’Adalar’da karantinadaki atların durumu kötüye gidiyor’

Adalar’da karantinadaki atların sağlık durumlarının iyiye gitmediğine yönelik iddiaların ardından, atlı faytonların kaldırılması talebiyle Saraçhane Parkı’nda 41 gün Yaşam Nöbeti tutan hayvan hakları aktivistleri Büyükada’da atları veteriner eşliğinde ziyaret etti.

Ziyaret sonrasında Adalar’daki mevcut atların durumlarına ilişkin endişelerini paylaşan aktivistler, atların ve tescilli fayton plakalarının İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) tarafından alımının bir an önce tamamlanarak atların sağlıklı bir şekilde bakımını üstlenecek proje hazırlıklarının hızlandırılmasını talep etti.

Saraçhane Parkındaki Yaşam Nöbeti Fotoğraf: Elif Ünal

1300’e yakın at bulunuyor

Açıklamada, İlçe Tarım Müdürlüğü yetkilileri ve İBB’ye yapılan müracaatlara rağmen Adalar’daki hali hazırdaki mevcut at sayısı ile hasta, yaralı ve acil bakıma muhtaç atların durumlarına ilişkin sağlık ve bakım cetvellerinin elde edilemediği belirtildi.

Yaptıkları incelemelerin sonuçlarını paylaşan ekip, “Adalar’da yaz sezonu boyunca faytonda kullanılan, uzun süre aşırı çalıştırılma nedeniyle bir bölümü sağlık sorunları yaşayan 1300’e yakın at bulunduğu biliniyor” dedi.

İncelemelere göre atların yaklaşık 40’ı Burgazada’da, 145’i Heybeliada’da, geriye kalan 1100 at ise Büyükada’da yaşamlarını sürdürüyor.

‘Sağlık durumları şeffaf bir şekilde paylaşılmıyor’

Tam sayıların, sahiplik durumlarının ve sağlık bilgilerinin kamu kurumları ve Faytoncular Odası tarafından şeffaf bir şekilde paylaşılmadığının vurgulandığı açıklamada “Büyükada’da İBB’ye bağlı İSPARK ahırlarında tutulan yaklaşık 700 atın yanı sıra Aya Nikola, Yörükali ve Tepeköy bölgelerindeki iptidai ahırlarda da 400’e yakın at olduğu tahmin edilmektedir” denildi.  Atların durumu ile ilgili ise şu bilgiler paylaşıldı:

‘Sahiplerinin ilgilendiği atlar daha iyi durumda’

Ahırlarda yapılan dezenfeksiyon işlemleri sonrasında Heybeliada ve Burgazada’da olduğu gibi Büyükada’da Yörükali, Tepeköy gibi bölgelerdeki ahırların çevresinde gezinti imkanına sahip, sahiplerinin yakından ilgilendiği atların görece olumlu sağlık koşullarına sahip olduğu görülmektedir.

‘Az sayıda seyise çok at veriliyor’

Yaptığımız gözlem ve incelemelerde özellikle Büyükada’da İSPARK ve Aya Nikola bölgelerinde kamu kurumlarının destek hizmetlerinin yetersizliği, faytoncuların atlarına yeterli ilgi ve bakımı göstermemeleri, seyislerin önemli bir bölümünün faytoncular tarafından işten çıkarılması, az sayıda seyise çok sayıda atın bakım sorumluluğunun verilmesi, seyis maaşlarının ödenmemesi, fayton sahiplerinin bir bölümünün atların asgari yaşam koşullarını sağlamakla yetinmesi ve sınırlı zaman aralıklarında atları ahır çevresinde gezintiye çıkarmaları, kamu kurumlarının sürece müdahale aktif bir şekilde etmemesi nedeniyle atların yaşam hakkı açısından önemli sorunlar yaşandığı görülmektedir.

Kamu kuruluşlarının kimi tekil örnekler dışında atlarına iyi bakmayan faytoncuların atlarına yasa uyarınca el koyma işlemlerini yapmaktan kaçındığı görülmektedir.

Yaşam Nöbeti Büyükada ziyareti

‘Yem ve bakım malzemeleri yetersiz’

Yaptığımız inceleme ve görüşmelerde son dönemde aksaklıklara rağmen atların beslenme ihtiyacının kamu kurumları tarafından büyük ölçüde karşılandığı, arpa, yulaf, yonca, saman gibi malzemelerin temin edilmesi için adım atıldığı, bunların faytonculara imza karşılığı dağıtıldığı ancak yeterli olmadığı anlaşılmaktadır.

Öte yandan seyisler ve faytoncular tarafından, at bakımında kullanılan talaş gibi yardımcı malzemelerin eksik olduğu, verilen samanların kalitesiz olduğu, yem ve bakım malzemelerinin yetersiz-düzensiz olduğu ifade edilmektedir.

Fayton plakalarının ve atların İBB’ye devir sürecinin devam ettiği ve henüz devredilmeyen atlar “sahipli hayvan” statüsünde oldukları için kamu kurumlarının mevcut atlara bekçilik yapmaktan öteye gidemediği ve mevcut atlara müdahale etmekte sıkıntı yaşandığı görülmektedir. İBB yetkilileri tarafından rutin kontroller dışında, faytoncuların atlarının bakımı yönünde talepte bulunmadıkları durumlarda acil durumlarda atlara müdahale edilemediği belirtilmektedir. Dolayısıyla atların İBB’ye devir sürecinin hızla tamamlanmasının atların sağlık ve bakım koşularının iyileştirilmesi açısından kritik öneme sahip olduğu bir kez daha görülmektedir.

‘Süreç şeffaflaştırılmalı’

Ahırlarda ve Adalar’daki mevcut koşullarda yapılan uygulamaların atların yaşam hakkını tehdit ettiğini söyleyen Yaşam Nöbeti aktivistleri, sorunların çözümüne yönelik aşağıdaki taleplerde bulundu:

• Adalar’daki fayton atlarına ilişkin sayılar, sağlık durumlarına ilişkin raporlar, hastalık, bakım, ölüm ve yeni doğum bilgileri derhal açıklanmalı, hayvan hakları kurumlarının ve gönüllü veteriner hekimlerin denetimine açılmalı ve süreç şeffaf hale getirilmelidir.

 ‘Kriz masası kurulmalı’

•  Tarım Bakanlığı ve İBB’nin atların yaşam hakkını korumak için sürece derhal müdahale etmesi gerekmektedir.
• Bu amaçla içinde hayvan hakları kurumlarından temsilcilerinin ve gönüllü veteriner hekimlerinin de yer alacağı bir Kriz Masası hızla kurulmalı, mevcut ahırlara personel ve ekipman desteği arttırılmalıdır.

‘Personel desteği gerekli’

• At bakımı ve at hastalıkları konusunda uzman, acil durumlara müdahale edebilecek becerilere sahip at hekimleri, uzmanlar ve teknisyenler derhal sisteme dahil edilmelidir.
• Atların yaşam hakkının korunabilmesi amacıyla mevcut atlara dair idari -hukuki süreç derhal tamamlanmalı, İBB tarafından işe alındığı belirtilen seyisler bakım sürecine girmeli, Tarım Bakanlığı ve İBB tarafından gereken personel-hekim-teknisyen-ekipman desteğinin sağlanarak atların yeni yaşam ve bakım alanlarına transferi başlatılmalıdır.

‘Hastalıklar tedavi edilmeli’

• Atlarda görülen kaşeksi, solunum sistemi enfeksiyonu, kolik, aşırı çalışmaktan kaynaklı eklem dejenerasyonu, doku şişkinliği, laminitis, durgunluk ödemleri, dekubitis yaraları gibi sağlık sorunlarına müdahale için geçici özel bakım ve tedavi üniteleri hızla kurulmalıdır.
• At gebeliği gibi durumlara özel geçici bir doğumhane ve kaşektik durumlara müdahale için ahır bölgelerinde geçici bakım üniteleri kurulmalıdır.

‘Nakil için hazırlıklar tamamlanmalı’

•  Bu süreç içinde Adalar’daki atların bakım, kontrol ve sağlık hizmetlerinin tamamlanmasının ardından gereken rehabilitasyon ve bakım hizmetlerini alabilecekleri, kullanılmadan özgürce yaşayabilecekleri etolojilerine uygun tesislere ve alanlara alınması için yapılan hazırlıklar bir an önce tamamlanmalıdır.

Aktivistler, saptadıkları sorunların çözülmesi ve taleplerinin yerine getirilmesi için sürecin takipçisi olduklarını ve atların sağlık ve barınma koşulları garanti altına alınana kadar mücadeleye devam edeceklerini duyurdu.