By 
Kurak geçen yaz ayları nedeniyle neredeyse tamamen kurumaya yüz tutan Antalya‘nın Elmalı ilçesindeki 850 hektarlık Avlan Gölü’nün tabanında çobanlar çadır kurup sürülerini otlatmaya başladı.
Göltarla ve Karamık mahalleleri sınırında bulunan Avlan Gölü, şu anda kıraç bir araziyi andırıyor. Göçmen kuşların uğrak noktası olan Avlan’ın “Göle girmek tehlikeli ve yasaktır” tabelalarının bulunduğu bölümünde ise hiç su kalmadı.
Göl, yaklaşık 50 yıl önce tarım alanı oluşturmak amacıyla tahliye kanalları oluşturularak kurutulmuştu. Kuruduktan sonra bölgedeki yağış oranın azalmış ve kuraklık baş göstermeye başlamıştı.
AA‘ya konuşan Akdeniz Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Gökoğlu, Avlan’ın lokal bir iklim oluşturarak Türkiye’nin en önemli sedir ormanlarından birisini oluşturduğuna dikkati çekerek “Kuruduktan sonra bitkisel anlamda da bölgede değişiklikler oldu. Sedir ağaçları tehlikeye girdi. Göl kuruduktan sonra yapılan yanlışın farkına varıldı” dedi.
Fotoğraflar: Süleyman Elçin/AA.
1990’lı yılların sonunda göldeki suyu boşaltmaya yarayan düdenlerin büyük kısmının kapatıldı ve Avlan yeniden su tutmaya başladı:
“Ancak maalesef gölü bu sefer de kuraklık vurdu. Yağışlar azaldı. Bölgedeki seracılığın ve meyve yetiştiriciliğinin artması nedeniyle sondaj sayısı da arttı. Göldeki su her geçen yıl biraz daha azaldı. Suyun azalması bölge iklimini de olumsuz etkiledi. Hem kuşlar hem de balıklar açısından suyun azalması olumsuzluk oluşturuyor.”
Gökoğlu, tarımda doğru su kullanımının yanı sıra, gölün kaynaklarla beslenerek su tutmasını sağlamak gerektiğini söyledi.
‘Kuraklığın etkisi çiftçiye olduğu gibi hayvancılara da yansıyor’
Elmalı Ziraat Odası Başkanı Salih Kurubaş da gölün kurumaya yüz tutmasıyla balıkların öldüğünü ve bölge ikliminin değiştiğini kaydetti:
“İlçede bazı su kaynaklarının kapalı sistem ile göle getirilmesine yönelik çalışmalar var. Elmalı’da yaklaşık 2,5 aydır hiç yağmur yağmıyor. Önceleri gölde su varken yaz aylarında yağış alıyorduk. Çiftçiler de susuzluk nedeniyle zorluk yaşıyor. Özellikle pancar üreticileri sıkıntıda. Kuraklığın etkisi çiftçiye olduğu gibi hayvancılara da yansıyor.”
Göl tabanının yüzde 10’unda su kaldığını anlatan Göltarla Mahalle Muhtarı Durmuş Sarıkaya ise “Avlan Gölü sadece Elmalı için değil Finike için de önemli. Burası kuruyunca Finike’deki bazı şelaleler de kurudu. Göl çevresindeki sondajlarda bile neredeyse su kalmadı. İnsanlar meyve bahçelerini sulamakta zorluk çekiyor” dedi.
191 kuş türü yaşıyor
Kuş ve kelebek gözlemcisi, doğa fotoğrafçısı Ömer Harpcı’nın verdiği bilgilere göre, Avlan Gölü’nde Türkiye’deki 347 kuş türünden 191’inin gözlemlendi.
Gölün kuşlar dışında da birçok canlının yaşam alanı olduğuna dikkati çeken Harpcı şunları söyledi: “2021 yılında yaşanan kuraklık sonrası tamamen kuruyan göl 2022 kış ve ilkbahar mevsiminin yağışlı geçmesiyle eski günlerine kavuşmuştu. Kuruyan gölün yeniden su tutmasıyla birlikte göle gelen kuşlar göç yolunda bir nebze olsun soluklanıp konaklamaya başladı. Özellikle göl balıkçıllar, karabataklar, sakarmeke, yırtıcı ve daha birçok kuşun üreme alanıdır. Göldeki su seviyesi az olmasına rağmen hala göçmen kuşlara ev sahipliği yapıyor.”
Comments