirilmesiyle türetilmiş bir bileşik sözcük. Enflasyon içinde durgunluk anlamına gelmek üzere ekonomide enflasyon olgusuyla birlikte ortaya çıkan sıfır dolaylarındaki büyüme halinin tanımlanmasında kullanılıyor.
Stagflasyon, ekonomik dengesizlik hallerinin en zor giderilebilenlerinden birisi olarak kabul ediliyor. Bir yandan enflasyonu düşürmek, bir yandan büyümeye geçmek, bir yandan da bunlara eşlik edecek olan işsizlik artışını engelleyip istihdamı artırabilmek birbiriyle çelişen hedefler olarak ortaya çıkıyor.
Türkiye’nin stagflasyon deneyimleri
Türkiye ekonomisi geçmişte stagflasyonla birkaç kez karşılaştı.
İkinci Dünya Savaşı sonrasında 1948’de enflasyon (TEFE) yüzde 7,5’e yükselmişken, GSYH yüzde 0 büyümede kalmıştı. 1991 yılında ekonomi yüzde 0,4 büyürken enflasyon (TÜFE) yüzde 71,1’e çıkmıştı.
2008’de yüzde 0,8’e düşen büyüme ve yüzde 8,1’e varan enflasyon ile Türkiye ekonomisi stagflasyona yaklaşmıştı.
Türkiye ekonomisi, yaşadığı bu stagflasyon deneyimlerinden genellikle hızlı bir biçimde çıkmayı başarabildi.
2019’da stagflasyon olgusu yeniden karşımıza çıkabilir
Türkiye ekonomisinin bugünkü gidişine bakılırsa 2018 yılının son çeyreğinden ya da 2019 yılının ilk çeyreğinden başlayarak yeni bir stagflasyon olgusuna girmesi olasılığı karşımızda duruyor.
IMF’nin 2019 için büyüme tahmini yüzde 0,4 ve enflasyon tahmini ise yüzde 15,5. Eğer IMF’nin bu tahminleri gerçekleşirse 2019 yılında stagflasyonla tekrar karşılaşacağız anlamında değerlendirilebilir.
Mahfi Eğilmez’in yazısının tamamına bu bağlantı üzerinden ulaşabilirsiniz.
(BBC Türkçe)
