By 
Dünyadan 175 ülkenin temsilcileri, plastiğin tüm yaşam döngüsünü kapsayan tarihi öneme sahip bir anlaşmayı imzalamak üzere Fransa’nın başkenti Paris’teki UNESCO genel merkezinde bir araya geldi.
Dün (29 Mayıs) başlayan ve beş gün sürmesi planlanan oturumların ikincisinde Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ulusları günümüzün “küreselleşmiş ve sürdürülemez” üretim modeline son vermeye çağırdı.
Emmanuel Macron, daha zengin ülkelerin daha fakir ülkelere plastik atık ihraç ettiği sisteme son verilmesi çağrısında bulunduğu bir video mesajında, “Plastik kirliliği bir saatli bomba ve aynı zamanda halihazırda günümüzün de felaketi” dedi.
Macron, müzakerelerin başlıca öncelikliğinin fosil yakıta dayalı plastik üretiminin azaltılması ve tek kullanımlık plastikler gibi çevreyi en çok kirleten ürünlerin “bir an önce” yasaklanması olması gerektiğini de sözlerine ekledi.
Fotoğraf: Stephanie Lecocq / Reuters
‣ İnsan organlarında plastik, çöplerin deniz aşırı yolculuğu, sanayi kirliliği ve dahası…
İnsanlık ve doğa son derece kritik bir sorunla karşı karşıya
Ekoloji savunucularının beklentilerinin aksine, müzakerelere sivil toplum kuruluşları, plastik şirketlerinin temsilcileri ve lobiciler de katılıyor.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres, sosyal medya platformu Twitter üzerinde yaptığı paylaşımda “Plastik kirliliği, bir atık yönetimi mevzusundan çok daha fazlasıdır. Bu bir iklim mevzusudur. Bu bir doğa mevzusudur. Bu bir sağlık mevzusudur. İnsanları ve gezegeni korumak için plastik kirliliğinin üstesinden gelmek zorundayız” ifadelerini kullandı.
Plastic pollution is more than just a waste management issue.
It is a climate issue.
It is a nature issue.
It is a health issue.
To protect people and the planet, we must #BeatPlasticPollution. pic.twitter.com/lk2gLEkScV
— António Guterres (@antonioguterres) May 28, 2023
Ülkeler Şubat 2022’de, dünya çapında plastik kirliliğini sona erdirmek için yasal olarak bağlayıcı bir BM anlaşmasının gerekliliği konusunda prensipte anlaşarak, anlaşmayı en geç 2024’te ortaya koyma kararı aldı.
Ev sahibi ülke Fransa, müzakerelerin canlı bir şekilde başlaması için cumartesi günü 60 ülkenin katılımıyla bir bakanlar zirvesi düzenledi.
Fransa Dışişleri Bakanı Catherine Colonna, “Şimdi harekete geçmezsek 2050’de okyanuslarda balıktan fazla plastik olacak” diye belirtti.
Yıllık plastik üretiminin 20 yılda iki kattan fazla artarak 460 milyon tona ulaştığı ve 40 yıl içerisinde üç katına çıkacağının tahmin edildiği göz önüne alındığında, insanların ve doğanın son derece kritik bir durumla karşı karşıya olduğu görülüyor.
‣ ‘Balinalar her gün milyonlarca mikroplastik yutuyor’
Yeni düzenlemeler hedefleniyor
Bir veya birkaç kullanımdan sonra atılan ve çöpe dönüşen plastikler, plastiklerin üçte ikisini oluşturuyor. Bunların beşte birinden fazlası yasadışı olarak bertaraf ediliyor ve yakılıyor ve yalnızca yüzden 10’dan azı geri dönüştürülüyor.
Görüşmeler sırasında tartışılacak politika eylemleri arasında tek kullanımlık plastik ürünlerin küresel olarak yasaklanması, “kirleten öder” planları ve yeni plastik üretiminin vergilendirilmesi yer alıyor.
Çevre grupları, küresel plastik kirliliğinin nihayet ele alınıyor olmasından memnun olsa da, anlaşmanın genel plastik üretimini azaltma hedefleri içermeyebileceğinden endişe duyuyor.
Comments