‘Yakala, kısırlaştır, yerine bırak’ uygulanamamış
AA Editör Masası‘na konuk olan Yumaklı şunları söyledi:
“Temel bakış açımız, toplumsal hayatı etkileyen hususların elimine edilmesi ve sahiplendirme. Daha sonra popülasyonun kontrolü için kısırlaştırma ve rehabilitasyon. Bu alanda 2004 ve 2021’de düzenlemeler yapılmış. Bu düzenlemelerin temel sebebi o dönemlerde ortaya çıkan sorunları çözmek amacıyla.
Bu düzenlemeleri yaparken yakala, kısırlaştır, sal modeli kanuni düzenlemenin içerisine konulmuş. Tabii geçen süreç içerisinde bu modelin uygulanabilirliği maalesef istenilen düzeyde olmamış ve popülasyon kontrol altına alınamamış. Artık herkes kabul ediyor ki, bu popülasyonun artması sebebiyle artık sosyal hayatın farklı şekillerde ve olumsuz bir biçimde etkilenmesi söz konusu.
‣ ‘Katliam yasası’ tüm tepkilere rağmen komisyondan geçti: ‘Toplatma ve öldürme’ Meclis’e havale
‣ Yurttaş hayvanlarla ilgili yasa tasarısına tepkili: Meclis’te katil var!
‘Net rakamı bilmiyoruz’
Sorunu, hayvanların sahipsiz olmasında gören ve “sahipsizliğin, sorumsuzluk getirdiğini” öne süren Yumaklı, , ” Dolayısıyla buradaki temel bakış açımız ilk başlangıçta toplumsal hayatı etkileyen hususların elimine edilmesi ve sahiplendirme, daha sonra da popülasyonun kontrol altına alınması için kısırlaştırma, rehabilitasyon ve diğer hususlardı.
Yaklaşık 4 milyon civarında bir hayvan olduğunu, başıboş köpek olduğunu tahmin ediyoruz. Neden bunu bu şekilde söylüyorum? Çünkü sürekli yer değiştiren, tam sayamadığımız, hiçbir yerel yönetimin bize net rakam veremediği bir ortamda elimizdeki verilerden hareketle bunu tahmin ettik” diye konuştu.
Yasa teklifi yerel yönetimlere ne yüklüyor?
Komisyondan geçen yasa teklifi, bakanlıkları ve belediyelere destek ve teşviklerin kaynaklarının sağlanması açısından hiçbir somut imkan sağlamıyor. Ancak yüklenen görevlerin yerine getirilmemesi halinde yerel yönetimler için bir “ceza zinciri” tehditini öngörüyor.
Buna göre, büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu 25 bini aşan belediyeler, sahipsiz veya güçten düşmüş ya da tehlike arz eden hayvanların korunması ve sahiplendirilinceye kadar bakımının yapılması ile rehabilitasyonunun sağlanması amacıyla hayvan bakımevleri kuracak. Belirtilen hayvanlar, ilgili belediyeler tarafından hayvan bakımevine götürülecek. Hayvan bakımevi kurma zorunluluğu olmayan belediyeler ile il özel idareleri, sorumluluk alanındaki bu hayvanları en yakın hayvan bakımevine götürecek.
Belirtilen kaynağı ayırmayan belediye başkanı ve meclis üyeleri ile ayrılan kaynağı hayvan bakımevi kurmak, sahipsiz hayvanları toplamak, rehabilite etmek veya sahiplendirilinceye kadar bakmak için harcamayan veya bu kaynağı başka amaçlar için sarf eden belediye başkanı ve belediye yetkililerine 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilecek.
Belediyeler, 31 Aralık 2028’e kadar hayvan bakımevleri kurmak, rehabilitasyon işlemlerini gerçekleştirmek ve sahipsiz hayvanlara sahiplendirilinceye kadar bakmak için kesinleşmiş en son bütçe gelirlerinin binde 5’i oranında kaynak ayıracak. Bu oran, büyükşehir belediyelerinde binde 3 olarak uygulanacak. Ayrılan ödenekler başka bir amaç için kullanılamayacak.
