Türkiye’nin çeşitli bölgelerinden bilim insanı, hukukçu, aktivist ve siyasetçileri tarafından oluşturulan Ekolojik Anayasa Girişimi, yeni Anayasa’da olmasını talep ettiği maddeleri bugün TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu’na sundu.
Ekolojik Anayasa Girişimi temsilcileri komisyona sundukları önerilerde temel olarak anayasanın, doğaya hükmetmeye çalışan insanı değil, Doğa’yı hak öznesi olarak tanıması gerektiğini ifade etti.
Ekolojik Anayasa Girişimi Çağrıcılarından, Yeşiller Partisi Üyesi Mahmut Boynudelik, Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği Üyesi Oya Ayman, Çevre Avukatı Mehmet Horuş ve CHP Milletvekili Melda Onur’dan oluşan heyet, önerdikleri anayasa metninde, Türkiye Cumhuriyeti’nin, Doğa ’nın ve onun bir parçası olan insanın haklarına dayanan, demokratik, laik, ekolojik ve sosyal bir hukuk devletidir” ibaresinin yer almasını talep ettiler.
Sunulan Ekolojik Anayasa dünyayı gelecek kuşaklardan emanet aldığımız bilinciyle, doğayla uyum içinde yaşamanın esas alındığı; su, hava, gen, tohum gibi doğal unsurlar için doğal kaynak değil doğal varlık nitelendirmesinin benimsendiği, doğada olası zararlara yol açabilecek faaliyetlerde ihtiyatlılık ilkesinin benimsendiği, kamu yararında doğal dengelerin gözetildiği, yabani ve evcil hayvan haklarının güvence altına alındığı, sağlıklı su ve gıdaya ulaşım hakkının benimsendiği hukuksal düzenlemeler öneriyor.
Ekolojik Anayasa Girişimi Anayasa’da yer alan ve sağlıklı bir çevrede yaşamanın en doğal yaşam hakkı olduğuna ilişkin 56. maddenin önemine dikkat çekerek bu maddenin “Sağlıklı bir çevrede ve Doğa’da yaşamak bütün canlıların hakkıdır. Devlet ve vatandaşlar gelecek kuşaklar adına doğal varlıkların emanetçisidir. Doğayı korumak devletin ve vatandaşların görevidir” şeklinde geliştirilmesini ve ‘sürdürülebilir kalkınma’ ifadesinin, kalkınmayı öne çıkardığı ve doğayı feda ettiği gerekçesiyle yeni anayasada bulunmaması gerektiğini vurguladı.
Ekolojik Anayasa Girişimi üyelerini dinleyen komisyon üyeleri de 56. maddenin gerisinde kalmanın söz konusu olamayacağını belirterek emanetçilik kavramının önemine dikkat çektiler.
Ekolojik Anayasa Girişiminin yeni anayasa için Cumhuriyetin temel nitelikleri önerisi şöyle:
“TC Doğa’nın ve onun bir parçası olan insanın haklarına dayanan, demokratik, laik, sosyal ve ekolojik bir hukuk devletidir”
Öneriyi dinleyen komisyon üyeleri anayasanın ekolojik tabirini taşımasına sıcak bakabileceklerini ancak ekolojik kelimesinin daha anlaşılır ve Türkçe bir karşılığının bulunmasının uygun olabileceğini belirttiler.
Ekolojik Anayasa Girişiminin yeni anayasaya ilişkin somut talep ve gerekçelerini
www.ekolojikanayasa.org adresinde bulabilirsiniz.
Yeşil Gazete
