Osmaniye‘nin Düziçi ilçesindeki ekili tarım arazilerinde çekirge istilası yaşanıyor. Bölgede ilk kez bu kadar yoğun olduğu belirtilen çekirgelerin salgına dönüşmesinden endişe ediliyor.
Çiftçiler, arazilerde popülasyonu birden artan çekirgeleri İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü’ne bildirdi. Tarım ve Orman Müdürü Fevzi Soner Çerçi, ziraat mühendisleri Yusuf Ziya Mart ve Mehmet Acembekiroğlu ile çekirgelerin yoğun olarak görüldüğü Yenifarsak köyündeki ekili tarım arazilerinde incelemelerde bulundu.
İncelemelerin ardından Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından gönderilen özel ilaçla çekirgelerin yoğun olduğu bölümlerde ilaçlama yapıldı.
Çekirgeyle mücadelede 1 dekar alanda yapılan ilaçlamanın binlerce dönüm arazide etkili olacağını kaydeden Çerçi şunları söyledi: “Gerçekten de ciddi manada çekirge popülasyonu ile karşılaştık. Daha önce böyle bir şeyle karşılaşmamıştık. İlk kez bu kadar yoğun çekirgeyle karşılaştık. Çekirge, mücadele etmezsek salgın yapabilen bir zararlı türüdür, bitki türü ayrımı da yapmaz” diye konuştu.
Ancak uzmanlar çekirge istilasıyla mücadele için ilaçlama yapılmasının doğru bir yöntem olmadığını söylüyor. Dicle Üniversitesi Fen Fakültesi Zooloji Bölümü Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ali Satar, iki yıl önce Siverek’te görülen çekirge istilasına karşı ilaçlama yapılması halinde 50’ye yakın türün zarar göreceği uyarısında bulunmuştu.
Satar, “En büyük endişemiz arıların ölmesi. Bir yerde bir kimyasal kullanıldığı zaman sadece bir türü öldürmüyorsunuz. Çin gibi tedbirimizi alırsak, devlet destekli köylülere ördek ve tavuk verilirse bir mücadele başlatılmış olur. Ekinler de zarar görmemiş olur” dedi.
Siverek’te görülen türün Akdeniz’den Afganistan’a kadar yayılma gösteren Fas çekirgesi türü olduğunu anlatan Prof. Satar, “İki yıl önce bunlarla müthiş bir ilaç mücadelesi yapıldı. Yok edildiğini zannettik, ama yavruları vardı. Bunların sayılarında artış meydana geldi. Siverek’te bunu görüyoruz” diye konuştu. ‘
Bingöl’deki ekiplerin de orayı istila edebilecek bir çekirge türü gözlemlediklerini aktaran Prof. Dr. Satar, şunları anlattı: “Orası arıcılık yapılan bir bölge. En büyük endişemiz arıların ölmesi. Bir yerde bir kimyasal kullanıldığı zaman sadece bir türü öldürmüyorsunuz. Suya karışıyor. Sudaki balık zarar görüyor. Balıkla beslenen kuş zarar görüyor. Dolayısıyla o çekirgenin de doğal düşmanını da yok ediyoruz. Biz tarımsal ilaçlar yerine bu hayvanları besin olarak kullanan ördek ve tavukların köylülere verilmesiyle doğal bir mücadele yapılmasını öneriyoruz. Ayrıca tarla sürerken, tarlanın yanındaki alanın da sürülmesi lazım. Çünkü bu hayvanların yumurtaları soğukta dışarı çıkar. Alanı sürdüğünüz zaman onlar yok olur. ”
Son yıllarda özellikle Afrika ülkelerinde hemen her yıl rastlanan çekirge istilaları gıda güvenliği için büyük tehdit.
Hayvanların bu yayılımında iklim değişikliği de etkili oluyor. . FAO Kıdemli Salgın Tahmin Sorumlusu Keith Cressman konuyla ilgili şu bilgileri veriyor:
“Çölde yaşayan çekirgelerin doğaya adaptasyonu, bu türün popülasyonu ve göç hareketleri üzerinde hava koşulları ve çevresel etmenlerin etkisini artırıyor. Tarihsel olarak, Hint Okyanusu‘nda oluşarak Arap Yarımadası ve Afrika Boynuzu‘nda yağışa dönüşen siklonlar çöldeki çekirge istilası felaketine yol açtı. Son birkaç yıldır, yaz döneminin başında ve sonunda meydana gelen siklonların sıklığında önemli artış yaşanıyor. Örneğin, çoğu yıl yalnızca bir ya da iki kez meydana gelen siklon sıklığı, 2019 yılında 8’e çıktı. Etiyopya, Somali ve Kenya’yı içeren Afrika Boynuzu‘nda, ölçeği ve sayısı oldukça yüksek olan çöl çekirgesi istilasına 2018’de gerçekleşen 3 adet ve 2019’da gerçekleşen iki adet siklon etkili oldu. Bu eğilimin devam etmesi durumunda, Afrika Boynuzu’nda ortaya çıkan çöl çekirge istilalarının artması bekleniyor.”
Çekirge istilasının nedenleri arasında ise şu faktörler gösteriliyor:
Uzmanlara göre çekirge istilasi küresel ısınmanın etkilerinin yaşandığı Türkiye için de büyük risk oluşturuyor. Yakın dönemde ani hava değişimlerine bağlı olarak Şanlıurfa başta olmak üzere çok sayıda bölgede yaşanan çekirge istilaları sonucunda tarım ürünleri zarar görmüş ve Türkiye’nin büyük bölümüne gönderilen gıda ürünlerinin fiyatlarında da değişimler yaşanmıştı. Geçmişte yaşanan çok sayıda çekirge istilası sonucunca bölgesel kıtlıklar meydana gelmişti.