By Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarının ardından yeniden gündeme gelen Ayder’de halk endişeli, esnaf umutsuz. Ayder Turizm Derneği başkanı Erdal Sarı, “Bizi mağdur etmeden sorunu çözün” diye seslenirken, yaşam savunucusu Eren Dağıstanlı, halkın sürece dahil edilmesinden yana.
Turizm sezonun açılması ile birlikte binlerce insan, doğal güzellikleri ve tarihi kemer köprüleri ile ünlü Rize’nin Ayder Yaylası’na akın etmeye başladı. Ayder Turizm Derneği eski Başkanı Ömer Altun’un verdiği bilgiye göre 2016’da Ayder’i ziyaret eden turist sayısı 800 bin civarında ve bu rakamın bu yıl 1 milyonu aşması bekleniyor.
Ancak, gelenleri, yeşillik içindeki bir yayla değil megakentlerin küçük semtlerini andıran beton yığınları ve irili ufaklı çöplük alanları karşılıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Şu andaki Ayder, bizim temsilimiz olamaz. Biz Ayder’i kirlettik, rezil ettik” sözleri ile de özeleştiriye dökülen bu duruma çözüm olarak TOKİ projeleri gösteriliyor. Ancak, TOKİ projeleri de kendi içinde çok fazla soru işareti ve bilinmezlik barındırıyor. TOKİ projelerine dair bilinen tek şey 5 farklı yayla modelinin ve iki katı aşmayan ahşap binaların yapılacağı.
Ayder’de yaklaşık 25 yıldır esnaflık yapan Kemal Kolay, Ayder’de hatanın en baştan yapıldığını belirterek, çözümün acil olarak uygulanması gerektiğini belirtti. “TOKİ mi olur başka bir şey mi olur ben bilemem ancak, bizleri mağdur etmeden bu sorunun çözülmesi gerekiyor” diyen Kemal’e göre, eğer yıkım kararı alınan binalar varsa bu binalar mutlaka yıkılmalı.
Bir yurttaş: Muhatap bulamıyoruz
Halk olarak endişeli olduklarını ve sürecin belirsizlik içerdiğini söyleyen ismini vermek istemeyen başka bir yurttaş ise, Rize Valiliği’ne konuyu sormak için gittiklerinde bir muhatap bulmadıklarını söyledi. Genel olarak yetkililerin “Bekleyin, biz de bilmiyoruz” diye yanıtlar verdiğini anlatan yurttaş, arka planda bir çok planın yapıldığı ancak halka anlatılmadığı görüşünde.
Temizlik İşçisi Muhammet Kocagöz: Bize de bilgi verilsin
Muhammet Kocagöz
Acil çözüm için uyaranlardan biri de çalışması sırasında yakaladığımız temizlik işçisi Muhammet Kocagöz. bölgedeki yapılaşma ve kirlilik için acilen bir çözüm geliştirilmesi gerektiğini belirtti. Kocagöz, “Çöp yığınlarını temizlemek bizlerin yapabileceği bir iş değil. İnsanlar sürekli olarak burayı kirletip gidiyorlar. TOKİ eğer iyi olacaksa gelsin ne yapacaksa yapsın ancak bize de bilgi versinler” diye konuştu.
Yerli turistler: Burası mutlaka korunmalı
Selçuk Rüzgar ve ailesi
Kayseri’den gelen ve yaylada çadır kurarak tatil yapan 3 arkadaşa göre, bu alan mutlaka korunmalı. Uzun Gölü de gördüklerini belirten 3’lü, “Eskiden bu bölgede Avrupalı turistler olurdu. Onların yerini Araplar almış. Yerli turistler de az” diyerek gözlemlerini paylaştı. Batman’dan gelen ve ailesi ile birlikte çadırda kalan Selçuk Rüzgar da, yaklaşık 10 yıldır bu bölgeye geldiğini ancak buranın ilk kez bu kadar tükenmiş olarak göründüğünü söyledi ve ekledi “Bu alan zamanında korunması gerekirdi umarım geç kalınmamıştır”.
Ayder Turizm Derneği Başkanı Erdal Sarı: Süreç daha şeffaf yürütülmeli
Ayder Turizm Derneği başkanıErdal Sarı
Yaklaşık iki aydır 150 üyeli Ayder Turizm Derneği başkanlığı görevini yürüten Erdal Sarı, TOKİ tartışmalarının başlamasının ardından bölge insanın da bir gerginlik oluştuğunu belirterek, halkın endişelerinin giderilmesi gerektiğini söyledi. Bir çok kişinin yıkım karşısında verilecek olan ücretleri almayacağını ve yine kendi arazisi üzerinde faaliyet yürütmek isteyeceğini belirten Sarı, “Bir arazi sahibine arazisi 1 lira ise 100 lira verseniz bile kabul etmez. Çünkü buradaki insanların gideceği yeri yok. Burada doğmuşlar büyümüşler. Burada yaşıyorlar” dedi.
‘Halkın hakkı yenilmesin’
Kaçak yapıların mutlaka yıkılacağını, hiçbirinin inşaat izni olmadığını belirten Sarı, “İnşaat yıkılabilir ancak bu araziler buradaki insanların tapulu arazisidir. Bu arazileri ellerinden alamazlar” dedi. Turizm alanlarının daha çok sahil kesimine taşınacağını anlatan Sarı, “Şuan benim burada işyerim olmasaydı ben bile buraya gelmezdim. Buraya dair bir düzenleme mutlaka yapılmalı. Ancak insanların hakların yenilmesin. İnsanlar şundan korkuyor. Tamam buralar düzeltilecek ama bu sefer de bizden alınıp başkalarına mı verilecek. İnsanların böyle bir sürü endişesi var” dedi.
“Biz de ekolojik odaklı bir çözüm üretelim diye düşünüyoruz diye TOKİ’ye gitmeyi planlıyoruz” diyen Sarı, bu anlamda avukatlardan ve konuya dair bilirkişilerden oluşan bir heyet kurmayı hedeflediklerini söyledi. “Canı yanacak insanlar mutlaka olacak” diye konuşan Sarı, son olarak, “Şunu unutmamak lazım. Burası bu şekilde gitmez. Buraya hiçbir müdahale edilmezse eskisinden daha kötü olur. Bu nedenle acil bir müdahale gerekli. Ancak halkın hakkı da korunmalı” vurgusu yaptı.
Çözüm: Koruma odaklı imar planları
Bölgede uzun yıllardır yaşam savunuculuğu yapan Karadeniz İsyandadır Platformu’ndan Eren Dağıstanlı, gerçek bir çözümün ancak halkın da süreçlere dahil edildiği bir ortamdan geçebileceği görüşünde. Ayrıca, koruma odaklı ekolojiye uygun imar planları hazırlanması gerektiğini söyleyen Dağıstanlı, son olarak: “TOKİ’nin amacının asla koruma amaçlı olmayacağını pratiklerinden biliyoruz. Asıl amaç turizm alanını genişletmek ve rant arttırmak” diye belirtti.
Haber: Evrim Kepenek
(Yeşil Gazete)
Comments