Geological Survey of Denmark and Greenland’da (Danimarka ve Grönland Jeolojik Araştırması, GEUS) yürütülen ve dün yayınlanan çalışmaya göre, Grönland‘ın hızla eriyen buz tabakası, küresel deniz seviyesini en az 27 santimetre yükseltecek. Yükseltinin boyutu daha önce tahmin edilenden iki kat daha fazla.
GEUS’da bir buzulbilimci olan ve çalışmanın ortak yazarı olan William Colgan, artık daha az kar alan ana buzullar tarafından beslenemeyen ve yenilenemeyen buz tabakasının iklim değişikliğinden dolayı eridiğini ve denizleri de kaçınılmaz olarak yükselteceğini söylüyor ve ekliyor:
“Bu ölmüş bir buz. Sadece eriyecek ve buz tabakasından silinecek.”
The Associated Press’ten Seth Borenstein’in aktardığına göre; Grönland araştırmasında bir buzulbilimci olan araştırmanın başyazarı Jason Box ise şunları dile getiriyor:
“Şu anda hangi iklim (emisyon) senaryosunu ele aldığımız fark etmeksizin, bu buz okyanusa gönderilmiş durumda. Daha çok bir ayağı çukurda gibi.”
‘IPCC raporunda 6-13 santimetre yükseliş öngörülmüştü’
Nature Climate Change dergisinde yayımlanan çalışma, erimeden kaynaklı deniz seviyesi yükselişinin 78 santimetreye kadar ulaşabileceğini ortaya koydu.
Ancak 2021’de yayınlanan Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) raporu, 2100’e kadar Grönland buzunun erimesinden kaynaklanan olası deniz seviyesinin yükselişi için 6 ila 13 santimetre aralığını öngörmüştü.
‣Tüm dünyanın merakla beklediği IPCC raporu açıklandı
Araştırmacılar buz tabakasını bir denge üzerinden inceledi. Grönland’daki dağlarda gerçekleşen kar yağışının buzulların çevresini doldurarak kalınlaştırıp kenarlardaki erimeleri engelliyor. Ancak araştırmacılar bunun aksine son birkaç on yılda daha az kar tutma ve daha fazla erime olduğunu, bunun da yarattığı dengesizlikten dolayı erimeye sebep olduğuna işaret ediyor.
‘Bugünün aykırı değerleri, yarının ortalama rakamları’
Colgan, araştırma yazarlarının buz tabakasındaki kaybın ve hesaplamaların oranına baktıklarını, sonucunda ise Grönland’ın toplam buz hacminin yüzde 3,3’ünün ne olursa olsun eriyeceğini söyledi.
Araştırmacılara göre dünyadaki karbon kirliliğinin azalmasında dahi yüzde 3,3’lük bir erime gerçekleşecek. Colgan iklim değişikliğine ilişkin şu ifadeleri kullanıyor:
“İklim değişikliği böyle işliyor. Bugünün aykırı değerleri, yarının ortalamaları haline gelir.”
Bir çalışma yazarı da 120 trilyon tondan fazla buzun, ısınan buz tabakasının kenarlarını doldurmaması ve yenileyememesi nedeniyle erimeye mahkum olduğunu söylüyor.
Buna göre eriyen buzun sadece ABD’de yoğunlaşması durumunda yükselen suyun derinliği 11 metre olacaktı. Ancak çalışma sonucunda ortaya konan yükselti rakamları küresel ortalamaya göre veriliyor.
‘Büyük toplumsal, ekonomik ve çevresel etkileri olacak’
Boise State Üniversitesi‘nde yerbilimleri profesörü olan Ellyn Enderlin, deniz seviyesinin 27 santimetre yükselmesinin büyük toplumsal, ekonomik ve çevresel etkileri olacağını söylüyor.
NYU’dan David Holland ise “Bu gerçekten büyük bir kayıp ve dünyanın dört bir yanındaki kıyı şeritleri üzerinde zararlı bir etkisi olacak” diyor.
Ancak erimenin zamanlaması tahmin edilebilmiş değil. Yalnızca bu yüzyıl içinde olacağı yönünde ifadeler kullanılıyor.
Öte yandan Colgan, erimenin bu yüzyılın sonunda olacağını veya 2150’de gerçekleşeceğini belirtiyor.
Colgan, bunun aslında en iyi durum senaryosu olduğunu söylüyor.
2012, buz tabakasındaki dengenin en fazla orantısız olduğu devasa bir erimenin gerçekleştiği bir yıldı. Dünya 2012 gibi daha fazla yıl geçirmeye başlarsa, Grönland’daki erime 78 santimetrelik bir yükselmeyi tetikleyebilir.
