Yeşil Gazete gönüllü çevirmenlerinden Bahar Topçu’nun ([email protected]) çevirisiyle sunuyoruz.
***
Bill Clinton’ın başkanlık döneminde Dışişleri Bakanı olan Madeleine Albright, Prag’taki bir kitapçıda düzenlenen imza gününde Sırp bir grupla söz dalaşına girdi.
Albright, “Prag’da Kış” adındaki anı kitabını imzalamak için 23 Kasım’da Luxor kitapevindeydi. “Kosova’nın Sırp Dostları” adında sivil bir grup, kitapevine gelerek Albright ile söz dalaşına girdi.
The Atlantic’in internet sayfasında yayınlanan ve Youtube’dan da ulaşılabilen videolardan birinde sivil grup üyelerinden ve “Çalıntı Kosova” adlı filmin Çek yönetmeni Vaclav Dvorak, doğrudan Albright’a yürüyor ve “Sana Kosova’da çekilen bir film getirdim. Yaptığın diğer icraatları da hatırlatmak istiyorum.” diyor. Dvorak bir yandan bunları söylerken bir yandan da bombardımanda ölen Sırpların resimlerini açıyor Albright’ın masasına ve bunları imzalamasını istiyor.
1937’de Çekoslavakya’da doğan ve Çekçe konuşan Albright, Dvorak ve grubuna posterleri imzalamayacağını söylüyor. Bunun üzerine kalabalıktaki bir kadın, kendisine “imzalamaktan utanıyor musun?” diye soruyor. Bunun üzerine Albright yerinden kalkıp, “Çıkın dışarı!” diye bağırıyor.
Olayı başka bir açıdan yansıtan bir diğer videoda ise kalabalıktan birinin Albright’a “Savaş Suçlusu!” diye bağırması üzerine Albright’ın, “Hayır, savaş suçlusu sizsiniz. İğrenç Sırplar, çıkın dışarı” diye bağırışı tekrar gösteriliyor.
Parlamentni Listy’ e konuşan Dvorak, ayrılıkçı bir eski diplomattan böyle bir karşılık beklemediğini, Albright’in tepkisinin kendisini şaşırttığını söyledi. Dvorak şöyle devam etti: “Biz, filmin içerdiği olaylara rağmen ‘Çalıntı Kosova’yı imzalatmak için oldukça kibar bir şekilde geldik. Çalıntı Kosova dediğimizde, Albright’in emriyle NATO tarafından bombalanarak uyuşturucu mafyalarının ve yine onun cebini dolduran şirketlerin ellerine bırakılan Kosova’dan bahsediyoruz.”
Eylül ayında Bloomberg’in yaptığı bir açıklamaya göre Kosova’da devletin olan ve ihaleye çıkarılacak posta ve Telekom şirketleriyle, Albright’ın yönettiği bir yatırım şirketi ile Avrupa ve Türkiye’deki telefon operatörlerinin yakından ilgilendiği belirtildi.
Sosyal Demokrat Çek Parti’nin üyelerinden ve olay sırasında kitap evinde olan Jaroslav Foldyna, yaşananların planlı bir protesto olmadığını ileri sürdü. Foldnya, Balkanlar’da yaşananlar hakkında Albright gibi düşünmeyen ve politika ile ilgilenen insanların kitapevine gittiklerinde kendiliğinden gerçekleştirdikleri bir protesto olduğunu söyledi.
Argo Basımevi adına imza gününü düzenleyen Richard Klichnik ise tam tersini savundu ve Albright’in olayla ilgili olarak çok üzgün olduğunu belirtti. Klichnik, “Ellerinde Balkanlardaki çatışmalarla ilgili poster ve el ilanları olan bir grup Sırp milliyetçisi, etkinliği provoke etmek için gelmişti” diye konuştu.
Yaşanan olayın videosu bu adreste izlenebilir
Bu olay, Albright’in memleketinde yaşadığı ilk hadise değil. 2000 yılının Mart ayında Brno şehrindeki Masaryk Üniversitesi’nin Hukuk Fakültesi’ni ziyaret eden eski diplomatı Çek anarşistler yumurta yağmuruna tutmuştu.
Madeleine Albright 1997’den 2001’e kadar ABD Dışişleri Bakanlığı yaptı. 1999 yılında Kosova’daki Sırp birliklerini hedef alan NATO bombardımanına komuta etti.
(The Atlantic, Yeşil Gazete)
Çeviren: Bahar Topçu ([email protected])
