[COP27 Liderler Zirvesi-3] Avrupalı liderler: Ukrayna savaşı yüzünden iklim hedeflerinden geri dönmeyeceğiz

COP27‘de ülke liderlerinin konuşmalar yapacağı iki günlük üst düzey zirvenin ilk günü,  yaklaşık 50 devlet ve hükümet başkanının konuşmalarıyla tamamlandı.

Zirve yarın sona erdiğinde 100’den fazla dünya lideri konuşmalarını yapmış olacak. 110′ yakın dünya liderinin yalnızca yedisi kadın.

ABD Başkanı Joe Biden‘ın bu zirveye katılmayacağı ancak önümüzdeki hafta COP27’de olacağı açıklandı. Şu an itibariyle ne Çin ne de Rusya Devlet Başkanlarının konuşması ve katılımı beklenmiyor. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelensky, bugün zirveye bir video mesaj gönderecek.

Etkinlik dün Mısır Cumhurbaşkanı Sisi ve BM Genel Sekreteri Guterres’in konuşmalarıyla başlamıştı. Barbados, Gana, Gabon gibi iklim değişikliğinin etkilerini adaletsiz şekilde yaşayan ülkelerin liderleri, konuşmalarında zengin ekonomilerden kayıp ve zarar için tazminat talep etmişti.

Küresel sera gazı emisyonlarının yaklaşık yüzde 80’inden sorumlu olan G20 ülkelerinin COP’lara katılımı kritik.

Etkinliği devamında konuşan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, dünyanın küresel krizlerin bir araya gelmesiyle dikkati dağılırken, iklim değişikliğiyle mücadele için ulusal taahhütleri feda etmemenin önemli olduğunu söyledi.

Konuşmasında derin deniz madenciliğinin yasaklanması için çağrıda bulunan Macron ve Ukrayna‘daki savaştan kaynaklanan enerji ve gıda krizine rağmen iklimin bir öncelik olarak kalması gerektiği konusunda uyardı.

“Rusya tehdidi nedeniyle, iklim taahhütlerimizi enerji açısından feda etmeyeceğiz. Bu nedenle tüm ülkeler tüm taahhütlerini yerine getirmeye devam etmeli. Daha zengin ülkeler için, özellikle Fransa dahil Avrupa ülkeleri için bu, taahhütlerimiz doğrultusunda ulusal stratejilerimizin teslimi demek.”

“ABD ve Çin’in emisyon kesintileri ve mali yardım konusunda adım atmasına ihtiyacımız var” diyen Macron, “Avrupalılar ödüyor. Ödeyen sadece biziz” dedi.

Sur les effets néfastes du changement climatique, je veux saluer le courage des leaders internationaux qui ont porté le débat des pertes et préjudices. Ils ont raison. pic.twitter.com/zSu7xJHQDX

— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) November 7, 2022

Macron, “Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırganlığı savaşı sadece Avrupa topraklarına getirmekle kalmadı, aynı zamanda dünyaya belirsizlik ve gerginlik getirdi” diyerek savaşın Afrika ve Akdeniz‘de “zorluk üstüne zorluk” yarattığını da sözlerine ekledi.

Varlıklı ülkelerin iklim taahhütlerini yerine getirmeleri gerektiğini söyleyen Macron, enerji tasarrufunun – ve yenilenebilir enerji ve nükleer enerjinin hızlandırılmasının – Fransa için bir öncelik olmaya devam ettiğini de söyledi

“İklim acil durumu burada kapımızda, bu yarının sorunu değil. Geçen yıl COP26’da dile getirilen her şey geçerli. Dünyamız artık eskisi gibi olmasa bile, iklim, Rusya’nın Ukrayna topraklarında başlattığı savaşla değişen bir öncelik olamaz.”

Savaş, yavaşlamak için değil daha hızlı hareket etmek için bir neden

İngiltere‘nin yeni Başbakanı Rishi Sunak, başbakan olmasından bu yana ilk uluslararası gezisinde Mısır’daki COP27 konferansına hitap etmek için sahneye çıktı. Sunak, “diğer acil sorunlara” öncelik verdiği için zirveye katılmayacağını söylemiş, büyük eleştiri aldıktan sonra ise COP27’ye katılacağını duyurmuştu.

Macron’un sözleriyle uyumlu bir konuşma yapan Sunak, savaşın, dünyayı fosil yakıtlardan uzaklaştırma çabalarını hızlandırmak için bir neden olduğunu söyledi.

“İklim güvenliği enerji güvenliği ile el ele gidiyor, Putin‘in Ukrayna’daki tiksindirici savaşı ve dünya genelinde artan enerji fiyatları iklim değişikliği konusunda yavaşlamak için bir neden değil. Bunlar daha hızlı hareket etmek için bir neden.”

Sunak, iklim değişikliğiyle mücadelenin hem ahlaki hem de ekonomik bir zorunluluk olduğunu söyleyerek, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalini kritik bir an olarak nitelendirdi.

“Çocuklarımıza daha yeşil bir gezegen ve daha müreffeh bir gelecek bırakabiliriz. Uluslar ortak bir amaç için bir araya geldiklerinde, her zaman umut için yer vardır. Küresel sıcaklıkları 1.5C ile sınırlayacak bir plan oluşturmak için  Glasgow’da umut için yer bulduğumuza inanıyorum Bugün soru şu, bunları yerine getirmek için kolektif irade oluşturabilir miyiz? Bunu yapabileceğimize inanıyorum.”

“İklim finansmanı konusundaki sözlerimizi yerine getirmeliyiz” diye devam eden Sunak, salgının küresel ekonomiyi neredeyse “batırdığını”, ancak İngiltere’nin iklim finansmanında 11,6 milyar sterlinlik taahhüdünü yerine getirdiğini ve 2025 yılına kadar 1,5 milyar sterlinlik uyum finansmanını üçe katlayacağını söyledi.

Fosil yakıt rönesansına yer yok

Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Rusya’nın Ukrayna’daki savaşının yenilenebilir enerjiye geçişin “bir güvenlik politikası zorunluluğu” ve ileriye dönük bir iklim, çevre ve ekonomi politikası olduğunu gösterdiğini söyledi.

“Fosil yakıtları kullanmayı bırakacağız, ne olursa olsun! Fosil yakıtlarda küresel bir rönesans olmamalı.”

Almanya’nın, Ukrayna savaşı enerji arzını kesintiye uğrattığı için kömür santrallerinin kapatılmasını ertelemelerini istediği biliniyor.

Scholz 2030’da fosil yakıtına tamamen son vermesini hedefleyen Almanya’nın “kömürden çıkışımıza bağlı kalacağına” dair güvence verdi. Ancak Almanya ayrıca, ABD ve Katar‘dan sıvılaştırılmış doğal gaz ithal etmek için yeni altyapılara yatırım yapıyor.

Scholz konuşmasında, birçok iklim sorununu çözeceği için küresel ısınmayı azaltmanın ne kadar önemli olduğundan da bahsetti: “Daha düşük küresel ısınma;daha az kuraklık ve sel, kaynaklar üzerinde daha az çatışma, daha az açlık  ve herkes için daha fazla güvenlik ve refah anlamına geliyor.”

Almanya’nın uluslararası çevre programlarına yaptığı yatırımları da artırmayı planladığını ve toplamı 6 milyar dolara getirmeyi planladığını söyleyen Scholz, Kalkınma Bakanlığı’nın 2025 yılına kadar ormanların korunmasına yönelik fonların ikiye katlayarak 2 milyar dolara çıkaracağını da söyledi. Bakanlığın belirttiğine göre yatırımlar çoğunlukla Brezilya, Ekvador, Madagaskar ve Pakistan gibi ülkelerle ortaklık programları aracılığıyla yapılacak.

İtalya‘nın yeni aşırı sağcı Başbakanı Giorgia Meloni de dün konuşma yapan liderler arasındaydı. Geçen ay göreve başlamasından bu yana büyük bir uluslararası zirveye yaptığı ilk konuşmada Meloni, İtalya’nın yeni sağ hükümetinin Paris İklim Anlaşmasına uygun olarak karbondan arındırma konusundaki kararlılığını sürdürdüğünü söyledi:

“Etkilenen toplulukları desteklemek ve kimseyi geride bırakmamak için adil bir geçişi sürdürmeyi amaçlıyoruz.”

ÜlkeSİnin birkaç Afrika ülkesiyle ortaklaşa enerji çeşitlendirme stratejisini sürdüreceğini söyleyen Meloni, ulusların iklim krizine yeterince yanıt vermek için daha fazlasını yapmaları gerektiğini belirtti:

“İklim değişikliğiyle mücadele, tüm ülkelerin tam katılımını ve tüm büyük küresel aktörler arasında pragmatik işbirliğini gerektiren ortak bir çabadır. Maalesef bunun olmadığını kabul etmek zorundayız.”