Dünya can derdinde, şirketler kar. Buzulların erime hızı ikiye katlandı

ABD hükümetine bağlı “Ulusal Kar ve Buz Veri Merkezi (NSIDC)” tarafından yapılan açıklamaya göre Kuzey kutup denizindeki buzullar, kayıt tutulmaya başlanan 1979 yılından beri, ilk defa bu kadar hızlı eridi. Uydu verilerine göre, geçtiğimiz haftaki buzul oranı beş yıl önce aynı döneme kıyasla 750 bin kilometrekare daha az olarak kaydedildi. Washington Üniversitesi tarafından yapılan ayrı bir araştırmaya göreyse kuzey kutup denizi buzulları, yine kayıtların başlamasından bu yana, en düşük seviyeye geriledi. NSIDC verilerine göre günde 100 ila 150 bin kilometrekare buzul eriyor. Biliminsanları henüz erime mevsiminin başlarında olunduğunu ve değişen hava şartlarının erime eğilimini değiştirebileceğini belirtmekle birlikte, mevcut erimenin normal iklimsel oranın iki katı olduğunu vurguluyorlar. Bu hızlı erimenin başlıca sebebi olarak ise iklim değişikliği gösteriliyor.

Öte yandan, kutuplardaki bu değişimi olumlu bulanlar da var. Uluslararası deniz nakliyatı şirketleri, Avrupa’dan Çin ve Japonya’ya yaptıkları taşımacılık faaliyetlerinde buzulların erimesiyle açılan rotaları kullanarak mesafeyi yaklaşık 4000 deniz mili kısaltabiliyorlar. Nakliyat şirketleri bu sayede onbinlerce dolarlık yakıt tasarrufu yapabildiklerini dile getiriyorlar. Eriyen buzullardan faydalanan bir diğer sektör ise ironik olarak iklim değişikliğinin baş müsebbibi fosil yakıt sektörü. Kutup dairesindeki buzulların erimesiyle harekete geçen ABD, Avrupa ve Rusya menşeli petrol şirketleri birbiri ardına kutup bölgesinde petrol arama çalışmalarına başlıyorlar. ABD ve Rusya şirketleri şimdiden arama platformlarıni kurmaya başlarken, hafta başında Norveç, 2013 sonuna kadar 86 yeni petrol ve doğalgaz arama izni vereceğini açıkladı.

Tüm bu gelişmelere rağmen yaşam da direnmeye devam ediyor. Biliminsanlarını şaşırtan bir gelişme, eriyen ve incelen buzul tabakalarının altından fitoplankton yataklarının çıkması oldu. Karbondioksit emme kapasitesi ormanların yaklaşık iki katı olan fitoplanktonların artmasının, eğer bu bulgu doğrulanabilirse, dünyanın karbondioksit emme kapasitesine etki edeceği söyleniyor. Öte yandan, okyanusların iklim değişikliği sebebiyle hızla asitlenmesinin genel fitoplankton sayısını 1950’lerden beri yüzde 50 azalttığını gösteren bir başka çalışmanın sonuçları da geçtiğimiz haftalarda Kanada Dalhousie Üniversitesi tarafından açıklanmıştı.

Mahir Ilgaz

(Kaynak: The Guardian, Al-jazeera, NSIDC, Yeşil Gazete)