İzmir Karaburun’a bağlı Parlak Mahallesi’nde Öres Elektrik Üretim AŞ. tarafından yapılması planlanan Güneş Enerji Santrali (GES) için Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) “halkın katılımı” toplantısı öncesi, Karaburun Kent Konseyi tarafından söz konusu projenin sebebiyet vereceği ekokırıma karşı tepki gösterildi.
Kentsel Sit Statüsü’yle koruma altındaki Sazak Köyü’ne bitişik, aynı zamanda mera vasfındaki 116 ada 325 parsele kurulması planlanan 30 hektarlık merayı ve bitki örtüsünü yok edecek GES için ÇED “halkın katılımı” toplantısı 9 Mayıs’ta düzenlenecek. Toplantının 11:30’da Parlak Mahallesi Köy Kahvesi’nde yapılması planlanıyor.
İlk toplantıya firma yetkilileri katılmadı
Öres Elektrik Üretim A.Ş.’nin GES projesi ile ilgili 17 Mart 2022’de saat 13.00’de Parlak Köyü Köy Kahvesi’nde yapılması gereken “halkın katılımı” toplantısı firma yetkililerinin toplantı saatinde, toplantı yerinde bulunmamaları sebebiyle yapılamamıştı.
Firma yetkililerinin toplantı alanına gelmemesi üzerine Parlak Köyü Halkı ve Karaburunlu yurttaşlar, toplantının yapılamadığını imzalı tutanak ile kayıt altına almışlardı.
Bölgede bitki, sürüngen, memeli ve kuş türleri mevcut
Öres Elektrik Üretim A.Ş.’nin GES proje alanı çevresinde “Nesli Tehlikede Olan Yabani Bitki ve Hayvan Türlerinin Ticaretinin Düzenlenmesine Dair Sözleşme” (CITES) ve “Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamının Korunması Sözleşmesi” (Bern) gibi anlaşmalarla uluslararası ve ulusal ölçekte koruma altına alınan bitki, sürüngen, memeli ve kuş türleri mevcut.
Karaburun Kent Konseyi tarafından konuya ilişkin olarak yapılan açıklamada, 26 Eylül 2019’da Kentsel Sit ilan edilen Sazak Köyü’nün, “Karaburun Yarımadası ve Ildır Körfezi Özel Çevre Koruma Bölgesi” sınırları içinde yer almasına dikkat çekildi.
‘Kültürel miras zarar görecek’
Açıklamada Öres Elektrik Üretim A.Ş tarafından işletilen Salman RES Projesi’ne ait türbinlerin köyün siluetini bozmakla birlikte yeni GES projesinin ve RES türbinlerinin bağlantı yollarının da bu köyün ilişki kurduğu alanda olduğu bildirildi ve şunlar aktarıldı:
“Sazak Köyü için Koruma Amaçlı İmar Planları hazırlanmadan, alan bütüncül şekilde ele alınmadan kültürel miras zarar görecek.”
Karaburun yüzölçümünün yüzde 89’u yedi proje sahası olarak RES firmalarına tahsisli.
RES türbinleri, toplam yüzölçümü 484 km2 olan yarımada üzerinde yaklaşık 430 km2‘lik bir alana yayılmış durumda. Mevcutta 140 RES türbini bulunuyor. Mevcut RES’ler ve yolları orman, tescilli mera alanı, tarım alanı ve doğal koruma alanı üzerinde yer alıyor.
‘Yarımada’dan elinizi çekin’
2018 Karaburun Milli Emlak Şefliği verilerine de işaret edilen açıklamada; Parlak Köyü’nde toplam 753 hektar tarım ve mera alanının zeytinlik faaliyetleri için (ağaçlandırma) tahsis edilmiş durumda olduğuna ve şimdi bu alanların RES ve GES projelerinin kullanımına açılacağına değinilerek tepki gösterildi:
“Karaburun – Ildırı Körfezi Özel Çevre Koruma Bölgesi’ne ilişkin karasal ve denizel biyoçeşitlilik araştırma çalışmaları devam ederken alanda yeni enerji yatırımların önerilmesi yok oluşun başlangıcı…”
Konsey Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na ise şu soruları yöneltti:
“Karaburun’u neden ÖÇKA ilan ettiniz, Karasal Alan Biyolojik Çeşitlilik Araştırma Projesini neden yürütüyorsunuz? Bir yandan bu araştırmalar yürütülürken diğer yandan tespit ettiğiniz tüm bu bitkilerin, canlıların, ekosistemlerin yok olmasına neden olacak RES, GES gibi yatırımlara neden izin veriyorsunuz? Yarımada’dan elinizi çekin !..”
