Aşı eşitsizliği: Afrika kıtasında yaklaşık 1 milyar insana tek doz Covid-19 aşısı yapılmadı

Tedros Adhanom Ghebreyesus, Uluslararası Sağlık Tüzüğü (IHR) Covid-19 Acil Komitesi onuncu toplantısının açılışında, Covid-19 aşılarındaki küresel eşitsizliğe ve adaletsizliğe dikkati çekti.

Aşı milliyetçiliği, salgının siyasallaştırılması ve kısa vadeli kişisel çıkarlar gibi engellerin virüsün evrim geçirmesini ve yayılmasını körüklediğine işaret eden Ghebreyesus, “Sonuç olarak birçok ülke temel (aşı) ihtiyaçlarına ulaşamıyor” diyor.

Ghebreyesus, şu anda dünya çapında 9,4 milyar dozdan fazla Covid-19 aşısı uygulandığını belirterek, “Ancak 90 ülke geçen yılın sonuna kadar nüfuslarının yüzde 40’ını aşılama hedefine ulaşamadı ve bu ülkelerden 36’sı henüz nüfuslarının yüzde 10’unu aşılayamadı” bilgisini verdi.

Bayram Altuğ‘un Anadolu Ajansı‘nda (AA) yayımlanan haberine göre, Afrika kıtasında nüfusun yüzde 85’ine tekabül eden yaklaşık 1 milyar insana tek doz Covid-19 aşısı yapılamadığını ifade eden Ghebreyesus, “Aradaki bu farkı kapatamazsak salgının akut aşamasını sona erdiremeyiz” uyarısında bulunuyor.

‘Yeni aşıya ihtiyaç var’

Ghebreyesus, Eylül 2021’de DSÖ Covid-19 Aşı Bileşimi Teknik Danışma Grubu (TAG-CO-VAC) kurduklarını söyledi.

TAG-CO-VAC‘tan bu hafta yapılan açıklamada, salgında enfeksiyon ve bulaşmanın yanı sıra ciddi hastalık ve ölümün önlenmesinde daha büyük etkiye sahip yeni Covid-19 aşılarına ihtiyaç olduğunun belirtildiğini aktaran Ghebreyesus, bu tür aşılar geliştirilinceye kadar mevcut aşıların güncellenebileceğini kaydetti.

Ghebreyesus, TAG-CO-VAC açıklamasında, “Orijinal aşı bileşiminin tekrarlanan takviye dozlarına dayalı bir aşı stratejisinin uygun veya sürdürülebilir olması pek olası değildir” ibaresinin yer aldığını anımsatarak, hatırlatma dozuna karşı olduğu mesajını verdi.

DSÖ Genel Direktörü, ülkelerin acil önceliğinin “hatırlatma dozu” uygulamak yerine, dünya genelinde hiç aşı yaptıramamış riskli grupların ilk aşılarını yaptırmak olması gerektiğini vurguladı.

Ghebreyesus, mevcut Covid-19 aşılarının ciddi hastalık ve ölümleri önlemede çok etkili olsa da bulaşmayı tam olarak önleyemediğinin altını çizdi.