By 
“Dünya yeni bir sabaha uyandı.” Rusya‘nın Ukrayna‘ya açtığı savaşa ilişkin Almanya Dışişleri Bakanı Baerbock bu sözleri söyleyerek Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin‘in uluslararası düzenin en temel kurallarını çiğnediğini ifade etti.
Dün basın toplantısı düzenleyen Putin, “Minsk Anlaşması, dün Donbas‘taki halk cumhuriyetlerinin tanınmasından çok öncesinde öldürüldü” demişti. Putin, sorunların çözümü için Ukrayna‘nın NATO‘ya girmekten vazgeçmesini ve Kırım‘ın ilhakını tanımasını şart koşuyor.
Donbas bölgesinde neler yaşanmıştı?
İki ülke arasındaki çatışmalar Sovyetler Birliği‘nin dağıldığı 1991 yılına uzanıyor. Ukrayna’daki temel kriz, Rusça konuşan ve kendilerini “Rus olarak tanımlayan nüfusun olduğu doğu bölgesi ile ve Avrupalı kimliği benimseyen, Ukraynaca konuşan batı nüfusu arasında yaşanıyor.
Ukrayna’nın doğusundaki Donetsk ve Luhansk bölgelerinde bazı alanları 2014’teki çatışmalardan bu yana kontrolü altında tutan Rusya yanlıları, bu bölgelerde tek taraflı bağımsızlık ilan etmiş, Ukrayna ve hiçbir Batı ülkesi bu cumhuriyetleri tanımamıştı.
Rusya, kendi kimliğini benimseyen bu nüfusa 2014’ten beri destek veriyor. Putin, bu olaylar sırasında da Rus yanlısı isyancıları desteklemiş, çatışmalar bazı Avrupa ülkelerinin de taraf olmasıyla Minsk Protokolü imzalanarak kontrol altına alınmaya çalışılmıştı.
Dün Putin’in kararıyla Rusya tarafından resmen tanınan bölgelere başlayan askeri hareket, bugün Ukrayna’nın kentlerine yayılarak büyük bir çatışmaya dönüştü.
Batı dünyası Putin’in agresif hamlelerini kınayarak bir bir yaptırım kararı alırken, eski Sovyet ülkelerinden bazıları ve Çin gibi Asya ülkeleri Rusya’yı destekler bir pozisyon alıyor.
Bugün Ukrayna ve Rusya arasında başlayan savaş, Minsk Antlaşması‘nın barışı sağlamaya yetmediğini bir kez daha gösteriyor.
Minsk Antlaşması nedir?
Minsk Antlaşması esasen 2014 sonrası Donbas bölgesindeki ayrılıkçı bölgeler Donetsk ve Luhansk’taki barışı korumaya yönelik bir dizi protokol içeriyor.
İlk antlaşma, bu bölgelerdeki ilk çatışmaların ardından Ukrayna ve Rusya’nın yanında Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı (AGİT) garantörlüğüyle 5 Eylül 2014 tarihinde imzalandı. ‘Derhal ateşkes’ sağlayan bu anlaşma, Rusya-Ukrayna sınırının AGİT tarafından gözlenmesi ve sınırda tampon güvenlik bölgeleri oluşturulması, Donetsk ve Luhansk’da erken yerel seçime gidilmesini öngörüyordu.
Bu sözleşmeyle Ukrayna, Donetsk ve Luhansk bölgelerinin bağımsız federasyon olmasına karşı çıktı ama anadil özerkliği gibi taleplere olur verdi. Sözleşmenin ardından her ne kadar Putin “ana konularda uzlaşma sağlandı” dese de taraflar bu protokolü de ihlal etti.
İki ülke arasında uzun süre devam eden çatışmalarda bugüne dek en az 14 bin kişinin öldüğü düşünülüyor.
Comments