İran, ABD’nin giderek artan baskılarına ve yaptırım kararlarına karşı nükleer anlaşma kapsamındaki bazı taahhütleri yerine getirmeyeceğini ve 60 gün içinde uranyum zenginleştirmeye yeniden başlayacağını açıkladı.
ABD Başkanı Donald Trump’ın nükleer anlaşmadan çekildikten sonra ekonomik kıskaca almaya çalıştığı İran hükümetinden karşı adım geldi. Tahran, 2015 yılında imzaladığı ancak ABD’nin geçen yıl geri çekildiği nükleer anlaşma kapsamındaki bazı kilit taahhütleri yerine getirmeyeceğini ilan etti.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, zenginleştirilmiş uranyum stoklarını ülke içinde tutacaklarını ve yurtdışına satmayacaklarını açıkladı. İran’ın uranyum stoklarını ülke dışına çıkarması, tarihi nükleer anlaşmanın kilit maddelerinden biriydi.
Ruhani ayrıca, uranyum zenginleştirmeye 60 gün içinde yeniden başlayabileceklerini de açıkladı. Ruhani, anlaşmaya taraf olan İngiltere, Fransa, Almanya, Çin ve Rusya’yı bu kararları konusunda bilgilendirdiklerini, bu ülkelerin ‘İran’ın petrol ve bankacılık sektörlerini Amerikan yaptırımlarından korumak yönündeki sözlerini tutmak’ için 60 günleri bulunduğunu belirtti.
İran Cumhurbaşkanı devlet televizyonundan yayınlanan konuşmasında, anlaşmadan tamamen çekilmek gibi bir planlarının olmadığını da ekledi.
Zarif: Uluslararası toplum anlaşmaya sahip çıkamadı
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif de ABD’nin nükleer anlaşmadan tek taraflı çekilmesine karşılık, “İran, nükleer anlaşma kapsamında gönüllü şekilde uyguladığı bazı taahhütleri yerine getirmemeyi çıkarlarına uygun görmüştür” dedi.
Resmi temaslarda bulunmak üzere gittiği Moskova’nın Vnukovo Havalimanı’nda konuşan Zarif, ABD’nin nükleer anlaşmadan ayrılmasının üzerinden bir yıl geçmesine karşın, anlaşmanın taraflarının İran’ın çıkarlarını koruyacak adımları atamadığını belirtti.
Avrupa Birliği ve uluslararası toplumun, ABD’nin baskılarına karşı koyacak güçte olmadığını ifade eden Zarif, “Bu yüzden İran, nükleer anlaşma kapsamında gönüllü şekilde uyguladığı bazı taahhütleri yerine getirmemeyi çıkarlarına uygun görmüştür.” dedi.
Zarif, nükleer anlaşmanın 26. ve 36. maddeleri çerçevesinde İran’a bu hakkın verildiğini hatırlatarak, “Yani biz nükleer anlaşma dışında değil, anlaşma kapsamında hareket ediyoruz.” ifadesini kullandı.
İran’la 2015 yılında varılan nükleer anlaşma, Tahran’ın nükleer programına getirilen kısıtlamalar karşılığında yaptırımların kaldırılmasını öngörmüştü. Washington yönetimi, İran ile BM Güvenlik Konseyinin 5 daimi üyesi ve Almanya arasında imzalanan nükleer anlaşmadan Mayıs 2018’de tek taraflı çekilerek yaptırımları yeniden uygulamaya başlamıştı.
