By 
“Mısır Devrimi”nin üçüncü yılında ülkenin sivil haklar tablosu hiç de parlak görünmüyor. Darbe mareşali Sisi’nin cumhurbaşkanlığı adaylığı ve Mursi’nin davası konuşulurken, haftasonu gerçekleşen devrim anmalarında 49 kişi yaşamını yitirdi, 247 kişi yaralandı.
Hüsnü Mübarek rejiminin devrilmesinden üç yıl sonra, Mursi’yi deviren ordunun Genelkurmay Başkanı Abdülfettah El Sisi’nin cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olacağı açıklandı. Sisi’ye bir süre önce de mareşal ünvanı verilmiş, uzmanlar bu ödülü “cumhurbaşkanlığı adaylığı” kapısının aralanması olarak değerlendirmişti. Üç ay sonra gerçekleşecek cumhurbaşkanlığı seçimlerini Sisi’nin kazanmasına kesin gözüyle bakılıyor
2012 Haziran’ında ordu tarafından görevden alınan ülkenin ilk seçilmiş Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi hakkındaki ikinci dava ise görüşülmeye başlandı. 2011 yılının başında Hüsnü Mübarek rejimine karşı başlattıkları isyandan dolayı yargılanacak Mursi ve beraberindeki 130 kişi, ölüm cezasına çarptırılma tehlikesi ile karşı karşıya.
Cuma patlayan bombalar, Cumartesi asker müdahalesi
İktidar mücadelesi ve darbeyle geçen üç yılın sonunda Mısır’da şiddet ve sivil ölümleri kontrol edilemez bir şekilde artıyor. Cuma günü Kahire’de patlayan toplam 14 kişinin öldüğü bombalı saldırıların ardından, “devrim yıldönümü” olan 25 Ocak’taki gösterilerde de, Sağlık Bakanlı’nın açıklamasına göre 49 kişi öldü, 247 kişi yaralandı. Sisi destekçileri Tahrir Meydanı’ndan bir araya gelirken, seküler ya da müslüman darbe karşıtları ülkenin çeşitli yerlerinde protesto gösterileri yaptı, günvelik güçleri bu eylemlere sert müdahale etti. Öte yandan darbe karşıtları ile askeri yönetimi destekleyenler arasında da çatışmalar yaşandı.
“siyaset suları daha da kararacak”
‘Nytimes’a Cuma günkü bombalı saldırıyı değerlendiren Kahire Amerikan Üniversitesi’nden siyaset bilimci Moataz Abdel-Fattah, “bombaların zamanlamasının devrim yıldönümüne denk gelmesinin bir mesaj olduğu, yıldönümü bir kutlama değil kanla renklenmesini istediklerini” söylemişti. “ve bu siyaset sularını daha da karartacak, Müslüman kardeşlere ve onların destekçilerine daha sert karşı duruş için bir çağrı olacak” Saldırıları El Kaide çizgisindeki Ensar Beyt-i Makdis’in üstlenmesine rağmen, ilk bombalamaların ardından devlet televizyonu sorumluları Müslüman Kardeşler olarak açıklamıştı.
Uluslararası Af Örgütü: onur ve insan hakkı talepleri her zamankinden uzak
Geçici darbe hükümetinin kamusal toplanmalar ve gösterilere kısıtlamalar getiren yeni yasayı kabul etmesiyle çıkmaza giren Mısır toplumsal hareketiyle ilgili Uluslarası Af Örgütü 23 Ocak’ta bir rapor yayınlamıştı. Raporda, Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin devrildiği Temmuz 2013’ten bugüne, Mısır yetkililerinin, muhalifleri bastırmak ve insan haklarını ayaklar altına almak için ellerindeki tüm kaynakları kullanıldığından bahsediliyor.
Uluslararası Af Örgütü Orta Doğu ve Kuzey Afrika Direktör Yardımcısı Hassiba Hadj Sahraoui, “Aradan üç yıl geçmişken ‘25 Ocak Devrimi’nin onur ve insan hakları konusundaki talepleri her zamankinden daha da uzak gözüküyor. “ diyor.
Yeni toplanma yasasıyla güvenlik güçlerine tam yetki
Sahraoui, yeni toplanma yasasının “güvenlik güçlerine, hak ihlalleri için sorumlu tutulma ihtimalleri olmadan hukukun üstünde davranabilmeleri için tam yetki verdiğini” söyleyerek “Eğer yetkililer insan hakları ve hukukun üstünlüğüne saygı göstermek için somut adımlar atmazsa ve bunu yapmaya düşünce mahkûmlarını derhal ve koşulsuz bir şekilde serbest bırakmakla başlamazsa, Mısır cezaevleri yasa dışı bir şekilde tutuklanmış mahkûmlarla, morg ve hastaneleri de keyfi ve hak ihlaline yol açan polis şiddeti mağdurlarıyla dolacak” dedi.
6 ayda 1400 kişi öldü
Uluslararası Af Örgütü’nün raporuna göre, 3 Temmuz 2013’ten bu yana, 1.400 kişi, çoğu güvenlik güçlerinin kullandığı aşırı güç sebebiyle, siyasi şiddet olaylarında öldürüldü.Ağustos 2013’te Mursi yanlılarının Rabia’tül Adeviye’deki oturma eylemini dağıtmak için aşırı güç kullanıldığında ölen 500’den fazla Mursi yanlısının ölümü ile ilgili düzgün bir soruşturma yürütülmedi.
(Euronews, NYTimes, BBC, Yeşil Gazete)
Comments