By 
Haber: Elif Ünal
Sağlık çalışanları, yeni tip koronavirüs salgını nedeniyle virüsten korunmak için sık sık ellerimizi yıkamamızı ve bulunduğumuz odayı havalandırmamızı tavsiye ediyor. Ancak Muğla’nın Milas ilçesine bağlı İkizköy’de yaşayan halk bunların hiçbirini yapamıyor. Sebebi ise köyün yakınında bulunan Yeniköy ve Kemerköy termik santralleri.
Santrallerin yarattığı hava kirliliği sebebiyle virüse karşı çok daha savunmasız bırakılan İkizköylüler, bu sefer de termik santralin köyün suyunu kesmesi sebebiyle üç gün boyunca suya erişemedi. Çünkü köyün su ihtiyacını karşılayan yer altı kuyuları Yeniköy-Kemerköy Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş’nin denetiminde.
Milas İkizköy'den bildiriyoruz: ‘’Neredeyse 2 gündür sularımız kesik. Ellerimizi sık sık yıkamamız gereken şu dönemde üstelik hiç bir şekilde su kesintisi olmayacağı söylenmişken bizler kişisel hijyen açısından da zor durumdayız.’’ #SuHakkıİnsanHakkıdır #KömüreDeğilİkizköyeSu pic.twitter.com/a0Of3TkSgm
— İkizköy İnsanca Yaşam için Direniyor ??? (@ikizkoydireniyo) April 8, 2020
Gümüşel: Şirket şantaj için suyu kesiyor
İkizköy mücadelesi gönüllüsü Deniz Gümüşel, Yeşil Gazete’ye yaptığı açıklamada su kesintilerin çok sık yaşandığını ve tekrar olmayacağının herhangi bir garantisi olmadığını söyledi. Gümüşel, suların kesilmesinin ise bir yıl önce şirketin köylülerin tarım topraklarını satın alma isteğine köylülerin karşı çıkmasıyla başladığını söyledi:
Geçtiğimiz yıl Haziran ayında Yeniköy-Kemerköy Eleketrik Üretim A.Ş üç mahallenin tarım topraklarını satın alma istediğinde bulundu. Eğer satın almazlarsa kamulaştırmaya gideceklerini söylediler. Köylüler de satmamak için bir araya geldi ve mücadeleye başladı.
O zamandan bu yana ne zaman istimlaka karşı, orman kesimlerine karşı eylem yapılsa veya bakanlıklarla görüşülmesi için Muğla Çevre Platformu (MUÇEP) ile Ankara’ya gidilse köylüler bir hafta 10 gün süren su kesintisi yaşıyor. Biz de şirketin bunu şantaj olarak kullandığını düşünüyoruz.
Kesintiler sırasında şirket ile görüşmeleri sonucunda şirketin “kuyunun yüzde 90’ı dolmadan köylere bırakmıyoruz” veya “su hattında sıkıntı var” diyerek köylüleri geçiştirdiğini söyleyen Gümüşel, suyun anayasal bir hak olduğunu ve böyle bir uygulamanın kabul edilemeyeceğini belirtti.
Danıştay: Elektrik arzı daha önemli
Santralin suyun kullanım haklarına sahip olması 2013 yılına dayanıyor. Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından Dereköy’de bulunan 15 kuyu o dönem devlet tarafından işletilen termik santrale aktarılmıştı. Santraller 2014’te özelleştirmeyle IC İÇTAŞ Enerji – LİMAK Enerji ortaklığına devredilirken maden sahaları ve kuyuların kullanım hakkı da şirkete devredilmişti.
Büyükşehir Belediyesi Kanununa göre suyun köye götürülmesinin MUSKİ’ye bağlı olduğunu savunan MUSKİ kuyuların kullanım haklarının kendilerine devredilmesi için Danıştay’a dava açtı. Ancak Danıştay 2017’de elektrik arzının su kullanım hakkından daha önemli olduğunu gerekçe göstererek şirket lehine karar verdi.
Deniz Gümüşel, Danıştay kararı olduğu için üst mahkemeye taşıyamadıklarını, ancak köylülerin bireysel haklarının ihlal edilmesinden yola çıkarak ayrıca bir dava açmak için araştırma aşamasında olduklarını söyledi.
Santralde Covid-19 vakası görüldü
Köydeki insanların koronavirüs sebebiyle oldukça endişeli olduklarını anlatan Gümüşel, santralde çalışanlardan birinde Covid-19 görüldüğünü anlattı ve şu ifadeleri kullandı:
Aldığımız duyumlara göre Yeniköy Santralinde Covid-19 santralinde vaka görülmüş. Çalışan karantinaya alınmış ama diğerler için herhangi bir önlem alınmamış.
İşçiler maskeleriyle ağır bir hava kirliliği içinde çalışmaya devam ediyor. Santralde çalışanlar da akşam olunca köye evlerine dönüyor. Köylüler büyük bir salgın yaşamaktan ve gündelik hijyenlerini dahi sağlayamamaktan dolayı oldukça endişeli.
Suyun temel bir insan hakkı olduğunu ve anayasayla güvence altına alındığını hatırlatan Gümüşel, “Kömürden elektrik üretimi normal koşullarda bile hayatımızı, ekosistemlerimizi, iklim sistemlerini etkileyen ve artık vazgeçilmesi gereken bir üretim. Böylesi hayati bir konuda iki nedenle acilen kapatılması gerekiyor: Çok ağır su tüketimleri nedeniyle ve yarattıkları hava kirliliğinin koronavirüs salgınını etkileyen bir etken olması nedeniyle” diye konuştu.
Comments