‘Balinalar her gün milyonlarca mikroplastik yutuyor’

Mavi balinalar için ortalama tahmin günde 10 milyon parça, yani üç ila dört aylık bir beslenme mevsimi boyunca 1 milyardan fazla parçacık yutuyorlar. Sezon boyunca balinaların tükettiği plastiğin ağırlığının 230 kg ile 4 ton arasında olduğu tahmin ediliyor. Araştırmacılar, çok kirli bölgelerde veya plastik kirliliği böyle artmaya devam ederse, balinaların günde 150 milyon parça yiyebileceği konusunda uyarıyor.

Veriler Kaliforniya‘nın kıyı sularında toplandı, ancak bilim adamları dünyanın diğer bölgelerinin daha kirli olduğunu söyledi.

Mikroplastik sudan değil, kril ve balıklardan geliyor

Avlarını yakalamak için filtreler kullanan mavi, çatal yüzgeçli ve kambur balinaların mikroplastik tüketimini tahmin eden ilk araştırma olan çalışmaya göre, tüketilen neredeyse tüm mikroplastikler sudan değil, balinaların yediği kril ve balıklardan balinalara geçti. 

Balinalar, yuttukları mikroplastikler ve toksik kimyasallar tarafından zarar görebilir ve daha önce yapılan çalışmalar, balina yağlarında plastik türevli kirleticiler tespit etmişti. Okyanusun devasa memelileri ayrıca balina ticaretinden gürültü ve gemi çarpmalarına kadar insan kaynaklı diğer etkilere kadar birçok tehlikeyle karşı karşıya.

Çalışmayı yöneten Fullerton California Eyalet Üniversitesi‘nden Dr. Shirel Kahane-Rapport, “Bulduğumuz şey şaşırtıcıydı – gerçekten yüksek sayıda günlük plastik alımı tespit ettik. Bunun etkisi olacaktır. Çalışmamız   tam olarak nasıl bir sağlık etkisi yaratacağını anlamanın sadece ilk adımı” dedi. 

Kahane-Rapport, Kuzey Denizi, Akdeniz ve Güneydoğu Asya’daki sular da dahil olmak üzere, dünyada araştırmanın gerçekleştiği Kaliforniya kıyılarından çok daha fazla kirli okyanus havzası olduğunu da hatırlattı. 

Çalışmayı yürüten ekibin bir parçası olan Stanford Üniversitesi’nden Dr Matthew Savoca ise söz konusu bölgelerde beslenen balinaların batı ABD’deki kıyılardan kesinlikle daha büyük bir risk altında olduğunu söyledi: “Bu balinalar hakkında üzücü bir hikaye, ama aynı zamanda biz insanlar hakkında da bir hikaye. İster morina, ister somon veya diğer balıklar, kambur balinaların yediği aynı balıkları yiyorlar.”

Plastik atıklar çok büyük miktarda çevreye atılıyor ve doğaya karışıyor. Everest’in zirvesinden en derin okyanuslara kadar tüm gezegeni kirleten mikroplastikleri en az 1.500 vahşi tür istemeden veya besin zannederek yutuyor. İnsanlarsa minik parçacıkları yiyecek ve su yoluyla veya soluyarak bedenlerine alıyor. Son olarak insan kanında ve anne sütünde mikroplastik bulunmuştu. 

‣ Yaşayan insanların akciğerlerinde ilk kez mikroplastik görüldü

‣ Mikroplastik ilk kez insan kanında tespit edildi

‣ Antarktika’nın yeni yağmış karında ilk kez mikroplastik tespit edildi

‣ Hollanda’daki çiftlik hayvanlarının etinde, sütünde ve kanında mikroplastik tespit edildi

Nature Communications dergisinde yayınlanan araştırma, balinaların mikroplastik tüketimini tahmin etmek için bir dizi ölçümü birleştiriyor. 191 mavi, çatal yüzgeçli ve kambur balina üzerindeki etiketler yoluyla,  balinaların 36 binden fazla beslenme hamlesinde ne kadar su yakaladığını ölçmek için insansız hava araçları kullanıldı.

Bilim insanları, çoğunlukla mikroplastiklerin bulunduğu 50-250 metre derinlikte beslenen balinalarla çalıştı. Avın sudaki yoğunluğu akustik cihazlar kullanılarak ölçüldü ve avdaki mikroplastik, su sütunundaki plastik kirliliğine ilişkin önceki araştırmalar ve ölçümler kullanılarak belirlendi.