By 
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, çölleşme ve kuraklığın küresel boyutta bir sorun olduğunu ve tüm dünya bölgelerini etkilediğini vurgulamak için 17 Haziran’ı Dünya Çölleşme ve Kuraklıkla Mücadele Günü ilan etti.
Özel gün kapsamında her yıl, çölleşme ve arazi bozulması tehditlerine dikkat çekmek ve çözüm geliştirmek için o yılın teması çerçevesinde hükümet, sivil toplum, akademi ve özel sektör temsilcilerini bir araya getiren etkinlikler düzenleniyor.
UNCCD’den gençlere davet
Gezegenimizin hayati toprak kaynaklarını gelecek nesillere aktarabilmek için kolektif eylemin önemini vurgulamak için bu yılın teması “Toprağımız için birleşmek: Mirasımız ve geleceğimiz” olarak belirlendi.
Bu yıl gençlere bırakılacak mirasa ve gençliği çölleşme ile mücadelede oynayabileceği role odaklanan özel gün, bu yılın BM Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi (UNCCD) 16. Taraflar Toplantısı (COP16)’nda genç temsilcileri çölleşmeyle mücadeleye ilişkin politika önerilerini sunmaya teşvik ediyor.
UNCCD, gençlerin toprak kullanımıyla ilgili karar alma süreçlerine katılımını teşvik ederek genç toprak girişimcileri yetiştirmeyi amaçlıyor.
Uluslararası Çalışma Örgütü‘nün açıklamalarına göre gençleri gıda sistemlerinin dönüşümü ve arazi restorasyonuna çabalarına dahil etmek 2030 yılına kadar 600 milyon kişiye istihdam sağlayabilir.
Toprak bozulması 3,2 milyar insanı etkiliyor
Dünya genelinde üretilen gıdanın %95’ini sağlayan sağlıklı topraklar birçok insana iş ve geçim kaynağı sunarken insanlığı iklim değişikliğinin etkisiyle giderek şiddetlenen kuraklık, sel ve orman yangını gibi afetlerden koruyor. Bu nedenle çölleşme ile mücadele, gıda güvencesi ve iklim değişikliğinin etkileriyle mücadele için önem yaşıyor.
Fakat sürdürülemez üretim ve tüketim modellerimizin toprağa uyguladığı baskı ve iklim değişikliği nedeniyle topraktaki bozulma gün geçtikçe artıyor.
Çölleşme ve kuraklık nedeniyle küresel olarak tüm toprak alanlarının %40’ı bozulmuş olarak kabul ediliyor. Tarımsal üretim yapılan arazilerin ise üçte biri bozulmuş durumda.
Çölleşme ve kuraklık yüzünden, kırsal topluluklar ve küçük üreticiler başta olmak üzere, dünya genelinde 3,2 milyar insan açlık, yoksulluk veya işsizlik gibi sorunlarla karşı karşıya kalıyor.
Her yıl on milyonlarca insanın yerinden olduğu ve göçe zorlandığı ve bu sayının 2045 yılına kadar 135 milyonu bulacağı tahmin ediliyor. Kuraklık, su kıtlığı, toprak verimliliğinin düşmesi ve deniz seviyelerinin yükselmesi gibi sebepler bir araya geldiğinde ise 2050 yılına kadar 216 milyon insanın göç etmek zorunda kalacağı hesaplanıyor.
‣ Dünya Meteoroloji Örgütü’nden çölleşme uyarısı: Gıda fiyatları artabilir
‣ Murat Türkeş ile Bu Gün: İklim krizi çölleşme sürecini hızlandırıyor
‣ Çölleşme 10 yıl içinde 50 milyon insanı göçe zorlayabilir
Türkiye’de 4 milyon hektar tarım alanı kaybedildi
UNCCD, Türkiye‘nin çölleşme tehdidi altındaki ülkelerden olduğunu söylüyor.
Topraklarının yüzde 73,4’ü çölleşme altında olan Türkiye’de yalnızca 1990-2022 yıllarında 4 milyon hektar tarım arazisi kaybedildi.
2015 yılında TÜBİTAK ve Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü‘nün hazırladığı Türkiye Çölleşme Modeli ve Hassasiyet Haritası‘na göre Türkiye’nin orman alanlarının büyük bir bölümü düşük çölleşme riski taşırken tarım ve mera alanları yüksek çölleşme riski altında.
Türkiye’de tarım arazilerinin yüzde 39’u, mera arazilerinin yüzde 54’ü erozyondan etkileniyor. Tarım arazilerinin yüzde 23’ü halihazırda verimliliğini kaybetmiş durumda.
Aksaray, Şanlıurfa ve Nevşehir en yüksek çölleşme hassasiyetine sahip iller olurken Rize, Ardahan ve Düzce’nin ise en az hassasiyet taşıyan iller.
5 Haziran Dünya Çevre Günü’nde Meclis’te düzenlenen basın toplantısında DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı Evrim Rızvanoğlu, çölleşme ve erozyonla mücadele konusunda bakanlıkların stratejilerini incelediklerini ve bu konuda hiçbir eğitim veya etkinliğin yapılmadığını söyledi.
İktidarı “Çöleşme konusundaki verilere rağmen halen orman alanlarını, meraları ve verimli tarım arazilerini başka amaçlar için kullanıma açıyor” sözleriyle eleştiren Rızvanoğlu, gelecek nesillere yaşanabilir bir dünya bırakmak için çağrıda bulundu.
‣ DEVA Partisi: Çevre Bakanlığı’nın 5 yıllık çölleşme ve erozyonla mücadele planında eğitim ve etkinlik sayısı ‘0’
Ekosistem Restorasyon On Yılı
Birleşmiş Milletler, bozulmuş ekosistemlerin restorasyonu için küresel iş birliğini kolaylaştırma, iklim değişikliği ile mücadele, biyolojik çeşitliliğin korunması ve gıda güvencesinin sağlanması gibi hedefleri doğrultusunda 2021-2030 yıllarını Ekosistem Restorasyon On Yılı olarak belirledi.
Ekosistem Restorasyon On Yılı kapsamında 2030’a kadar 1,5 milyar hektar bozulmuş alanın restore edilmesi hedefleniyor.
Arazi restorasyonuna yapılan yatırımların 30 kata kadar fayda sağlayabileceği hesaplanıyor.
Bu yıl 2-13 Aralık tarihlerinde Suudi Arabistan‘ın Riyad şehrinde bugüne kadarki en büyük UNCCD 16. Taraflar Konferansı (COP16) düzenlenecek.
Suudi Arabistan gibi su kıtlığıyla mücadele eden bölgeler başta olmak üzere tüm dünyada arazi restorasyonu ve kuraklığa dayanıklılığa odaklanan üst düzey etkinlikler gerçekleştirilecek.
Comments