26 Temmuz-11 Ağustos tarihlerinde Fransa‘nın başkenti Paris‘te gerçekleştirilecek 2024 Olimpiyat Oyunları‘na günler kala Fransız hükümeti, binlerce evsiz göçmeni Paris’ten otobüslerle sınır dışı etti.
Göçmenler barınma vaatleriyle otobüslere bindirilerek sokaklarından ve şehirlerinden uzaklaştırıldı.
Olimpiyatlar küresel birlik ve barışın bir sembolü olarak sunulsa da arka planda farklı bir durum yaşanıyor. Genellikle yoksul bölgelere kurulan Olimpiyat Köyleri, burada yaşayan insanların marjinalleştirilmesine, bölgede soylulaştırma faaliyetlerinin başlamasına ve birçok insanın evinden olmasına neden oluyor.
İnsanlar otobüslerle sınır dışı edildi
Bu yıl Fransa’da yaşanan durum da pek farklı değil. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron‘un ‘ülkenin ihtişamını sergileyecek’ dediği Olimpiyat Oyunları için hazırlanan alan, binlerce insanın kamplarda, barınaklarda ve terk edilmiş binalarda yaşadığı bir banliyö bölgesine kuruldu.
Temmuz 2023’te yasa dışı ‘işgale karşı’ para ve hapis cezası getiren bir yasa çıkarıldı. Nisan ayından beri yüzlerce kişi polisler eşliğinde Paris’in güneyinden tahliye edildi ve Olimpiyatlar bir kez daha marjinalleştirilmiş insanları yerlerinden etmek için bahane olarak kullanıldı.
New York Times kaynaklarının aktardığına göre Paris’ten hükümet yetkilisi Christophe Noël du Payrat, geçen yıldan beri kentten çoğu bekar erkekler olmak üzere 5 bin kişinin tahliye edildiğini söyledi. Bu kişiler genellikle Lyon ve Marsilya gibi şehirlere gönderiliyor.
Olimpiyat Köyü’nün yakınlarındaki terk edilmiş bir çimento fabrikasından tahliye edilen Mohamed Ibrahim, otobüsle Paris’e iki saatlik mesafedeki Orléans‘ın dışındaki bir kasabaya götürüldüklerini söyledi. Otobüste bulunan diğer bir göçmen ise “Size rastgele bir bilet veriyorlar. Bilet Orléans’a gidiyorsa oraya gidiyorsunuz” dedi.
Hükümet otobüslerin Olimpiyatlarla bağlantısını reddetti
Hükümet yekilileri konuyla ilgili yorum yapmayı reddetti. Ancak bu tahliyelerin Paris’teki konut sıkıntısını çözmek için yapıldığı açıklandı.
L’Equipe gazetesinin bir hükümet yetkilisinden edindiği bilgiye göre hükümet, Olimpiyat sahalarının yakınlarındaki sokaklarda bulunan evsiz insanları tespit etmek ve bu insanları oyunlar başlamadan önce bölgeden uzaklaştırmak istedi.
Paris ve çevresinde yaşayan 100 bin evsiz için yeterince barınak bulunmadığı için hükümet, geçen yıldan beri 10 tane geçici barınak kurdu.
Olimpiyatlar’ın gerçekleştirildiği ve her üç kişiden birinin göçmen olduğu Seine-Saint-Denis bölgesi ülkedeki en yüksek göçmen oranına sahip bölgelerden biri. Hükümet ise Olimpiyatlar kapsamında bölgeyi yeniden düzenlemek için milyarlarca euro harcadı.
‘Sosyal yardım ve barına vaat edildi’
Geçen yıl, polis, evsizlerin kamp alanlarına ve terk edilmiş binalara düzenlediği baskınları arttırdı. Yerel yetkililer de tahliyelere destek oldu.
Charles de Gaulle Havalimanı‘nda uçak temizliği yapan Yussuf Ahmed, “Bize barınma ve sosyal yardım sözü verdiler” dedi. Ancak hükümet, ‘sığınma başvurusu vaatlerinin’ ardında bölgedeki göçmenleri önce tespit etmeyi, daha sonra ise sınır dışı etmeyi planlıyordu.
Mülteci statüsünde olduğu için hükümetin destek programından yararlanamayacağından haberi olmayan Ahmed gibi insanların tek çaresi ise otobüslere binmek oluyor.
Otobüslerin rotasını takip eden New York Times muhabirleri, Orléans’daki barınağın şehrin dışında üç katlı bir otel olduğunu ve burada hiçbir personelin veya sosyal yardım hizmetinin bulunmadığını bildirdi.

‘Barınaklar sınır dışı edilmenin bekleme odası’
Evsizler varış noktalarında üç hafta barınaklarda kalıyor ve sığınma hakkı için incelemeye alınıyor. Uygun görülenler sığınma başvurusu yaparak bir konutta yaşamaya hak kazanıyor. Ancak geçici barınaklarda yaşayan insanların yüzde 60’ı uzun vadeli konutlara yerleşemiyor.
Sığınma başvurusu yapamayanlara ise barınaklardan ayrılmaları söyleniyor ve bu kişiler için sınır dışı edilme emri veriliyor.
Paris’te çalışan avukat Emmanuel Pereire, geçici sığınaklar “Burası sınır dışı edilmenin bekleme odası” diyor. Bazı avukatlar, göçmenleri mümkün olduğunca otobüslerden kaçmaları konusunda uyarıyor.
Duruma tepki gösteren Marsilya Belediye Başkan yardımcısı Audrey Garino ise “Marsilya’da evsizlere yer bulacak para yok ama evsizleri Paris’ten buraya getirecek para var mı?” dedi.