Birleşik Krallık hükümeti, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) tarafından verilen kararların gerekli görülmesi halinde uygulanmamasını öngören İnsan Hakları Yasası’ndaki değişiklik teklifini bugün Parlamento’ya sunacak.
Başbakan Yardımcısı Dominic Raab, yasada yapılacak değişiklikle ülkede öncelikle İngiliz yasalarının temel alındığını netleştirmek istediklerini söyledi.
BBC‘nin aktardığına göre, Raab yasada yapılacak değişiklikle birlikte, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi‘ne (AİHS) taraf herhangi bir devlet hakkında geçici tedbir alınabilmesine olanak veren AİHM İçtüzüğü’nün 39’uncu maddesinin, iç hukukta kamu kurumlarını veya yetkililerini bağlamadığının açıkça belirtileceğini kaydetti.
Birleşik Krallık, bununla birlikte Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nden ayrılmayacak.
Merkezi Fransa‘nın Strasbourg kentinde olan AİHM, geçen hafta İngiltere İçişleri Bakanlığı’nın sığınmacıları sınır dışı ederek Ruanda’ya gönderilmelerini engelleyen bir tedbir kararı almıştı. Karar sonrası İngiltere’den bazı sığınmacıları Ruanda’ya götürecek uçuş iptal edilmişti.
Boris Johnson hükümeti, İnsan Hakları Yasası’nda değişiklik yaparak, sığınmacıların Ruanda’ya gönderilmesinin engellenmesi gibi kararları gerekli gördüğünde uygulamama yetkisine sahip olmak istiyor.
‘Hak ihlallerinin önünü açabilir’
Tasarıya karşı çıkanlar bir çifte standart yaratıldığını ve hükümete hukuk alanında çok fazla yetki verildiğini söylüyor.
Hükümetin ilk olarak Aralık ayında açıkladığı yasa değişikliği teklifi, hukukçular tarafından da “kafa karıştırıcı ve gereksiz” bulunmuş ve eleştirilmişti.
İngiltere Hukuk Cemiyeti Başkanı Stephanie Boyce, İnsan Hakları Yasası’nda yapılması öngörülen değişikliğin ülkede insan hakları ihlallerinin önünü açabileceğini söyledi: “Bu, İngiliz hukuku için geriye doğru atılmış bir adımdır. Yetkililer, bazı hak ihlallerini kabul edilebilir olarak görmeye başlayabilir.”
‘Türkiye modeli’
AİHM istatistiklerine göre Türkiye, Rusya’dan sonra hakkında en fazla dava başvurusu olan ülke. Türkiye ayrıca hakkında en çok ifade özgürlüğü ihlaline hükmedilen Avrupa ülkesi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise beğenmediği kararlar için sık sık AİHM’e çıkışıyor, bu kararları tanımadığını söylüyor.
Erdoğan birkaç ay önce AİHM’i kastederek “Avrupa Birliği’nin Kavala’yla, Demirtaş’la, şununla, bununla ilgili aldığı kararları tanımıyoruz. Yok farz ediyoruz” demişti.
AKP’nin önde gelenleri ise birçok kez, AİHM kararlarının “bağlayıcı” olmadığını, ülke yasalarının ve yerel mahkemelerin verdiği kararların daha önde geldiğine ilişkin açıklamalar yapmıştı.
