By 
Doğu Afrika ülkelerinden Kenya‘da düzenlenen dönüm noktası niteliğindeki Afrika İklim Zirvesi 6 Eylül’de sona ererken, kıtadaki liderler küresel finansal sistemde kapsamlı değişiklikler talep etti ve uluslararası toplumu yenilenebilir enerjideki yükselişi desteklemeye çağırdı.
Afrika, iklim değişikliğinin giderek şiddetlenen etkilerine karşı son derece savunmasız. Öte yandan 4-6 Eylül’de Kenya’nın başkenti Nairobi‘deki üç günlük zirveye katılan liderler, kıtayı küresel ısınmaya karşı mücadelede bir kurbandan ziyade, uzun süredir göz ardı edilen bir müttefik olarak göstermeye gayret etti.
Toplantının Afrika Birliği adına yayımlanan sonuç bildirgesinde, “Afrika, iklim değişikliğine küresel çözümün hayati bir bileşeni olma potansiyeline ve isteğine sahip” ifadesi yer aldı. Ancak kıta genelinde yeşil büyümenin “küresel ekonominin karbonsuzlaştırılmasına anlamlı katkıda bulunabilecek bir ölçekte” sağlanmasının finansmanda büyük bir artış gerektirdiği konusunda uyardı.
Le Monde‘un aktardığına göre bildirgede, uluslararası topluma Afrika’nın ezici borç yükünün hafifletilmesi ve temiz enerjinin önündeki yatırım engellerinin kaldırması için küresel mali sistemde reform yapma çağrısında bulunuldu.
Fotoğraf: Khalil Senosi / AP
‣ Afrika İklim Zirvesi başladı: 1,3 milyar insan daha fazla söz hakkı ve finansman istiyor
‘Deklerasyon oybirliğiyle kabul edildi’
Bazı hükümetler yenilenebilir enerjiye dayalı bir geleceği desteklerken diğerlerinin fosil yakıt rezervlerini savunduğu 1,4 milyar nüfuslu Afrika kıtasında fikir birliğine ulaşmak oldukça güç. Ancak Afrika Birliği Komisyonu başkanı Moussa Faki Mahamat, liderlerin deklarasyonu “oybirliğiyle kabul ettiğini” kaydetti.
Afrika İklim Zirvesi’ne ev sahipliği yapan Kenya’nın Devlet Başkanı William Ruto, “Zirvede ortak anlayışımız netlik kazandı: Afrika sadece insanlığın beşiği değil, aynı zamanda gelecek demek” dedi.
Liderlerin açıklamasına göre, son 10 yılda yenilenebilir enerjiye yapılan küresel harcamaların yalnızca yüzde 2’si Afrika’da gerçekleşti.
Ancak açıklamada 2022’de mevcut olan 56 gigawatt’lık (GW) yenilenebilir enerji kapasitesinin 2030’a dek en az 300 GW’a çıkarılması hedefine ulaşılması için, kıtanın önümüzdeki yedi yıl içinde yenilenebilir enerjiye finans sermaye akışında 10 kat artışa (yaklaşık 600 milyar dolar) ihtiyacı olacağı belirtildi.
Birleşik Arap Emirlikleri‘nin 5 Eylül’de Afrika’nın temiz enerjiye geçişini hızlandırmak üzere 4,5 milyar dolar taahhüt etmesiyle zirvedeki yenilenebilir enerji yatırımlarını artırma çabaları hız kazandı.
Ruto, zirvede kıtaya yönelik finansman taahhütlerinin toplamının 23 milyar dolara ulaştığını söylese de ayrıntılı bir döküm vermekten kaçındı.
Birleşmiş Milletler İklim Zirvesi (COP28) Başkanı Sultan Al Jaber yaptığı açıklamada, “Nairobi Deklarasyonu, Afrika’nın kararlılığının ve iklim liderliğinin açık bir beyanı ve bu da COP28 Başkanlığı’nın hedefleri ve öncelikleriyle paralellik gösteriyor” ifadelerini kullandı.
‣ Afrika İklim Zirvesi’nde yüz milyonlarca dolarlık karbon kredisi taahhüdü verildi
Küresel revizyon
Artan borç maliyetleri ve fon kıtlığıyla karşı karşıya kalan Afrika ülkeleri, küresel finansal mimarisinin tamamen elden geçirilmesi yönünde çağrıda bulunarak, yatırım ve iklim finansmanının önünü açması için Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası üzerindeki baskıyı artırdı.
Deklarasyonda, Afrika’nın borçların yeniden yapılandırılması ve hafifletilmesinin de aralarında bulunduğu ihtiyaçlarına cevap veren yeni bir finansman mimarisini mümkün kılacak reformlara yönelik “somut eylem” çağrısında bulunuldu.
Ruto, “Afrika uluslarını sürekli olarak geri planda bırakan” küresel finansal sistemlerini elden geçirmenin zamanının geldiğini belirtti ve “Ülkelerimizin, mevcut potansiyeli ortaya çıkarmak ve bunu fırsatlara dönüştürmek için gereken yatırımlara erişmeleri için adil bir oyun alanı talep ediyoruz” dedi.
Liderler ayrıca dünyanın varlıklı kirletilicilerine, temiz enerji ve iklim kaynaklı afetlere karşı tedbir alınması için yılda 100 milyar dolar sağlama taahhütlerini yerine getirmeleri konusunda baskı yaptı.
Comments