Kültür-SanatManşet

Müzisyen, besteci, şair, yazar ve aktivist Patti Smith İstanbul’da – Ercüment Gürçay

0
Finlandiya Konseri-2007

Günümüzün ve tarihin en önemli müzisyen/sanatçılarından aynı zamanda insan hakları, barış ve ekoloji aktivisti olan Patti Smith, ilk albümü ‘Horses’ ın 40’ıncı yıl turnesi kapsamında İstanbul’daki sevenleriyle buluşacak.

Patti Smith 22 Haziran’da kitaplarını imzalayacak ve 23 Haziran’da Zorlu PSM’ de sahne alacak. Konserin biletleri 29 Nisan’da satışa çıkmış ve kısa bir sürede tükenmişti.

Smith’e konserinde Lenny Kaye ve Jay Dee Daugherty’ nin yanı sıra bas ve klavyede, 20 yıldır birlikte çaldığı Tony Shanahan da eşlik edecek.

Finlandiya Konseri-2007

Finlandiya Konseri-2007

Patti Smith’in Sanat Yaşamı

1946 doğumlu sanatçı Beat şiiri peformans tarzını garage rock ile birleştirdi. Disko çağına meydan okurken, özellikle Arthur Rimbaud’ dan beslendi ve Amerikan gençlerini 19. yüzyıl Fransız şiiri ile de tanıştırdı.

Bruce Springsteen ile birlikte yazdığı ‘Because the Night’ şarkısı ile çok geniş kesimler tarafından tanınan Smith’in Yehova gönüllüsü olan annesi Beverly de bir caz şarkıcısıydı. Çok yoğun bir din eğitimi aldı, ergenlik dönemindeyse dinin çok bağlayıcı olduğunu anladı ve dini terk etti. Bu kararını 1975’ te yayımlanan albümünün açılış şarkısı Gloria, ‘İsa birilerinin günahları yüzünden öldü ama benim değil’ cümlesiyle anlatıyordu.

1964’te liseyi bitirdi ve ailesinin yoksulluğu nedeniyle bir fabrikada çalışmaya başladı.

Sonraki yıllarda birçok işte çalıştı. 1969’da Paris’e gitti ve sokak performansları-şarkıcılığıyla hayatını sürdürdü. Aynı yıl Newyork’a döndü ve Femme Fatale oyununda rol aldı. Pek çok şarkıcının plak kayıtlarında yer aldı. Creem dergisinde rock yazıları yazdı.

1974’ den itibaren kendi grubu Patti Smith Group ile rock müzik yapmaya başladı. İlk single’ı Hey Joe/ Piss Factory aynı yıl yayımlandı.

4-Patti Smith1970’li yıllardan bugüne kadar 11 stüdyo albümü yayınlayan Patti Smith, şiiri vurucu şarkı sözlerinin formu haline getirdi. Punk rock ile şiiri birleştiren ilk albümü Horses’ı 1975’de Arsito Records etiketi ile çıkardı. Plak tanıtımı için çıkılan ABD ve Avrupa turneleri punk’ın popülaritesini de arttırdı. Sonraki yıllarda yayımlanan Radio Ethiopia albümü ilki kadar ilgi görmese de Smith bu albümdeki şarkılarını bugün de konserlerinde seslendiriyor. 1978’de çıkan albümü Easter, ticari açıdan en başarılı albüm oldu. Bu albümde Bruce Springsteen ile birlikte yazdığı ve Smith’ i daha geniş kesimlere tanıtan Because the Night şarkısı da yer alıyordu. 1979’ da Wave albümünü çıkaran Patti Smith uzunca bir zaman müzikten uzak kaldı ve zamanını daha çok ailesiyle birlikte Detroit’in kuzeyindeki St. Clair Shores’ta geçirdi.

1988’de Dream of Life albümünü çıkardı.

Sonra yine uzunca bir ara. New York’a geri taşınmaya karar veren Patti’yi arkadaşları R.E.M.’den Michael Stripe ve Allen Ginsberg yeniden yollara düşmeye ikna etti. Patti, 1995 Aralık ayını Bob Dylan’la turnede geçirdi.

1996’da Kurt Cobain’in anısına kaydedilen şarkısı About A Boy şarkısının da yer aldığı ‘Gone Again’i çıkardı.

Patti Smith-

Gone Again’i çıkardıktan sonra Patti iki albüm daha kaydetti: 1997’de Peace and Noise ve 2000’de Gung Ho. 1996’da, sanatçının o zamana kadarki çalışmalarından derlenen The Patti Smith Masters albümü yayınlandı. 2002’de ise 2 CD’ lik Land (1975–2002) yayınlandı. Bu albümde Patti bir de Prince cover’ı seslendirdi: “When Doves Cry”. Smith’in Strange Messenger isimli sanat sergisi 2002 yılında Pittsburgh’daki Andy Warhol Müzesi’nde sergilendi.

27 Nisan 2004’te ‘Patti Trampin’ isimli, genellikle annelikle ilgili şarkılar barındıran, bir anlamda Patti’ nin iki sene evvel vefat eden annesini anma niteliğinde olan albümü çıkarttı.

2005 yılında, Arthur Rimbaud ve William Blake ile ilgili edebiyat dersleri verdi.

Smith, 12 Mart 2007’de Rock and Roll of Fame’e kabul edildi. Patti, ödülü eşi Fred’e adadı ve törende The Rolling Stones klasiği olan ‘Gimme Shelter’ı seslendirdi. Törenin sonunda ise Patti’ nin ‘People Have the Power’ı büyük bir kalabalık eşliğinde söylendi.

28 Mart-22 Haziran 2008 tarihleri arasında Paris’teki the Fondation Cartier pour l’art contemporain Smith’in 1967-2007 yılları arasındaki görsel çalışmalarını sergiledi.

2008’de Patti Smith: Dream of Life isimli bir belgesel vizyona girdi.

11 Temmuz 2008’de ise Patti Smith ve Kevin Shields’ın canlı kayıtlardan oluşan ‘The Coral Sea’ isimli yeni albümleri çıktı.

Patti Smith & Robert Mapplethorpe, Coney Island, c. 1969

Patti Smith & Robert Mapplethorpe, Coney Island, c. 1969

2010’da yayınlanan biyografik kitabı Just Kids, Türkçe’ye çevrilen adıyla Çoluk Çocuk ile prestijli National Book Award’ u kazanan Smith, son olarak geçtiğimiz yıl yayınlanan kitabı M Train’le de en çok satanlar listesine bir kez daha adını yazdırmayı başardı. Özellikle Çoluk Çocuk kitabı zaman göz etmeksizin son beş yıldır hem dünyada, hem de Türkiye’de binlerce kopya satmaya ve aşk hikâyesi gibi başladıktan sonra organik bir şekilde evirilip, göğsünüze kaldırması güç bir ağırlık bırakmasıyla birlikte eşsiz etkisini korumaya devam ediyor.

Patti Smith sadece şair ve müzisyen değildi. Aynı zamanda bir insan hakları, barış ve ekoloji aktivistiydi. Smith, Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri için Ralph Nader’i aday gösteren Yeşiller Partisi’nin aktif bir destekçisi oldu. Kampanya toplantılarında, kalabalığı People have the power şarkısını söylerek canlandıran Patti, aynı zamanda Nader’ in birbirini takip eden ‘Demokrasi Yükseliyor’ gösterilerinde de sahne aldı. Patti Smith, 2004-2005 kışında Nader ile Irak Savaşı’nı protesto ve George W. Bush’u suçlama turuna çıktı.

Sanatçı, 2006 yılının eylül ayında, Londra’da iki yeni şarkısını tanıttı. The Independent gazetesinden Louise Jury, şarkıları ABD ve İsrail’in dış politikalarına duygusal bir suçlama olarak tanımladı. Qana isimli ilk şarkı İsrail’in hava saldırılarına maruz kalan Lübnan’ın Qana köyü ile ilgili. Diğer şarkı Without Chains ise Almanya’da doğup büyüyen Murat Kurnaz isimli bir Türk vatandaşı hakkında. Kurnaz, dört sene boyunca Guantanamo Kampı’nda hapis yattı. Jury’ nin makalesinde Smith’in şu sözlerine yer verildi:

 “Bu iki şarkıyı çok öfkelendiğim olaylara tepki olması için yazdım. Haksız bir şekilde hapsedilmiş çocuklar, genç erkek ve kadınlar var. Ben bir Amerikalıyım, vergilerimi ödüyorum ve onlar da İsrail gibi ülkelere milyonlarca dolar veriyorlar ki İsrail savunma teknolojisini geliştirsin, bombalar üretsin ve bu bombaları Qanalılar üzerine bıraksın. Bu berbat bir durum. Bu insan haklarının ihlali.”

33-Ercüment-Gürçay

 

 

 

(Vikipedi, Ercüment Gürçay)

 

 

You may also like

Comments

Comments are closed.