Uygulanmayan yargı kararları Muğla’yı susuz bıraktı: Su yaşamdır, kömürlü termik santral ölüm!

Yargı kararının uygulanarak Muğla‘daki üç termik santralin kapatılmasını talep eden Muğla Adalet Kervanı tamamlandı. Kervan henüz yoldayken Bodrum’a hayat veren baraj sularının bitmesi nedeniyle ilçenin susuz kaldığı öğrenildi. 71 kurum, susuzluğa termik santraller için yapılan doğa kıyımlarının neden olduğunu vurgulayarak yargı kararının uygulanması çağrısında bulundu.

Aydın İdare Mahkemesi, 1993’te Kemerköy Termik Santrali ile Yatağan Termik Santrali‘nin, 1994’te ise Yeniköy Termik Santrali‘nin kapatılmasına yönelik karar verdi. Ancak yargının bu kararı yaklaşık 30 yıldır uygulanmadı.

Muğla Adalet Kervanı’nın 30 yıldan beri beklemeye devam eden mahkeme kararının uygulanması, kömürlü termik santrallerin derhal kapatılması ve Muğlalılara ödettiği ağır bedellerin son bulması için gerçekleştirildiğini vurgulayan kurumlar, ülke yöneticilerinden adalet talep etti.

‘Muğla’daki susuzluk doğal değil’

Açıklamada, “İklim krizinin ağır sonuçlarını yaşıyoruz ve su fakiri bir ülke olma yolunda ilerlediğimiz gerçeği ile yüzleşiyoruz. Ancak Muğlalılar çok iyi biliyorlar ki yaşamakta oldukları susuzluk doğal değil” ifadeleri kullanıldı. İmzacı kurumlar, şunları ekledi:

“Günlük hayatlarımızı sürdürülmez hale getiren susuzluk, yetkililerin on yıllardır adaleti geciktirmesi sonucu Muğlalılara ödetilen ağır bedellerin sadece bir boyutu. Üstelik su kıtlığı herkesin bildiği sır olarak varlığını sürdürüyordu. Doğal yaşam kaynaklarımızın enerji ve maden şirketleri tarafından hunharca sömürülmesi devam ederse susuzluğun kaçınılmaz olduğu bilim insanları tarafından söylendi durdu. Ne bakanlıklar, ne valiler, ne halkın seçtiği yerel yöneticiler ne de milletvekilleri bu devasa yaşamsal sorunu dert etti. Zira onların derdi müştereklerimiz olan bu zenginliklere, yani sömürülen toprağa, suya, yaşam alanlarına ‘yerli ve milli servet’ diyerek bir avuç sermaye sahibine çitletmekti.”

‘Termiklere bedava verilen su, halkı susuz bırakıyor’

Yaşanan su krizinin gerçeklerini kamuoyuyla paylaşan kurumlar, suyun yönetiminde sorumlu kurumlar olan Devlet Su İşleri (DSİ) ve Muğla Su ve Kanalizasyon İdaresi’ni (MUSKi) “yetkilerini şirketlerin çıkarlarından yana değil, halktan yana, kamu yararını öne alarak kullanmaya” davet etti.

Açıklamada, termik santrallere su tahsis edilmesinin susuzluğa neden olduğu vurgulanarak “Kapatma kararı uygulanmadığı için çalışmasına izin verilen, çevresine ölüm ve zulümden başka bir şey getirmeyen termik santrallere türbinlerini soğutmak üzere içme suyunu kullandırtmasalar, insanların su ihtiyacı karşılanıp bölgede asla su sıkıntısı çekilmeyebilirdi. Termiklere bedava verilen içme suyu, halkın kullanımında ‘su hayattır’ sözünün tam karşılığını bulabilirdi” dendi.

‘Bodrum’un ihtiyacından iki katı fazla suyu iki santral tüketiyor’

İmzacı kurumlar, Bodrum’un yıllık su ihtiyacının 44,42 milyon metreküp olarak öngörüldüğü, bu ihtiyacın yalnızca 28,14 milyon metreküpünün mevcut kaynaklardan DSİ tarafından, MUSKİ Genel Müdürlüğü aracılığıyla sağlanabildiği ve Bodrum yarımadasının su ihtiyacında 16 milyon metreküp hacminde bir açık olduğu bilgilerini paylaştı.

Termik santrallerin su tüketimine ilişkin olarak şunlar kaydedildi:

“Halkın su kullanım ihtiyacı karşılanamazken Yatağan Termik Santrali’nin bir yılda kullandığı soğutma suyunun miktarı 19 milyon metreküptür ve bu su tahsisi Lagina kaynağından temin edilmektedir. Yeniköy Termik Santralinin Kullandığı su miktarı ise 14,5 milyon metreküptür. Santrale tahsis edilen suyun 9,5 milyon metreküpü Geyik Barajından, geri kalan 5 milyon metreküpü ise Milas Dereköy yeraltı suyu varlıklarından alınmaktadır. Yani iki termik santral, toplam 33,5 milyon metreküp içilebilir kalitede su kullanmaktadır. Yani susuzluğa mahkum edilen Bodrum’un ihtiyacı olan su miktarının iki katından fazlasını bu iki santral tüketmektedir. Hem de ne için? Yargının verdiği kapatma kararına rağmen doğaya, insana ölüm saçan termik santraller faaliyetlerine devam etsinler diye!”

‘DSİ, yönetmelikleri hiçe sayıyor’

Açıklamada, Su Tahsisleri Hakkındaki Yönetmelik‘in 7’nci Maddesinde suyun kullanımında öncelik sıralaması yapıldığı ve halkın içme ve kullanma suyu ihtiyacının birinci, enerji üretimi ve sınai su ihtiyaçlarının ise dördüncü sıraya koyulduğu hatırlatıldı.

Kurumlar, “Yani yasa açık bir şekilde yurttaşların su ihtiyacının öncelikle karşılanması gerektiğini söylerken DSİ uymak zorunda olduğu kendi yönetmeliğini hiçe saymaktadır” vurgusunu yaptı.

Termik santrallerin ve onlara kömür sağlayan maden ocaklarının neden olduğu vahşi doğa ve insan sömürüsünün gözler önünde gerçekleştiğini belirten açıklamada, “Aklı, vicdanı olan herkesin isyan ettiği bu gerçekler ortada iken devletin kurumları ne kapatma kararını uygulamayı düşünebilmekte ne de halkın öncelikli su hakkını dert etmektedir. Onlar yeni kuyular açmaktan, denizden tatlı su elde etmek gibi çılgın projelerden söz etmektedirler. Şaşı bakıp şaşırtabileceklerini düşünmektedirler. Ama gerçeklerin üzerini örtmeye güçleri yetmez” ifadelerine yer verildi.

‘Kamu yararı, hukuk unutuldu’

“Bölge halkı ölüm çukurlarının dibinde her gün hasta oluyor, her gün ölüyor, her gün daha fazla susuzluk çekiyor” denilerek maden çalışanlarının ve halkın sorunlarına değinen kurumlar “Devletin kurumları kamu yararını unutmuşlar, hukuku unutmuşlar, sanki tek görevleri kamu kaynaklarını termik santrallerin patronlarına aktarmakmış gibi davranıyorlar” dedi.

Bodrumlu, Milaslı, Muğlalı yurttaşlar yetkililere seslenerek, şu çağrıda bulundu:

“Artık bu akıl tutulmasından, bu hukuksuzluktan vazgeçin! Sizlerin görevi yargı kararlarını uygulamak, yasalara, yönetmeliklere uymak, görevlerinizi yaparken kamu yararını ve adaleti gözetmektir. Derhal yargı kararını uygulayın ve termik santrallerin kapatılmasını sağlayın; onlara kömür sağlamak için verilmiş maden ruhsatlarını, su tahsislerini iptal edin. Termik santraller kapatılırken o santrallerin patronlarına aktarılan kamu kaynaklarını santrallerde ve kömür ocaklarında çalışan emekçilerin sağlıklı koşullarda çalışabilecekleri iş imkanları yaratmak için harcayın.”

İmzacı kurumlar

Ortak açıklamayı imzalayan kurumlar şunlar:

1. 2017 Bodrum Yurttaş İnisiyatifi
2. Akdeniz Yeşilleri Derneği
3. Akyaka Kültür ve Sanat Derneği (AKS)
4. Akyarlar Siteler Birliği Platformu
5. BES Muğla Şubesi (Büro Emekçileri Sendikası)
6. Bodav -Bodrum eğitim ve dayanışma vakfı
7. Bodrum Alevi Bektaşi Kültür Derneği
8. Bodrum Çevre Platformu
9. Bodrum Filarmoni Derneği
10. Bodrum Kadın Dayanışma Derneği
11. Bodrum Kent Konseyi
12. Bodrum ODTÜ Mezunları Derneği
13. Bodrum Savunması
14. Bodrum Tohum Derneği
15. Bodrum Yarımadası Kültür ve Çevresini Koruma Derneği
16. Büyük Menderes İnisiyatifi’ni (BMİ)
17. CHP Bodrum İlçe Örgütü
18. Datça Demokrasi Platformu
19. Datça Kent Konseyi
20. Datça Turizm ve Çevre Derneği (DAÇEV)
21. Deştin Çevre Platformu
22. Dev-Yapı-İş Muğla Temsilciliği
23. Eğitim-İş Muğla İl Örgütü
24. Eğitim-Sen Bodrum Temsilciliği
25. Eğitim-Sen Datça Temsilciliği
26. EĞİTİMSEN Muğla Şubesi (Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası)
27. Emek Benim Kadın Derneği
28. Emek Partisi Muğla İl Örgütü
29. Fethiye Ekolojik Yaşam Derneği
30. Gökova Akyaka’yı Sevenler Derneği (G.A.S-Der)
31. Gökova Ekolojik Yaşam Derneği
32. Güllük Körfezi Koruma Platformu
33. Gümüşlük Çevre ve Sanat Derneği
34. Gümüşlük Forum
35. Hacıbektaşi Veli Anadolu Ķültür Vakfı Datça Cemevi
36. HDK Muğla İl Meclisi
37. HEDEP Muğla İl ve İlçe Örgütleri
38. İkizköy Çevre Komitesi
39. Karya Kadın Derneği
40. KESK Muğla Şubeler Platformu ve içinde yer alan:
41. Mandalya Çevre Platformu
42. Marmaris Ekolojik Mücadele Komitesi
43. Marmaris Ekolojik Tarımsal Kalkınma Kooperatifi
44. Marmaris Filarmoni Derneği
45. Marmaris Kent Konseyi
46. Menteşe Kent Konseyi
47. Milas 78’liler
48. Milas Kent Konseyi
49. Milas Yurttaş İnisiyatifi
50. Muğla Barosu
51. Muğla Çevre Platformu
52. Muğla Kadın Dayanışma ve Danışma Derneği
53. Muğla Tabip Odası
54. Muğla’da Alternatif Yaşam Atölyeleri-MAYA
55. Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Muğla Şubesi
56. Sandras’ı Koruma Platformu
57. SES Muğla Şubesi (Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası)
58. Slow Food Gökova Birliği
59. Slow Food Yaveş Gari Bodrum
60. Sol Parti Bodrum İlçe Örgütü
61. Sol Parti Datça İlçe Örgütü
62. Sol Parti Milas İlçe Örgütü
63. Sol Parti Muğla İl Örgütü
64. Şezlongsuz Datça İnisiyatifi
65. TARIM ORKAM SEN Muğla Şubesi (Tarım ve Ormancılık Hizmet Kolu Kamu Emekçileri Sendikası)
66. TİP Muğla İl Örgütü
67. TÜM BEL SEN Muğla Şubesi (Tüm Belediye ve Yerel Yönetim Hizmetleri Emekçileri Sendikası)
68. Türkiye Ormancılar Derneği (TOD)
69. Türkiye Ormancılar Derneği Muğla Şubesi
70. Türkiye Tanıtım Araştırma Demokrasi ve Laik Oluşum Vakfı (TÜLOV) Bodrum Temsilciliği
71. Yeşil Sol Parti Muğla İl Örgütü

‣ Muğla’daki termik santrallerin kapatılması için Cumhurbaşkanlığı’na idari başvuru yapıldı

‣ Muğlalılar kömüre karşı direnişte: 37 köy/mahalle yok edilme tehdidi altında