By 
Enerji düşünce kuruluşu Ember‘in bugün (27 Nisan) yayımlanan bir analizi, ilk kez kış aylarında Avrupa Birliği‘nin (AB) elektriğinin, kriz koşullarına rağmen yenilenebilir enerji kaynaklarının fosil yakıtlardan daha fazlasını ürettiğini ortaya koydu.
Analize göre, blokta görülen yüzde 7’lik önemli bir talep düşüşü, fosil yakıt üretiminin bir önceki kışa kıyasla yüzde 12 azalmasına neden oldu.
Yenilenebilir enerji kaynakları Ekim 2022-Mart 2023 aralığında AB elektriğinin yüzde 40’ını üretirken fosil yakıtlar yüzde 37’de kaldı.
Kömür ve gaz üretimi bir önceki kışa kıyasla azaldı. AB’nin Rus gazı ile bağlarını koparmaya başlamasıyla birlikte, AB ülkelerinin kömür üretimine yönelebileceği yönündeki korkuların aksine kömür enerjisi yüzde 11 (-27 TWh), gaz ise yüzde 13 (-38 TWh) azaldı.
Fosil yakıtlardaki bu düşüş büyük ölçüde, fosil yakıt fiyatlarının yüksek kalması nedeniyle AB elektrik talebindeki yüzde 7’lik düşüşten (-94 TWh) kaynaklandı.
‣ Rüzgar ve güneş 2022’de küresel elektriğin yüzde 12’sine ulaşarak rekor kırdı
Kömür üretimindeki en büyük düşüş Polonya ve Almanya’da görüldü
AB’nin kalan 18 kömürlü termik santral ülkesinden 15’i kış boyunca kömür üretimini azalttı. AB’nin en büyük kömür gücü ülkeleri olan Polonya ve Almanya, sırasıyla 4 TWh ve 9 TWh düşüşle bu kış AB kömür üretimindeki azalmanın yüzde 70’ini oluşturdu.
Kömür, Şubat 2023’te Polonya elektrik karışımında yeni bir düşük seviyeye ulaştı ve ilk kez üretimin üçte ikisinin altına düştü.
Portekiz, kalan tek kömür santralini 2021 kışında aşamalı olarak kapattığı için kömür üretiminde en büyük yüzdelik düşüşü gördü.
‣ Ember: Türkiye’nin afet bölgesindeki güneş potansiyeli ile temiz enerji hedeflerine ulaşması mümkün
Enerji talebindeki azalma 12 milyar Euro’luk tasarruf sağladı
Neredeyse tüm AB üye devletleri kış boyunca elektrik talebini azalttı. Ancak sadece Romanya, Slovakya ve Yunanistan kasım ve mart ayları arasında acil AB mevzuatı tarafından belirlenen gönüllü yüzde 10 azaltma hedefine ulaştı.
AB genelinde, bu aylarda talepteki yüzde 6,2’lik azalma (beş yıllık ortalamaya kıyasla) 12 milyar Euro (257,5 milyar TL) değerinde elektrik tasarrufu sağladı.
Bu talep azalmaları kısmen kışın Avrupa genelinde ortalamanın üzerinde seyreden sıcaklıkların elektrikli ısıtmaya olan talebi azaltmasına bağlanabilir.
Öte yandan, hükümetin enerji tasarrufu önlemleri ve vatandaşların eylemleri de bir rol oynadı; bazı azaltımlar gönüllü dayanışma eylemleri, diğerleri ise maliyet nedeniyle zorunlu oldu.
‣ Ember: Kuraklık, yenilenebilir enerji kaynaklarının önemini gösterdi
Yoğun saatlerde elektrik tüketimi azaldı
AB ülkeleri de yoğun saatlerde elektrik talebini azaltma konusunda başarılı oldu ve çoğu ülke yoğun saatlerde elektrik tüketimini yüzde 5 azaltma hedefine uydu. Sadece bir ülke, İrlanda, yoğun saatlerde ortalama olarak talep artışı kaydetti.
Ember analisti Dr. Chris Rosslowe, analize ilişkin değerlendirmesinde “Avrupa, artan enerji maliyetleri ve Rusya‘nın Ukrayna‘yı işgaliyle tetiklenen arz endişeleriyle bir kriz kışıyla karşı karşıya kaldı. AB bu zor ayları atlattı, ancak gelecek yıllarda acil talep kesintilerine ve ılıman hava koşullarına güvenemez. Enerji arzını istikrarlı tutmak için AB’nin fosil yakıtlardan mümkün olduğunca çabuk ayrılması gerekiyor” dedi.
Comments