Birleşik Krallık‘ta dün yapılan genel seçimleri büyük farkla kazanan İşçi Partisi‘nin lideri Keir Starmer, Buckingham Sarayı‘na giderek Kral 3. Charles‘tan resmi olarak hükümeti kurma görevini aldı. Hemen öncesinde Muhafazakar Partili eski başbakan Rishi Sunak, istifasını Kral’a sunmuştu. Starmer’ın ilerleyen saatlerde kabinesini açıklaması bekleniyor.
Ülkede merkez sol İşçi Partisi‘nin ezici bir zaferle iktidara gelmesi, aşırı sağın yükselmesine paralel olarak iklim karşıtı kampanyaların sesinin de giderek arttığı Avrupa‘daki iklim bilimcilerin ve aktivistlerin içine su serpti.
‣ İngiltere seçimlerinin kazananı İşçi Partisi, yeni başbakan Keir Starmer
Komşu Fransa‘da, ülkenin iklim politikasına “saldıran” aşırı sağcı Ulusal Birlik, bu pazar günü yapılacak son seçim turunda erken başarısını sürdürmeyi umarken, ABD’de iklim bilimini reddeden Cumhuriyetçi aday Donald Trump anketlerde önde görünüyor. Avrupa genelinde de iklim politikası karşıtı tepkiler, bu politikaların yürütülmesini epey güçleştirmiş durumda.
Buna karşılık, Keir Starmer’ın İşçi Partisi’nin en önemli kozu, iklim değişikliğine karşı alınacak önlemleri ve temiz enerjiyi ön plana çıkaran manifestosu ve iklim diplomasisinde uzun yıllara dayanan deneyime sahip, muhtemelen Enerji Bakanlığı görevi verilecek Ed Miliban.
İşçi Partisi, İngiliz evlerinde enerji verimliliğini artırmak için güneş panelleri, piller ve ev yalıtımı için hibe ve düşük faizle krediler yoluyla 13,2 milyar sterlin ayırmayı planlıyor.
Partinin hayata geçirmesi en zor hedeflerinden biri de 2030 yılına kadar “temiz bir elektrik şebekesi kurmak olacak. Ancak plan, yedek güç kaynağı olarak gazla çalışan elektrik santrallerini de içeriyor.
İşçi Partisi’nin manifestosunda gelişmekte olan ülkelere iklim finansmanı konusunda verilen sözlerin iktidardaki Muhafazakar Parti‘nden farklı olmaması ise iklim aktivistlerince eleştiriliyor.
‣ İngiltere İşçi Partisi’nin iklim finansmanı taahhütleri umut verici ama yetersiz
Rishi Sunak dönemindeki gerilemeleri giderebilecekler mi?
Diğer G7 ülkelerinden daha hızlı karbondan arınma politikalarını hayata geçiren Birleşik Krallık iklim politikalarında uzun zamandır diğer Avrupa ülkelerinin önünde olsa da Rishi Sunak liderliğindeki Muhafazakar Parti iktidarında, geçen yıl boyunca iklim alanında önemli gerilemeler yaşanmıştı.
‣ Reform adaylarının iklim inkarcılığı halkın güvenini ve demokrasiyi tehdit ediyor
“Yeşil politika”yla ilgili pek çok geri adım atan Sunak, yeni benzinli ve dizel otomobillerin satışına getirilen yasağı ertelemiş ve Kuzey Denizi’nde yeni petrol ve gaz sondajını desteklemişti. “Yeşil geçiş”in çok hızlı ilerlediğini düşünen Sunak hükümeti, bu seçimde de seçmenlerine ülkenin iklim politikalarından geri dönüşü çağrıştıracak sözler vermişti.
İşçi Partisi’nin zaferi, bu yaklaşımın işe yaramadığını gösteriyor.
Kamu hizmeti şirketi Octopus Energy‘nin kurucusu ve CEO’su Greg Jackson, Bloomberg’e, “Sonuçlar açık görünüyor: Seçmenler net sıfır karşıtı söylemi reddetti ve daha ucuz, daha temiz, daha güvenli enerjiyi seçti. Bu, yeşil bir ekonomi için ezici bir zafer gibi görünüyor” dedi.
Bu yılki seçimlerinden önce, yine Bloomberg’in yaptığı bir araştırmada, Muhafazakar seçmenin partilerinin iklim politikasından uzaklaşmasına rağmen daha yeşil bir yaşam tarzını tercih ettiği ortaya çıkmıştı. Araştırmada örneğin, Birleşik Krallık’ın evsel güneş enerjisi kurulumları için en iyi 100 seçim bölgesinin dördü hariç hepsinin 2019’da Muhafazakarlara oy verdiği ve birçok Muhafazakar bölgede elektrikli araç kullanımının da oldukça yüksek olduğu belirlenmişti.
Düşünce kuruluşu E3G’nin enerji ekibinin program lideri Juliet Phillips, “Halk, İşçi Partisi’nin 2030 yılına kadar temiz enerji, yerli petrol ve gaz üretimine son verilmesi ve sızdıran evlerimizi onarmak için kapsamlı bir Sıcak Evler Planı hazırlanması gibi iddialı politikalarına büyük bir iklim güven oyu verdi” diye konuştu.
Phillips, ister yüzde yüz yenilenebilir enerji olsun, ister bir miktar gaz desteği olsun, yine de ilerleme kaydedileceğine dikkat çekerek “Bu, umarım dünyadaki diğer ülkelere daha ileri ve daha hızlı gitmeleri için ilham verebilir dedi.
