By 
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Orman Genel Müdürlüğü ev sahipliğinde düzenlenen yeni yılın ilk ‘Ulusal Gıda Komisyonu Toplantısı’na katıldı.
Son dönemde dünya çapında da sıkça gündeme gelen yapay et hakkında da soruları yanıt veren Bakan, bunun “kesinlikle gündemlerinde olmadığını söyledi:
“Zaman zaman ‘Bakanlık yapay ete izin verdi’ gibi haberler, paylaşımlar yapılıyor. Yapay et kesinlikle gündemimizde yok. Yapay et üretimine izin verilmesi asla söz konusu değil. Yapay et konusunda herhangi mevzuat çalışmamız bulunmadığını da belirtmek isterim. ”
Türkiye’deki hayvancılığı geliştirmek için çabaladıkları, hayvan varlığını artırmak için çalıştıklarını söyleyen Bakan, yapay et konusunu asla gündemlerine alma üretiyoruz. Yapay et konusunu bundan sonra da asla gündemlerine almayacaklarını belirtti.
Bakanlığın gıdalarda böcek ununa da izin verdiği konusundaki soruları da yanıtlayan Yumaklı, buna ilişkin bir çalışmaları olduğunu da yalanladı.
Limon sosuna yasak
Yumaklı geçen yıl yaptıkları düzenlemeyle nar ekşisi izlenimi veren nar ekşisi sosu, nar aromalı sos gibi ürünlerin piyasaya arzını yasakladıklarını da hatırlatarak, “Benzer şekilde limon suyu izlenimi veren limon sosu gibi ürünlerin yurt içi piyasaya arzını da yasaklayacağız” dedi.
Yumaklı’nın aktardığına göre, Türkiye’nin gıda mevzuatını hazırlamanın yanında, uluslararası mevzuat düzenlemelerine de katkı verilecek.
Neden yapay et üretiliyor?
Akademik literatürde “laboratuvar eti”, “yapay et”, “sentetik et”, “hücre kültürü eti”, “test tüpü eti” gibi çeşitli isimlerle anılıyor. Kök hücrelerden doku üretmekte kullanılan doku mühendisliği teknikleri laboratuvar eti oluşturma çalışmalarının esasını oluşturuyor.
Laboratuvar etlerinin üretiminde sığır, koyun, domuz, tavuk gibi hayvanlar; toprak, çayır ve meralar, su ve yem bitkileri gibi hayvansal üretimin esasını oluşturan şeyler kullanılmıyor. Onların yerine mekanik ve elektronik çeşitli laboratuvar cihazları kullanılıyor. Ayrıca bitkilerden üretilen yapay et çalışmaları da oldukça ilerlemiş halde.
‣ İtalya’da laboratuvarda et üretilmesi yasaklandı
Tarım Bakanı’nın Türkiye’de asla izin vermeyeceklerini belirttiği yapay et çalışmaları dünyada büyük gelişme kaydediyor. Endüstriyel hayvancılığın hem hayvan refahı hem de iklim değişikliği ve biyolojik çeşitliliğe verdiği zarar, dünya ülkelerini canlı hayvan eti yerine laboratuvarda üretilmiş et ürünleri çalışmalarına yönelmeye itiyor.
Sığır, tavuk ve diğer çiftlik hayvanları metan emisyonları, ormanların ve arazilerin tahribatı ve yüksek su kullanımı nedeniyle büyük bir çevresel etkiye sahip. Çiftlik hayvanlarının neden olduğu metan gazı ise dünyayı ısıtan sera etkisine neden oluyor. Bir ineğin bir yılda ürettiği sera gazı bir otomobilin yıllık emisyonuna eşit olduğu belirtiliyor.
Ayrıca yapılan araştırmalar yeryüzündeki tarımsal arazilerin üçte ikisinin hayvan yetiştiriciliği için kullanıldığını gösteriyor. Aşırı su tüketimi ve sularda yol açılan kimyasal kirlenme de endüstriyel hayvancılığın doğaya verdiği zararlardan bazıları.
Laboratuvar eti üretiminin Avrupa’daki hâlihazırdaki hayvancılık üretimi ile kıyaslandığı bir çalışmada hangi hayvandan elde edildiğine bağlı olarak laboratuvar eti üretiminin yüzde 7-45 oranında daha az enerji kullanımına; yüzde 78-96 arasında daha az sera gazı salımına neden olacağı ve su kullanımını da yüzde 82-96 arasında azaltacağı dile getiriliyor.
Bilim insanları, zengin ülkelerdeki geleneksel et tüketiminin iklim krizini yenmek için çarpıcı biçimde düşmesi gerektiğini söylüyor.
Yapay et, geleneksel etteki tadı ve hissi sağlayabilir ve çok daha küçük bir çevresel etkiye sahip olabilir. Yapılan araştırmalar da, tüketicilerin önemli bölümünün, başarılı bir üretim olması halinde laboratuvarda üretilen eti tercih edeceklerini gösteriyor.
‣ Laboratuarda üretilen yapay deri hayvan deneylerinin sonunu getirebilir
‣ Bill Gates: Gelişmiş ülkeler et tüketimini bırakıp yapay ete geçmeli
İki yıl önce yapay et üretmek için dünyanın en büyük biyoreaktörlerinin inşa ettiğini açıklayan ABD‘li Good Meat şirketi, birkaç yıl içinde üretilecek etleri on binlerce restorana tedarik edebileceğini açıklamıştı.
Comments