ABD, Irak’ta Devrim Muhafızları komutanını öldürdü

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani‘nin ABD güçlerinin konvoyuna yaptığı hava saldırısı sonucunda öldürüldüğünü açıkladı. Pentagon’dan yapılan açıklamada, “Operasyon İran’ı gelecekteki saldırı planlarından caydırmak için yapıldı” denildi.

Irak’ın başkenti Bağdat’taki uluslararası havalimanına doğru giden konvoya yönelik füze saldırısı sırasında Iraklı milis komutan Abdülmehdi el-Mühendis‘in de öldürüldüğü duyuruldu. Devrim Muhafızları, Süleymani’nin bir hava saldırısında öldürüldüğünü doğruladı. Iraklı yetkililer de yedi kişinin daha saldırı sırasında öldüğünü açıkladı.

ABD’nin Bağdat’taki büyükelçiliği geçtiğimiz hafta sonu İran destekçisi protestocular tarafından saldırıya uğramıştı. Büyükelçiliğin kapısını kırarak içeriye giren ve elçilik binasına zarar veren göstericiler, iki gün boyunca ABD Elçiliği’ni kuşatma altına almıştı. Kuşatma İran’a yakınlığıyla bilinen çoğunluğunu Iraklı Şii milis güçlerin oluşturduğu Haşdi Şabi‘nin (Gönüllü Halk Güçleri) çağrısıyla sona ermiş; ABD Başkanı Donald Trump, İran’ın bunun bedelini ödeyeceğini söylemişti.

Süleymani kimdir?

Kasım Süleymani, ABD ile birlikte İran’ın bölgedeki en büyük rakipleri Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri‘nin de bölgedeki milis güçlere destek vermekle suçladığı, İran’ın ülke dışındaki operasyonlarından sorumlu komutanı.

1998’de Kudüs Gücü‘nün komutanı olan Süleymani, Lübnan‘da Hizbullah‘la, Suriye‘de Baas yönetimiyle ve Irak’taki Şii silahlı gruplarla İran’ın ilişkilerini daha da yakınlaştırmada önemli rol oynadı. İsrail ve bazı Arap ülkelerinin istihbaratları tarafından defalarca suikast girişiminde bulunulduğu ve her seferinde bu girişimlerin engellendiği belirtiliyor.

Kudüs Gücü, ABD’nin “yabancı terör örgütleri” listesinde.

İran ordusunun en önemli yöneticilerinden, üst düzey komutanlarından birinin ABD tarafından öldürülmesi, İran ve ABD arasındaki gerilimin çok daha ciddi boyutlara ulaşabileceğini gösteriyor.

Trump’tan bayraklı paylaşım

ABD Başkanı Donald Trump, Süleymani’nin öldüğü ile ilgili haberlerin ardından Twitter üzerinden hiçbir ifade yazmadan ABD bayrağı paylaştı. ABD lideri kısa süre sonra paylaşımı Twitter hesabına sabitledi.

ABD’den Irak’taki vatandaşlarına çağrı: Ülkeyi terk edin

ABD,  hava saldırısından saatler sonra Irak’taki vatandaşlarına ülkeyi terk etme çağrısında bulundu. Yayınlanan uyarıda Irak’taki ABD’lilerin “mümkünse hava yoluyla, değilse karadan başka ülkelere geçerek” ülkeyi terk etmeleri söylendi.

Suikaste tepkiler ise şöyle:

İran Dışişleri Bakanı Zarif: ABD, gerilimi aptalca tırmandırdı

İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, Süleymani’nin öldürülmesiyle ilgili Twitter üzerinden şu açıklamayı yaptı: “ABD’nin IŞİD, El Nusra ve El Kaide gibileriyle savaşan en etkili güç General Süleymani’yi hedef alarak ve suikast düzenleyerek yaptığı uluslararası teröristlik oldukça tehlikelidir ve gerilimi aptalca tırmandırmıştır. ABD, serserice maceraperestliğinin sonuçlarından sorumludur”.

Rezai: Güçlü bir şekilde intikam alacağız

Eski Devrim Muhafızları Komutanı Muhsin Rezai de, Süleymani’nin öldürülmesinin ardından Twitter hesabından bir açıklama yaptı. ABD’den “intikam alınacağını” ifade eden Rezai, “Süleymani şehit kardeşlerinin arasına katıldı, ABD’den güçlü bir şekilde intikam alacağız” dedi. Rezai, hâlâ devletin önde gelen kurumlarından birinde bakanlık görevi yapıyor.

Ruhani: Direnmede kararlıyız

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise Süleymani’nin ölümünün ardından İran’ın ABD’ye direnme konusunda daha da kararlı hale geldiğini söyledi. İran lideri, “Şüphesiz İran ve bölgede özgürlük isteyen diğer ülkeler Süleymani’nin intikamını alacaktır” dedi.

Fars Haber Ajansı’na konuşan Ruhani’nin sözcüsü Keyvan Kosravi, İran Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi’nin ilerleyen saatlerde bir araya geleceğini bildirdi. Kosravi, yapılacak olağanüstü toplantıda Süleymani’nin öldürüldüğü saldırının görüşüleceğini ifade etti.

Hamaney: Suçluları sert bir intikam bekliyor

İran’ın dini lideri Ali Hamaney, “Süleymani’yi öldüren suçluları sert bir intikam bekliyor” dedikten sonra “Süleymani’nin ölümü bölgede ABD ile İsrail’e karşı motivasyonu ve direnişi iki katına çıkartacak” diye konuştu. Hamaney, ülkede üç günlük yas ilân etti.

Devrim Muhafızları: Tabut siparişi verin

Pompeo: Iraklılar sokakta dans ediyor

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Irak’ta dev bir bayrakla yürüyen kalabalığın görüntülerini paylaşarak, “Iraklılar sokak özgürlük için dans ediyor, General Süleymani’nin artık hayatta olmamasına minnettarlar” yazdı.

Iraqis — Iraqis — dancing in the street for freedom; thankful that General Soleimani is no more. pic.twitter.com/huFcae3ap4

— Secretary Pompeo (@SecPompeo) January 3, 2020

Joe Biden: Kibrit kutusuna dinamit atıldı

ABD eski Başkan Yardımcısı ve 2020 Demokrat Başkan aday adayı Joe Biden konuyla ilgili açıklamasında, “Hiçbir ABD’li Kasım Süleymani’nin ardından yas tutmayacaktır. O yaptıkları sebebiyle yargılanmayı hak etti” dedi ve  “Ancak bu durum, zaten tehlikeli bir bölgede gerilimi daha çok tırmandıracak bir hamle yapıldığı gerçeğini değiştirmiyor” ifadelerini kullandı. Biden, “Başkan Trump kav kutusuna dinamit attı ve ABD hakına bir açıklama borçlu. Orta Doğu’da büyük bir çatışma başlatmanın kıyısında olabiliriz” dedi.

Pelosi: Hükümet, Kongre’den onay almadı

ABD’de yasama organı olan Kongre’nin alt kanadı Temsilciler Meclisi‘nin Başkanı Nancy Pelosi, Süleymani’yi öldüren ABD hava operasyonu için Kongre’den onay alınmadığını duyurdu. “Yönetim bugün ‘Asker Güç Kullanma Onayı’ (AUMF) almadan İran’a hava saldırısı düzenledi. Daha da ötesi bu hamle Kongre’ye danışılmadan yapıldı” diyen Pelosi, “Kongre’nin tamamı bu ciddi durumla ilgili hemen bilgilendirilmeli” diye konuştu. Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Eliot Engel de Kongre’den onay alınmamasına tepki göstererek, “Yasa, Başkan’ın ABD’yi dikkatlice düşünülmemiş savaşlara sokmasını önlemek için bildirim gerektiriyor” ifadelerini kullandı.

Bernie Sanders: Trump bizi bir savaşın yoluna soktu

Bağımsız Vermont Senatörü ve Demokrat Başkan aday adayı Bernie Sanders da karara tepki göstererek, “Trump’ın gerilimi tehlikeli biçimde yükseltmesi bizi felaket bir savaşa doğru götürüyor. Bu savaş sayısı cana ve katrilyonlarca dolara mal olabilir. Trump sonsuz savaşlara son verme sözü verdi, ancak bu hamlesi bizi başka bir savaşın yoluna soktu” yazdı.

Rusya: Bölgede gerilim tırmanacak

RIA ajansının aktardığına göre Rusya Dışişleri Bakanlığı, Süleymani’nin ölümünün bölgedeki gerilimi artıracağını ifade etti.

ABD ve İsrail misillemelere karşı teyakkuzda

ABD’nin New York ve Los Angeles kentlerinde, misilleme tehlikesine karşı kırmızı alarm verildiği açıklandı. Şehirlerdeki kilit noktalarda güvenlik önlemleri artırıldı.

İsrail de Golan Tepeleri’ndeki kayak merkezinin geçici olarak kapatıldığını duyurdu. İsrail Savunma Bakanı Naftali Bennett‘ın, Süleymani’nin öldürülmesi nedeniyle, İsrailli üst düzey askeri yetkililerle durum değerlendirmesi yapacağı açıklandı.