Lula’nın Brezilya’da başa geçmesiyle Norveç, Amazon Fonu’nu yeniden etkinleştirdi

Amazon Fonu‘nun en büyük finansörü olan Norveç, Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva‘nın yeniden göreve gelmesi ve ormansızlaşmayı durdurma sözü vermesinin ardından ormanların korunmasını desteklemek üzere oluşturulan fonun yeniden etkinleştirildiğini söyledi.

Reuters‘in aktardığına göre; Norveç İklim ve Çevre Bakanı Espen Barth Eide, Pazartesi günü (2 Ocak) yaptığı açıklamada, Amazon‘daki bitki örtüsünün kaldırılmasıyla mücadele etmeyi amaçlayan fonun yeniden başlatılacağını duyurdu. Eide şu ifadeleri kullandı:

“Brezilya’nın yeni Başkanı, 2030’a kadar ormansızlaşmayı durdurmak için açık bir kararlılığın sinyallerini verdi.”

Fotoğraf: Reuters

Lula’nın atamalarıyla fon sil baştan

Barth Eide, “[Lula] bunu gerçekleştirmek üzere stratejileri eski haline getirdi ve bölgede önemli bilgi ve uzmanlığa sahip bakanlar atadı” dedi.

Bu bakanlardan biri yerli halktan, bir diğeri ise iklim aktivistliğiyle bilinen bir isim. Lula yerli halktan bir kadın olan Sonia Guajajara‘yı Brezilya’nın ilk yerli halklar bakanı olarak atadı.

Guajajara’nın atanması, Brezilya’nın kabile gruplarına ilk kez hükümette bir bakanlık verilmesi anlamına geliyor. Bu aynı zamanda Amazon’un korunmasında kilit bir faktör olarak görülüyor. Çünkü ormanın çoğu yerli toprakları olarak belirlenmiş, ancak genellikle madencilik ve ağaç kesme operasyonları yürüten veya ormanı otlatma alanları haline getiren suç çeteleri tarafından ekokırıma uğratılan alanlar söz konusu.

Amazonlar’daki ormansızlaşmanın haritası. Kırmızıdan sarıya doğru ormansızlaşmanın oranı azalıyor. 2021’de (18 Eylül itibariyle) hazırlanmıştır.  Veri: UMD/GLAD, ACA/MAAP. Kaynak: Maaproject

Bir diğer isim ise Marina Silva. Silva yeniden Çevre ve İklim Bakanlığı’nın başına atandı. Marina Silva, Brezilya’nın en tanınmış iklim aktivistlerinden biri.

Silva’nın Lula’nın da konuşmasında sözünü verdiği üzere 2030’a kadar Amazonlar‘da “sıfır ormansızlaşmaya” ulaşma taahhüdünü yerine getirmesi bekleniyor.

Marina Silva (solda), Lula Sonia Guajajara. Fotoğraf: AP Photo/Eraldo Peres

Fonda zaten 11,6 milyar TL bulunuyordu

Fonda hala yaklaşık 3,4 milyar real (11 milyar 625 milyon TL) bulunuyor.

Fon eski aşırı sağcı Başkan Jair Bolsonaro‘nun yönetim kurulunu ve eylem planlarını rafa kaldırdığı Ağustos 2019’dan bu yana dondurulmuştu.

Lula, fonu 2008’de, başkan olarak Brezilya’nın ormansızlaşmayı durdurma çabalarına uluslararası katkılar sağlanması için kurmuştu.

Öte yandan yalnızca ormansızlaşma oranı azaltıldıktan sonra ödeme alınabiliyor; fonlar daha sonra bu tür daha fazla girişim için harcanıyor.

Norveç başlangıçta fona 1,2 milyar dolar sağlamış ve Almanya da fona katkıda bulunmuştu.

‘Fonun başlatılması küresel olarak önemli’

Lula’nın 1 Ocak’ta yeni bir başkanlık dönemi için göreve başladıktan sonraki ilk kararları arasında sivil toplum ve diğer paydaşların geniş bir şekilde temsil edilmesiyle Amazon Fonu’nun yönetim kurulunu eski haline getiren bir kararnameye imza atmıştı.

Barth Eide, fonun yeniden başlatılmasının küresel olarak önemli olduğunu söyledi.

Öte yandan Brezilya’nın, Bolsonaro döneminde 15 yılın en yüksek seviyesine çıkan Amazon’daki ormansızlaşmayı azaltma stratejilerini yeniden belirleyen kararnameler imzaladı.

İngiltere’den fona destek sinyalleri

Ayrıca Lula, korunan yerli topraklarında madenciliği teşvik eden bir önlem de bulunduğu çevre koruma çabalarını etkisiz hale getiren politikaları da sonlandırdı.

İngiltere‘nin Çevre Bakanı Therese Coffey ise 2 Ocak’ta Brasilia’da verdiği demeçte, İngiltere’nin de fona katılmayı düşündüğünü söyledi.