Rusya’nın abluka altına alınan Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’a olan desteği, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nde kullandığı vetoya uluslararası alanda tepki yağmasına karşın devam ediyor. Geçen haftanın başında Esad ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov’un buluşmasının ardından Suriye diyaloğun devam etmesi ve sorunlara ulusal çözümler bulunması konusunda ısrar etmeyi sürdürüyor. Ne var ki ulusal çözüm olarak yalnızca, daha büyük bir reform paketi olarak geçen Ekim ayında Esad tarafından açıklanan yeni bir Anayasa referandumu kalmış durumda. Resmî haber ajansı SANA’ya göre, bir taslak yaklaşık 10 gün önce Devlet Başkanı’na sunuldu. Rusya Dışişleri Bakanı Yardımcısı Sergei Sybakov yeni Anayasa taslağını, seçimlere doğru atılmış büyük bir adım olarak alkışladığını açıkladı. Lavrov, Suriye’nin yakın bir zamanda anayasal referandum için bir tarih açıklayacağını da sözlerine ekledi.
Yürürlükteki 1973 Anayasası’nın en tartışmalı maddesi 8. madde. Söz konusu düzenlemeyle sosyalist Baas Partisi “toplumda ve devlet içinde lider parti” olarak tanımlanıyor. Suriyeliler arasında eleştiri konusu olan söz konusu madde, mevcut rejimin temelini oluşturuyor ve yeni taslakta da aynen korunması halinde iç savaşı şiddetlendirmesinden korkuluyor. Esad, Anayasa’nın bu bölümünün taslağı hazırlayan komisyon tarafından özel bir dikkatle ele alınacağına dair söz vermiş durumda.
Nitekim Suriye devlet kaynaklarından gelen son haberlere göre, Beşar Esad yeni Anayasa taslağıyla ilgili 26 Şubat’ta referandum düzenleneceğini açıkladı. Yeni metinde, Baas Partisi’ne “toplumun ve devletin lideri” statüsünü tanıyan maddenin bulunmadığı bildiriliyor. Muhalefet ise, protestoculara yönelik şiddet devam ettiği sürece hükümet tarafından atılan hiçbir siyasal adımı desteklemeyeceğini açıkladı.
Pazar günü Devlet Başkanı Esad, ulusal bir komisyon tarafından dört ay boyunca üzerinde çalışılan yeni Anayasa önerisinin bir nüshasını teslim aldı.
Resmî haber ajansı SANA’nın bildirdiğine göre, komite üyeleri “Suriye vatandaşlarının onurunu garanti altına alan ve onların temel haklarını koruyan” ve “Suriye’yi kamusal özgürlükler ve siyasal çoğulculuk konusunda örnek teşkil edecek bir ülkeye dönüştürecek” bir metin yazmaya çalıştıklarını ifade etti.
Esad’ın şöyle söylediği bildirildi: “Yeni Anayasa kabul edildiğinde Suriye, ülkeyi halkın tüm kesimleriyle işbirliği içerisinde yeni bir çağa taşımak için yayınlanan reformlar ve kanunlar aracılığıyla anayasal ve yasal yapının yürürlüğe girmesinin en önemli aşamasını geçmiş olacak.”
SANA Ajansı Anayasa taslağının ayrıntılarına vermedi ancak yetkililer, yeni metinde Baas Partisi’ni siyasal ve toplumsal tek lider haline getiren 8. maddenin bulunmadığını söylüyor.
Yine yetkililerin belirttiğine göre taslak, Devlet Başkanı’nın görev süresini yedi yıllık iki dönemle sınırlıyor. Esad, babası Hafız’ın ardından üstlendiği Devlet Başkanlığı görevini 2000’den bu yana sürdürüyor.
Açıklamalara göre kurulacak yeni partiler bir din, meslek veya bölgesel çıkarlar üzerine kurulamayacak. Bu yasağın Müslüman Kardeşler’in ve kuzey-batı bölgesindeki Kürt grupların parti kurmasını engelleyeceği belirtiliyor.
Kaynaklar: ConstitutionMaking.org ve BBC
