By 
Edirne‘nin, Uzunköprü ilçesinden geçen ve sanayi tesislerinin boşalttığı atıklar nedeniyle rengi kırmızıya dönen Ergene Nehri‘nde, karantina önlemleri dolayısıyla kirlilik oranının düştüğü bildirildi. Medyada yer alan haberlerin arka planını Edirne Tabip Odası Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Mehmet Akbal ve Trakya Platformu Sözcüsü Bülent Kaçar‘a sorduk.
‘Düzenli su analizi yapılmalı’
Akbal, Uzunköprü’ye birkaç gündür yağan yağmurlar nedeniyle nehrin kısmen daha berrak aktığının söylenebileceğini ancak bunun gözle görülür bir fark yaratmadığını söyledi. Akbal’a göre, nehir temizlenmiş olsa bile bu durum karantina tedbirlerinin alındığı süreyle kısıtlı olacağından, nehrin kirliliğine çözüm olmaktan uzak:
Çin’de de sanayi bölgelerinde de bu yaşandı, sanayi üretimi azaldıkça kirlilik de azalır, ama bu asla sürdürülebilir değil. Bizim için asıl önemli olan şeylerden biriyse, iki ayda bir su analizi yapılması. Önceleri bu Uzunköprü Belediyesi‘nce yapılıyordu ve bu sayede suyun içindeki ağır metaller görülebiliyordu ancak 2019 Nisan itibarıyla bu yapılmamaya başladı.
Akbal, analizlerin tekrar yapılmaya başlanması için Belediye’ye başvurduklarını anlattı, ancak dediğine göre henüz bir sonuç alınmamış.
Bölgede incelemelerde bulunan Namık Kemal Üniversitesi Çorlu Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Lokman Hakan Tecer‘in, kirli su deşarjı ve nehirdeki kirlilik oranını ilişkilendiren açıklamalarının bakanlıklar için yol gösterici olması gerektiğini söyleyen Akbal, sanayi tesisleri çalışmadığında kirliliğin azalmasının, yeterli arıtmanın yapılmadığının ve atıkların olduğu gibi nehre döküldüğünün göstergesi olduğunun altını çizdi.
‘Önemli olan atıkların arıtılması’
Nehrin temizlenmesi için kirli atıkların nehre deşarjı önlenmeli. Peki bu nasıl mümkün olabilir? Akbal’a göre en temel sorun büyük çaplı sanayileşme.
Büyük çaplı sanayileşme ortadan kalkmalı, Trakya‘ya artık yeni sanayi yükünün eklenmemeli ve var olan sanayi tesislere, hem kimyasal hem ileri biyolojik arıtma kurularak sudaki ve atıklardaki tüm kirlilik ortadan kaldırılmalı. Su, nehre ya da Marmara Denizi’ne daha sonra verilmeli.
Akbal, katı atıkların Ergene Nehri’ne değil de Marmara Denizi‘ne verilmesinin çözüm önerisi olarak sunulmasıyla ilgili olarak ise şunları söyledi:
Sanayi atıkları ortadan kaldırılmadan suyu Ergene Nehri’ne ya da bundan sonra yapacakları gibi Marmara Denizi’ne vermenin çok bir farkı yok. (İkinci durum) belki Ergene’ye daha az zarar verecek, ama bu sefer de Marmara zarar görecek. Önemli olan atıkların arıtılmasıdır.
Görüştüğümüz bir diğer isim olan Bülent Kaçar da, nehrin renginde gözle görülür fark olmadığını ve kimyasalların “köpük köpük akmaya devam ettiğini” anlattı.
‘Kirliliği halının altına süpürmek çare değil’
Kirliliğin yüzde 54 azalmış olduğu haberleriyle ilgili olarak, bunun ancak DSİ ölçümleriyle belirlenebileceğini vurgulayan Kaçar, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı‘nın izleme ve kontrol birimlerinin ölçüm verilerinin açıklanması gerektiğini belirtti. Atıklardaki azalmanın nehirdeki kirlilikle ilişkilendirilmesi ise Akbal’a göre nehirdeki kirliliğin asıl kaynağı olduğunun bir göstergesi.
Kaçar Trakya bölgesinde, özellikle Ergene Havzası üzerindeki sanayi tesislerinin atık suların arıtılması işlemi gerçek ve ileri kimyasal arıtmalarla yapılmadıkça ve kirlilik kaynağında engellenmedikçe Havza’nın kurtulamayacağını kaydetti:
Ergene Derin Deniz Deşarjı Projesi gibi, kirliliği halının altına süpürme projeleri çare değildir. Çare, çevreyi korumakla, nehirleri ve doğamızı korumakla görevli Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın sürekli etkin idari tedbirleri uygulayarak gerekirse izin ve ruhsat iptali, geçici tesis kapatma gibi yollara başvurarak her sanayi tesisine arıtma tesisi kurması ve bunları 24 saat gerçek arıtma yöntemleriyle çalıştırmasıyla mümkün olacaktır.
Bakanlığın açıklamalarına göre sayısı yaklaşık iki bini bulan sanayi tesisinin ancak yüzde 15’ine yakınında ferdi arıtma tesisi bulunuyor. Kaçar, aradan geçen on yıla yakın süreye rağmen hala bölgedeki arıtma tesislerinin tam olarak kurulmuş ve çalışır durumda olmadığını hatırlattı.
Comments