Akçay’ın davasında karara bir ay kala: Hukuksuzluğun son bulacağına inanıyoruz

Edremit Belediyesi‘nin Akçay Sulak Alanı‘nda Enginkent için verdiği inşaat ruhsatlarının iptali için ekoloji dernekleri ve vatandaşlar tarafından açılan yürütmenin durdurulması ve ruhsat iptaline ilişkin dava dün (11 Nisan) görüldü. Balıkesir 2. İdare Mahkemesi Enginkent davasına ilişkin kararını bir ay içerisinde açıklayacağını bildirdi.

‣Akçay Sulak Alanı’nın bilirkişi raporu: Yönetmeliğe aykırı ve kamu yararı yok 

Dava, Akçay Sazlığı ve Sulak Alanı’nda Edremit Belediyesi tarafından “Enginkent Akçay” adlı bir konut projesi için verilen inşaat ruhsatlarının, söz konusu alanla ilgili mevcut imar durumu, sulak alan mevzuatı ve korunan alan mevzuatına aykırı olduğu belirtilerek açılmıştı.

Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği, Doğa Araştırmaları Derneği, Yeşil Düşünce Derneği, Edremit Çevre Sağlığı ve Doğayı Koruma Derneği, S.S. Proje Evi Üretim Eğitim İşletme ve Çevre Koruma Kooperatifi, Doğa Derneği ve iki bireysel başvuruyla açılan dava 2021’de açılmıştı.

Dün görülen duruşma öncesinde saat 13.30’da Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği tarafından Balıkesir İdare Mahkemesi önünde basın açıklaması yapıldı. Açıklamayı Süheyla Doğan ve Ömür İlgör okudu.

Aktivistler, “Mahkemenin, talebimizin ve bilirkişilerin de görüşleri doğrultusunda, bu hukuksuz duruma son vererek, bizlerden, haktan, hukuktan, doğrudan ve doğadan yana karar vereceğine inanıyoruz ve kararı merak ve heyecanla bekliyoruz”  dedi.

Açıklamada Akçay Sazlığı ve Sulak Alanı’nın imar rantına ve kamunun bazı projelerine kurban edilmemesi için verilen mücadeleden bahsedilerek, alanla ilgili Korunan Alanlar Yönetmeliği ve Sulak Alanlar Yönetmeliği’ne göre yapılan tescil kararlarına yer verildi.

Açıklamada Enginkent Proje Alanının Nitelikli Korunan Alan bölgesinde kaldığı ve bundan böyle bu karar doğrultusunda bu bölgede inşaat faaliyeti yapılamayacağı anlatıldı.

Sulak alanların önemine vurgu yapılan açıklamada, bir kısmı Mahalli Sulak Alan olarak tescil edilen alanın Ramsar Sözleşmesi’ne göre en az üç kriteri sağladığı belirtilerek Uluslararası Sulak Alan olarak tescil edilmesi gerektiği ve bu konuda mücadeleye devam edileceği vurgulandı.

Açıklamanın okunmasının ardından Avukat Cem Altıparmak davanın seyri ile ilgili bilgi verdi ve daha önce yürütmeyi durdurma kararı veren mahkemenin karar duruşmasında ekoloji aktivistlerinden yana karar vermesini beklediğini söyledi.

“Akçay Sulan Alanına Dokunma”, “Havama, Suyuma, Toprağıma Dokunma” sloganları atılan basın açıklamasına Balıkesir Çevre Platformu, Mimarlar Odası Balıkesir Şubesi, Yeşil Sol Parti, Sol Parti, Halkların Demokratik Kongresi (HDK) ve Balıkesir Tema İl Temsilciliği destek verdi.

Saat 14.00’de başlayan duruşmada davacılar adına konuşan avukat Cem Altıparmak, bu davanın yalnızca ruhsat iptali davası olmadığını, yaşam alanları ve doğa hakları savunması da olduğunu, iklim krizinin etkilerinin daha fazla yaşandığı bu dönemde önemli karbon yutak alanları olan sulak alanların kesinlikle korunması gerektiğini, Enginkent inşaat ruhsatlarının bilirkişilerin de tespit ettiği gibi hukuka aykırı olduğunu ve daha önce yürütmeyi durdurma kararı verildiğini, mahkeme heyetinin kesin kararının da ruhsatların iptalinden yana olacağını beklediğini söyledi.

Ardından Edremit Belediyesi, Balıkesir Büyükşehir Belediyesi ve Engin Gayrimenkul avukatları ise davanın reddini talep etti.

Akçay Sazlığı ve Sulak Alanında @EdremitBelediye tarafından “Enginkent Akçay” konut projesine verilen inşaat ruhsatlarının iptali için açtığımız davanın karar duruşması bugün Balıkesir 2. İdare Mahkemesinde görüldü.#yuvamadokunma pic.twitter.com/jUaI93BSFH

— KazDağı Koruma (@kazdagikoruma) April 11, 2023

Avukat Altıparmak’tan sonra bireysel davacılardan Fazilet Uysal söz alarak bölgenin çeşitli kuşların, börtü böceğin ve yılan balıklarının yuvası olduğunu anlattı, sulak alanın mutlaka korunması gerektiğine inandığını ve bu nedenle davacı olduğunu aktardı.

Duruşmada davacı altı kurum adına söz alan Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Süheyla Doğan, Edremit Belediyesi’nin daha ruhsat vermeden söz konusu alanda şirketin temel atma töreni yaptığını söyledi. Bu duruma hem Edremit Belediyesi’nin hem de sulak alanları korumakla yükümlü Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün göz yumduğunu hatırlatan Doğan bu durumun tamamen hukuka aykırı olduğunun altını çizdi.

Edremit Belediyesi’nin ruhsatları, bilirkişi raporunda da belirtildiği gibi, onaylı ve geçerli bir imar planı olmadan verdiğini, dolayısıyla ruhsatların hukuk dışı yollarla verildiğini de ekledi. Bölgede pandemi koşullarında, kısıtlı olanaklarla, kısa sürede ekosistem değerlendirme raporu hazırlattıklarını söyleyen Doğan rapora göre bölgenin Ramsar Sözleşmesi’nin en az üç kriterini sağladığını ve uluslararası sulak alan olarak tescil edilmesi gerektiğini söyledi.

Bölgeyi korumak için tüm güçleriyle mücadele ettiklerini söyleyen Süheyla Doğan bölgede açtıkları diğer davalardan da bahsederek mahkemeden ruhsatların iptalini talep etti.

Bilirkişi raporu ne diyor?

Dava kapsamında 11 Mayıs 2022 tarihinde yapılan bilirkişi keşfi neticesinde Haziran 2022’de ortaya bilirkişi raporunda şunlara yer veriliyor:

• Edremit Belediyesi tarafından “Enginkent Akçay Konut Projesi” ile ilgili verilen inşaat ruhsatlarının bulunduğu parsellere ilişkin Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği’ne uygun olarak düzenlenmiş ve onaylanmış herhangi bir imar planı yoktur,
• Edremit Belediyesi’nin inşaat ruhsatlarına dayanak yaptığı Mülga Zeytinli Belediye Meclisi’nin 10.07.1980 tarih ve 11/52 sayılı kararı geçerli değildir,
• Edremit Belediye Meclisi’nin 03.12.2019 tarih ve 517 ile 529 sayılı, 1980 planlarını yürürlüğe soktuğu kararlarının Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği’ne göre herhangi bir geçerliliği yoktur,
• Edremit Belediye Başkanlığınca “Enginkent Akçay Projesi” için verilen imar durumları ve ruhsatlar, yürürlükte bir plan olmadan verilmesi sebebiyle Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’ne uygun değildir,
• İnşaatına başlanan ve devam eden söz konusu yapılaşmaların mevcut ekolojik sistemi olumsuz etkileyeceği gerekçeleri ile Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği’ne uygun değildir.
• “Gerekçeleri ile dava konusu alanda yasal mevzuata uygun olarak hazırlanmış ve onaylanmış bir imar planı olmadığı için, yürürlükte bir imar planı bulunmaması sebebiyle Edremit Belediye Başkanlığınca verilen yapı ruhsatlarının uygun olmadığı ve mevcut yapılaşma çabasının bölgenin sulak alan ve koruma alanı değerlerine olumsuz etkileri sebebiyle yönetmeliklere, şehircilik ilkelerine ve kamu yararına uygun olmadığı görüş ve kanaatine varılmıştır.”