ABD ve Rusya arasında yürürlükte olan son nükleer anlaşma özelliğini taşıyan Yeni Stratejik Silahların Azaltılması Anlaşması‘nın (New START) süresini Rusya’nın ardından ABD de uzattı. Anlaşmanın sona ermesine iki gün kalmıştı.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken yaptığı açıklamada, New START’ın 5 yıl uzatıldığını duyurdu. Bakan Blinken, “Anlaşmasının uzatılması ABD’yi, ABD’nin müttefikleri ve ortakları ile dünyayı daha güvenli hale getiriyor. Sınırsız bir nükleer rekabet hepimizi tehlikeye atacaktır” dedi.
2026’ya kadar uzatıldı
Bakan Blinken, anlaşmanın uzatılması ile Rus kıtalararası balistik füzeleri, denizaltıdan fırlatılan balistik füzeler ve ağır bombardıman uçakları üzerinde 5 Şubat 2026’ya kadar doğrulanabilir sınırlamalara izin verildiğini belirtti.
Blinken, anlaşmanın ABD’li müfettişlerin Rusya’nın nükleer kuvvetlerini ve tesislerini görmesine olanak tanıdığını aktarırken, veri alışverişi ve yerinde denetimler ile Rusya’nın nükleer duruşuna dair daha fazla bilgi edinileceğini açıkladı.
Çin’in nükleer gücüne de değinen Bakan Blinken, “Çin’in modern ve büyüyen nükleer cephaneliğinden kaynaklanan tehlikeleri azaltmak için de kontrolü sürdüreceğiz. ABD, kararlılığı, şeffaflığı ve öngörülebilirliği artırırken, tehlikeli silahlanma yarışlarının risklerini azaltan etkili silah kontrolünde kararlıdır” dedi.
Rusya 29 Ocak’ta uzatma kararını onaylamıştı
ABD’nin Sovyetler Birliği ile 1991’de, Rusya Federasyonu ile 1993’te imzaladığı Stratejik Silahların Azaltılması Anlaşmaları’nın (START 1 ve START 2) devamı olan New START anlaşması, Washington ve Moskova arasında yürürlükteki son nükleer anlaşma olma özelliğini taşıyor.
Anlaşma, uzun menzilli nükleer silah başlıklarına ve füzelere kısıtlama getiriyor. 5 Şubat 2011’de yürürlüğe giren 10 yıllık anlaşmanın süresi 5 Şubat 2021’de sona eriyordu.
ABD’de başkanlığa Joe Biden’ın gelmesinden sonra yeni yönetim anlaşmayı 5 yıl uzatma teklifinde bulunmayı planladığını açıklamıştı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de uzatma kararını 29 Ocak’ta imzalamıştı.
Türkiye’den açıklama
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, NEW Start Antlaşması’nı 5 yıl uzatma kararının, Türkiye tarafından memnuniyetle karşılandığını açıkladı. Aksoy şu ifadeleri kullandı:
ABD ve RF’nin, 5 Şubat 2021’de sona erecek olan Yeni START’ın 5 yıl süreyle uzatılmasına ilişkin kararını memnuniyetle karşılıyor ve destekliyoruz. ABD ve RF’nin nükleer güçlerini sınırlandıran Yeni START, iki ülke arasında stratejik istikrarı sağlayan yürürlükteki son antlaşma olması itibariyle küresel öneme sahiptir. Atılan bu önemli adımın silahların kontrolü rejiminin güçlendirilmesine ve küresel güvenliğe yönelik sınamalarla mücadeleye katkıda bulunmasını temenni ediyoruz.”
