Tibet buzullarına hapsolmuş 1000’e yakın yeni bakteri türü, bilim insanlarını endişelendiriyor

Tibet buzullarından alınan kar ve buz örneklerinde yaklaşık 1000 yeni bakteri türünün bulunduğunu belirten bilim insanları, küresel ısınma yüzünden buzların erimesiyle yeni ve bilinmeyen hastalıkların yayılmasından endişe ediyor.

Nature Biotechnology adlı bilimsel dergide geçen hafta yayımlanan yeni çalışmaya göre, araştırmacılar Tibet buzullarında hapsolmuş bakteri türlerinin kar ve buz eridikçe diğer bölgelere ulaşıp ulaşamayacağını inceledi.

Çin Bilimler Akademisi mensuplarının da aralarında bulunduğu araştırmacılar, 2010 ila 2016’da Tibet’teki 21 buzuldan numuneler topladı ve buz örneklerini eriterek geriye ne kaldığını analiz etti. Analizin sonucunda çağdaş bilim için yüzde 98’i yeni olan 968 benzersiz bakteri türü bulundu.

Yaklaşık bir yıl önce de ABD‘li araştırmacılardan oluşan bir ekip, Çin’in kuzeybatısındaki platoda bulunan Guliya buz örtüsünün zirvesinde ve platosunda açılan iki çekirdek buz örneğinde, bazıları 15 bin yıldan yaşlı olan antik virüs ve bakteriler bulmuştu.

‣Tibet buzullarında yeni virüs türleri keşfedildi

Buz örtüleri ve buzullar Dünya’nın yüzey örtüsünün neredeyse onda birini oluşturuyor ve iklim krizi nedeniyle her geçen yıl daha fazla eriyorlar.

A genome and gene catalog of glacier microbiomes https://t.co/lsIwysoVRf pic.twitter.com/wICwkeejwH

— Nature Biotechnology (@NatureBiotech) June 27, 2022

Bilim insanları buza hapsolmuş bu bakterilerden bazılarının, özellikle bu eski mikroplara karşı bağışıklığı olmayan modern bitkiler, hayvanlar ve insanlar için bulaşıcılığı olabileceğinden endişeleniyor:

“Bu mikroorganizmalar bitkileri, hayvanları ve insanları savunmasız hale getiren yeni virülans faktörlerine sahip olabilir.”

Araştırmacılar, buzullarda hapsolmuş bu tür antik ve modern patojenik mikropların yerel salgınlara ve hatta pandemiye yol açabileceği konusunda da uyarıyor.

‣Su kıtlığı eşikte: İklim değişikliği nedeniyle Asya buzullarının üçte biri eriyecek

Buzullar, mikrobiyal genetik çeşitliliğin benzersiz bir envanterini ve bir evrim kaydını temsil ediyor. Düşük enlemli buzulların en geniş alanını içeren Tibet Platosu ise özellikle küresel ısınmaya karşı savunmasız durumda

Yeni keşfedilen bakteriler de dünyanın özel öneme sahip bir bölgesinden geliyor: Burada eriyen kar ve buz, Çin ve Hindistan‘daki yoğun nüfuslu bölgelere akan birkaç nehri besliyor.

Tibet Platosu’nda geçen yıl yapılan çalışmada da antik virüs ve bakteriler tespit edilmişti.

Araştırmacılar, “Asya’nın su kulesi olarak bilinen Tibet Platosu, Yangtze, Sarı Irmak, Ganj Nehri ve Yarlung Tsangpo Nehri (Brahmaputra Nehri) de dahil olmak üzere dünyanın en büyük nehirlerinden birkaçının kaynağıdır, potansiyel olarak tehlikeli bakterilerin serbest kalması dünyanın en kalabalık bu iki ülkesini etkileyebilir.”

Araştırmayı yürüten bilim insanları, bundan sonraki çalışmalarda buzulların erimesiyle açığa çıkan mikropların dünyanın dört bir yanındaki nehirlere karışmasının, nehir yatağı boyunca yaşayan bitkiler ve hayvanlar için bir tehdit oluşturup oluşturmadığını daha net değerlendirmeyi umuyor.