By 
Birleşmiş Milletler (BM) Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), 2023 yazında yaşanan sıcaklıkları değerlendirerek küresel deniz yüzeyi sıcaklıklarının üst üste üçüncü ay boyunca benzeri görülmemiş seviyelere ulaştığını ve Antarktika deniz buzu miktarının yılın bu döneminde rekor seviyede düşük kalmayı sürdürdüğünü açıkladı.
Avrupa Birliği’ne bağlı Copernicus İklim Değişikliği Servisi ERA 5 veri setine göre geçen ay, büyük bir farkla kaydedilen en sıcak ağustos ayıydı ve Temmuz 2023’ten sonra şimdiye kadarki en sıcak ikinci ay oldu.
Copernicus’un aylık iklim bültenindeki tahminlere göre, ağustos ayının tamamı 1850-1900 sanayi öncesi sıcaklık ortalamasından yaklaşık 1,5°C daha sıcaktı.
2023’ün şu ana kadarki dönemi, ocak-ağustos arası, güçlü bir ısınmaya neden olan El Niño olayının etkili olduğu 2016’nın ardından kaydedilen en sıcak ikinci yıl oldu.
Ağustos ayının tamamında, 20,98°C ile tüm aylar arasında kaydedilen en yüksek küresel aylık ortalama deniz yüzeyi sıcaklıkları görüldü. Ağustos boyunca sıcaklıklar her gün bir önceki rekor olan Mart 2016 rekorunu geride bıraktı.
Antarktika deniz buzlarında rekor anomali
Antarktika’daki deniz buzu miktarı yılın bu dönemi için rekor ölçüde düşük bir seviyede kaldı; aylık değer ortalamasının yüzde 12 altındaydı; bu, 1970’lerin sonlarında uydu gözlemleri başladığından bu yana ağustos ayı için açık ara farkla en büyük negatif anomaliydi.
Arktik deniz buzu miktarı ortalamanın yüzde 10 altında olsa da Ağustos 2012’deki rekor minimum seviyenin hayli üzerindeydi.
Dünya Meteoroloji Örgütü, iklim izleme faaliyetleri ve İklimin Durumu raporları için Copernicus’un yanı sıra beş uluslararası veri kümesinden daha elde edilen verileri bir araya getiriyor. Mayıs ayında WMO ve Birleşik Krallık Meteoroloji Dairesi (Met Office) tarafından hazırlanan bir rapor, gelecek beş yıldan en az birinin kaydedilen en sıcak yıl olma ihtimalinin yüzde 98 olduğunu ve 1850-1900 ortalamasının 1,5°C üzerindeki sıcaklıkların geçici olarak aşılma ihtimalinin yüzde 66 olduğunu öngörüyor.
Bu, Paris Anlaşması‘nda belirtilen ve uzun yılları kapsayan uzun vadeli ısınmayı ifade eden 1,5°C seviyesinin kalıcı olarak aşılacağı anlamına gelmiyor.
‘Kaybedecek tek bir anımız dahi yok’
BM Genel Sekreteri António Guterres, şunları söyledi:
“Gezegenimiz, bir kaynama sezonunu -kaydedilen en sıcak yazı- geride bıraktı. İklim çöküşü başlamış bulunuyor. Bilim insanları uzun süredir fosil yakıt bağımlılığımızın yol açacağı şeyler konusunda uyarılarda bulunuyordu. Artan sıcaklıklar, eylemde de bir artış gerektiriyor. Liderlerin iklim çözümlerine yönelik baskıyı yoğunlaştırması gerek. İklim kaosunun en kötüsünden kaçınmak için hâlâ bir şansımız var ve kaybedecek tek bir anımız dahi yok.”
Dünya Meteoroloji Örgütü Genel Sekreteri Prof. Petteri Taalas ise şunları kaydetti:
“Kuzey yarımkürede aşırılıklarla dolu bir yaz geçirdi; yıkıcı orman yangınlarını körükleyen, sağlığa zarar veren, günlük hayatın akışını sekteye uğratan ve çevreye kalıcı zarar veren, yineleyen sıcak dalgaları. Güney yarımkürede Antarktika’daki deniz buzunun kapsamı alışılmışın tamamen dışındaydı ve küresel deniz yüzeyi sıcaklığı bir kez daha yeni bir rekora ulaştı. Bunun, genellikle ortaya çıktıktan sonraki ikinci yılda etkisini gösteren El Niño olayının tam ısınma etkisini görmeden ÖNCE gerçekleştiğini belirtmekte fayda var.”
Copernicus İklim Değişikliği Servisi ECMWF Direktörü Carlo Buontempo, şu değerlendirmeyi yaptı:
“2023’ün ilk sekiz ayı için konuşacak olursak, 2016’dan çok az bir farkla daha serin olan, bugüne kadarki en sıcak ikinci yılı yaşıyoruz; ve Ağustos ayının sanayi öncesi seviyelere göre yaklaşık 1,5°C daha sıcak olacağı tahmin ediliyordu. Gözlemlerimize göre, yeni aşırılıklarının yanı sıra rekor kıran bu koşulların devam etmesi ve bunların hem insanlar hem de gezegen üzerindeki etkileri, iklim sisteminin ısınmasının bariz bir sonucu.”
Comments