By 
Libya’nın doğusunda etkili olan Daniel Kasırgası nedeniyle meydana gelen sel felaketinde en az üç bin kişi hayatını kaybetti. Libya’nın doğusunu kontrol eden Libya Ulusal Ordusu’nun (LNA) sözcüsü Ahmed Mismari, kayıpların beş ile altı bin arasında olduğunu açıkladı.
Mismari, televizyonda yayınlanan bir basın toplantısında, felaketin Derna’daki barajların yıkılması sonrasında geldiğini ve “tüm insanların ve binaların denize sürüklenmesi” ile sonuçlandığını söyledi.
Libya, doğu-batı olarak ikiye bölünmüş durumda ve 2011 yılından beri NATO destekli bu çatışmadan dolayı kamu hizmetleri çökmüş halde. Başkent Trablus’u kontrol eden ve uluslararası mecrada tanınan hükümet, Libya’nın doğusunu kontrol etmiyor.
Trablus’ta bulunan Başkanlık Konseyi, dost ülkelerden ve uluslararası organizasyonlara yardım çağrısında bulundu.
The hurricane that hit Libya 💔 pic.twitter.com/S22CBhJOj1
— Arab world (@Arabbeau) September 11, 2023
‣ Araştırma: İklim değiştikçe sel ve kuraklıklar daha sık olacak, daha uzun sürecek
‣ İklim Bilimci Prof. Kurnaz: Şiddetli yağışlar iklim değişikliğinin beklenen, doğal sonuçları
‣ Yanlış kent politikaları iklim krizinin sonucu olan aşırı yağışları sele dönüştürdü
‘Kasırgayı iklim krizi tetikledi’
Geçen hafta Yunanistan‘ı vuran Daniel Kasırgası, pazar günü (10 Eylül 2023) Akdeniz‘i geçerek Derna’daki yolları sular altında bıraktı, binaları yıktı ve aralarında Libya’nın ikinci büyük şehri Bingazi‘nin de bulunduğu kıyıdaki diğer yerleşim bölgelerini de vurdu.
Fotoğraf: AFP
Bilim insanları, oluşan bu kasırganın nedenini Akdeniz’in su sıcaklığının yükselmesine bağlıyor ve bunun sebebinin iklim değişikliği olduğunu belirtiyor. Böylesi kasırgaların Akdeniz’de pek rastlanmadığını bildiren uzmanlar, bu fırtınanın en fazla ‘Kategori 1 veya 2’ olabileceğini, okyanuslarda bu kategorilerin en yüksek olduğu Kategori 5’e kadar çıkabileceğini söylüyor.
Learnt something new! The storms that form over Mediterranean Sea are called Medicane! (seems to be mix of Mediterranean + Hurricane).
This one just did a landfall in Libya!#StormDaniel via ZoomEarthpic.twitter.com/I8uwYzv5V2
— Energy Blogger (@energy_blogger) September 10, 2023
Dünyadaki kasırgalar, oluşturdukları rüzgar hızına bağlı olarak kategorilendiriliyor ve Kategori 1-5 arasında sınıflandırılıyor.
‣ Yunanistan’da sel devam ediyor: Burası deniz gibi
‘Mahalleler sakinleriyle beraber kayboldu’
Doğudaki hükümetin eşbaşkanlarından Osama Hamad, dün al-Masar TV‘ye “Kayıplar binlerce, ölü sayısı ise 2.000’i aşıyor. Derna’daki tüm mahalleler sakinleriyle birlikte ortadan kayboldu, sular altında kaldı” dedi. Mismari de yaptığı açtıklamada, LNA’nın yedi üyesinin selde öldüğünü bildirdi.
The moment of flood hits Derna in Libya.
– 1850+ people confirm dead.
– 5000+ people are still #missing
– Many bridges & roads destroyed
– Derna declared a "#disaster zone"
– At least two confirmed dam failures #StormDaniel #Libya #Daniel #Derna #jabalalakhdar #Hurricane #lee… pic.twitter.com/8Tx0OBiQ6k— Chaudhary Parvez (@ChaudharyParvez) September 12, 2023
Doğu Hükümeti yardımları reddediyor
Derna’daki felaketten kaçabilen insanlar, selin gece gerçekleştiğini ve uyandıklarında evlerinin sularla çevrili olduğunu söyledi.
Üç metreye kadar çıkan suların Derna’nın batısındaki liman kenti Sousse ile UNESCO listesindeki Cyrene arkeolojik bölgesine ev sahipliği yapan Shahat’ı kapladığı bildirildi.
Libya’nın hem doğu hem de batı hükümetleri, ülkede üç günlük yas ilan etti. Bu süre içerisinde Libya’daki dört büyük petrol limanının (Ras Lanuf, Zueitina, Brega ve Es Sidra) çalışmayacağı açıklandı.
Fotoğraf: Reuters
Selden etkilenen bölgelerde arama-kurtarma çalışmaları sürdüğü belirtildi. Yetkililer, acil durum çağrısında bulundu; okullar ve mağazalar kapatıldı.
Trablus’taki hükümetin başbakanı Abdulhamid al-Dbeibah da etkilenen tüm şehirlerde üç günlük yas ilan ederek buraları “felaket bölgeleri” olarak nitelendirdi. Dbeibah, tüm devlet kurumlarına doğu şehirlerindeki hasar ve sellerle “derhal ilgilenmeleri” talimatını verdi ancak doğudaki hükümet bu yardımı reddetti.
Fotoğraf: AP
Akdeniz’de iklim krizi ve kasırga
Islak ve nemli hava kasırgaları besliyor. Kasırgaların şiddetinin ve sıklığının artmasındaki bir diğer etken de sıcak deniz suyu. İklim bilimciler, son yıllarda Akdeniz’in 3°C ısındığı uyarısında bulunuyor. Deniz sularının ısınması da kasırgaları yoğunlaştırıp ortaya çıkan rüzgarları hızlandırıyor.
“Akdeniz’de oluşan kasırgaların en yoğun olduğu dönem, Akdeniz’in güney sularının en sıcak olduğu eylül ayının sonundan yıl sonuna kadar olan dönemdir” diyen bilim insanları, Atlantik ve Pasifik bölgelerindeki kasırgalarda en az 27°C su sıcaklığının ideal olduğunu ancak Akdeniz’deki kasırgaların daha soğuk sularda oluşabildiğini vurguluyor. Meteorologlar ise Akdeniz’deki su sıcaklığının halihazırda yaklaşık 28°C olduğunu belirtiyor.
Comments