By 
Haber: Elif Ünal
Altı termik santralin gerekli çevre yatırımlarını yapmadıkları için 1 Ocak gece yarısı kapatılmasının ardından gözler, bu santrallerde çalışan işçilere döndü. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez‘in işçilerin mağdur edilmeyeceğini söylemesine rağmen, kömür giriş kapılarına mühür vurulan Sivas’taki Kangal Termik Santrali’nde çalışan maden işçilerinin ücretsiz izne çıkarıldığı ortaya çıktı.
Karara tepki gösteren işçiler, Kangal’ın Çarşı Meydanı‘nda eylem yaparak işlerini geri istediklerini söyledi. İlerleyen günlerde Türkiye Enerji, Su ve Gaz İşçileri Sendikası (TES-İŞ) ve Maden-İş tarafından büyük çaplı bir eylem düzenlenmesi planlanıyor.
Kangal ilçesi Çarşı Meydanı
Gökpınar: İnsanlar göçe zorlanacak
Yeşil Gazete’ye konuşan Kangal Maden İş Sendikası’ndan İsa Gökpınar, Konya Şeker’in işlettiği termik santralde 1000’e yakın işçinin çalıştığını ancak geçimini santralden kazanan kişilerin santral ile sınırlı olmadığını söyledi. İlçede santrale kömür takviyesinde bulunan ve her birinde 500’er kişinin çalıştığı Demir Export ve Köseoğlu Madencilik’e ait iki adet kömür madeni bulunuyor.
Santralin kapatılmasıyla birlikte Köseoğlu Madencilik’te çalışan 150’ye yakın işçinin karardan etkilendiğini anlatan Gökpınar “Beş bin nüfusu olan Kangal’da istihdam bu çalışma alanlarına bağlı. Sadece Kangal’dan da değil Sivas merkezden de birçok kişi çalışmak için buraya geliyor. Santral ve madenler kapatıldığında insanlar göçe zorlanacak. Kangal şu anki gidişatta köy olma yoluna gidiyor” dedi.
‘Özelleştirme işçileri mağdur etti’
Gökpınar, santralin kapatılma kararı öncesinde, santralin 2013 yılında özelleştirmelerde de işçilerin büyük sıkıntı yaşadığını anlattı. Bu süreçte de işten çıkarmaların ve torpillerin olduğunu belirten Gökpınar, “Santral Anadolu Birlik Holding’in iştiraki Konya Şeker’e devredildiği zamanda sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte gerçekleştirilen toplantılarda var olan sorunları anlattığımızda şirket bize ‘burası Konya’dan gelen çiftçinin aidatlarıyla geçiniyor’ diyordu” diye konuştu. Gökpınar “İşçiler santralin kapanmasına bir seviniyorlar, bir üzülüyorlar. En azından eve ekmek götürüyorlardı” dedi.
Kangal Termik Santrali
Sönmez: Devlet parasını vermiş, bu filtre neden takılmamış?
Kangal Maden İş Sendikası Başkan Vekili Muhammed Sönmez ise Koç Holding iştiraki olan Demir Export kömür madeninde çalışan 300’e yakın kişinin santralin kapatılma kararından etkilendiğini söyledi. Şirket, yıllık izni olan kişilerin izin sürelerini hesaba katarak, geri kalan işçileri ise ücretsiz olarak izne ayırma kararı verdi. Sönmez, işçilerin “ya bize maaşımızı verin ya da komple çıkışımızı verin” dediklerini belirtti.
Konya Şeker’in gerekli yatırımları yapmadığı için santralin kapatılma kararının bütün madenleri etkilediğini söyleyen Sönmez, “Devlet zamanında parasını vermiş. Bu filtre neden takılmamış? Konya Şeker’in suçlu olduğunu düşünüyoruz” dedi.
Gündüzyeli: Mühürlenince sorunlar çözülmüyor
Yeşil Gazete’ye değerlendirmede bulunan Avrupa İklim Eylem Ağı’ndan (Climate Action Network Europe) Elif Gündüzyeli de, kararın tamamen kapatılma şeklinde olmadığını, santrallerin çevre yatırımları yapılana kadar kapalı kalacaklarını belirtti.
Gündüzyeli, kapatmaların planlı bir şekilde yapılmasının önemine değinerek “Kapı mühürlenince sorunlar çözülmüyor” ifadelerini kullandı. Gündüzyeli şöyle konuştu:
Planlanma olmadığı zaman işçiler ve aileler mağdur oluyor. Bu sadece santraller için değil fabrikalar için de geçerli. Herhangi bir fabrika kapansaydı da böyle olacaktı. Burada önemli olan insanların sağlığı mı işçinin sağlığı mi ikilemini yaratmamak. Çünkü ikisinin birden sağlanması lazım. Emisyonlarının azaltılması için termik santrallerin kapatılması gerekiyor ancak öncesinde planlama yapmak gerekiyor.
‘Adil dönüşüm gerekiyor’
Adil bir dönüşüm gerekiyor. Nasıl, yöre halkının sağlığını ön plana çıkarıyorsak, bu işten bu alt yapıdan geçimini sağlayan insanları da öncelik olarak düşünmemiz gerekiyor. Sadece termik santralde çalışan kişiler değil, santral için kömürü çıkartan işçiden kömürü taşıyan şoföre kadar birçok kişi için bir ekmek kapısı. Bu kişilerin mağdur olmaması için yerelde sürdürülebilir iş kollarının oluşturulması, gerekli eğitimlerin de işçiye verilmesi gerekiyor.
Termik santrallerin çevreye uyumlu hale getirilmeleri için tanınan sürenin sona ermesi sonrası Kahramanmaraş Afşin A, Kütahya Seyitömer, Kütahya Tunçbilek, Sivas Kangal ve Zonguldak Çatalağzı termik santralleri tamamen, Manisa Soma Termik Santrali ise kısmi olarak kapatılmıştı. Çelikler, Bereket ve Konya Enerji’ye ait olan santrallerde çalışan 7 bin 554 işçinin işten çıkarılmayacakları, şirketlerin santralleri devreye alana kadar işçileri istihdam etmeyi sürdürecekleri bildirilmişti.
Comments