Ukrayna’da yıkım sürüyor, taraflar yarın Antalya’da görüşecek

Rusya’nın Ukrayna’ya başlattığı işgal saldırılarının 14. gününde, Birleşmiş Milletler (BM) 2 milyondan fazla insanın Ukrayna’dan ayrıldığını açıkladı.

Rus ordusunun Ukrayna’nın Sumi kentine düzenlediği hava saldırısında 2’si çocuk 9 sivil hayatını kaybetti.

Ukrayna Başbakan Yardımcısı Iryna Vereshchuk, Rusya’nın bugün sabah 9’da başlayıp 12 saat sürecek ateşkesi kabul ettiğini açıkladı.

Vereschchuk, biri Mariupol‘da olmak üzere Ukrayna’da toplam  altı insani koridor açılacağını söyledi.

Önümüzdeki günlerde Ukrayna’da hava sıcaklıklarının -13 ve -20 derece arasında olması bekleniyor. Saldırıların devam ettiği Mauripol’de bir haftadır elektrik ve su yok ve insanların yiyecek stokları tükeniyor.

Dün, iki tarafın uzlaşarak açtığı insani koridorlardan sivillerin tahliyesi yapılırken Ukrayna Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Oleg Nikolenko, Rusya’nın Mariupol ile Zaporijya kentleri arasındaki insani koridora saldırdığını söyledi.

Nikolenko, sekiz kamyon ve 30 otobüsün, şehre insani yardım götürmek ve sivilleri Zaporijya’ya tahliye etmek için yola çıktığını paylaşmıştı. Rusya Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Çernigiv, Sumi, Harkov, Mariupol ve Kiev şehirlerinde sivillerin tahliyesine edilmesi için uzlaşılan insani koridorlar açıldı.

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi, Ukrayna’dan kaçan insanların sayısının 2 milyona ulaştığını, uluslararası yardım kuruluşu Save the Children ise savaştan kaçan iki milyon Ukraynalının 800 bininin çocuk olduğunu açıkladı.

Mültecilerin 1 milyon 200 bininin Polonya‘ya, yaklaşık 350 bininin de Macaristan ve Romanya‘ya geçtiği aktarıldı.

Fotoğraf: Erin Schaf / New York Times

Kiev’in doğusundaki Sumi kentinde kurulan insani koridor, yüzlerce sivilin kaçmasına izin verecek kadar uzun süre açık kaldı. Tahliye yolunun yakınında ateş açılmasına rağmen insanlar Kızılhaç‘ ait bir otobüs konvoyuyla ayrıldı.

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) tarafından yayımlanan raporda, Rus kuvvetlerinin Pazar günü düzenlediği Irpin saldırısının savaş hukukunu ihlal ettiğini söylendi. Raporda, “Rus kuvvetleri uluslararası insani hukuk uyarınca sivillere zarar vermeme ya da orantısız güç kullanmama yükümlülüklerini ihlal etti” denildi. 

Rusya, Kiev’den ayrılmaya çalışan sivillerin tahliyesi sırasında Irpin’de bir köprüye bombardıman yapmış, en az sekiz kişinin hayatını kaybettiği duyurulmuştu.

Today the outflow of refugees from Ukraine reaches two million people.

Two million.

— Filippo Grandi (@FilippoGrandi) March 8, 2022

Grandi, “Savaş devam ederse Avrupa ülkelerinde yönetilmesi daha karmaşık bir durum ortaya çıkacak. Bunun için Avrupa ve ötesinde herkesin daha da fazla dayanışmaya ihtiyacı olacak” dedi.

ABD Başkanı Joe Biden, ABD’nin mültecilerin bakım sorumluluğunu Avrupalı ortaklarıyla paylaşacağını söyledi. Biden, “Mültecilerin sorumluğunun bedeli sadece Ukrayna’ya sınırı olan Avrupalı ülkelere kalmayacak” şeklinde konuştu.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Rusya’nın Ukrayna’da sivilleri hedef aldığına dair ellerinde güvenilir raporlar olduğunu söyledi ve bunun savaş suçu olduğunun altını çizdi. Stoltenberg, “Çatışmanın büyüyüp Ukrayna dışına yayılmasını önleme sorumluluğumuz var. Müttefik toprakların her karışını koruyacağız ve savunacağız” dedi.

Fotoğraf: Yara Nardi / Reuters

Zelenski İngiltere’ye seslendi

Kiev’den video konferans yoluyla Avam Kamarası‘na seslenen Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenski, Ukrayna’nın işgale direnişini, İngiltere‘nin İkinci Dünya Savaşı‘ndaki Nazilerle mücadelesine benzetti.

Batılı ülkelerin uyguladığı yaptırımların yeterli olmadığını ve Ukrayna’nın uçuşa yasak bölge ilan edilmesi gerektiğini belirten Zelenski, İngiltere’den Rusya’yı ‘terörist devlet’ olarak tanımasını istedi.

Başbakan Boris Johnson, Ukrayna yeniden özgür olana kadar mücadele edeceklerini söyledi.

Bugün İngiltere Dışişleri Bakanı Liz Truss, Rus uçakların İngiltere hava sahasında uçuşunu yasaklayacaklarını ve uçakları alıkoyabileceklerini açıkladı.

ABD ve Polonya arasında savaş uçağı anlaşmazlığı

Amerika Savunma Bakanlığı (Pentagon) dün Polonya’nın Ukrayna’da kullanılmak üzere MiG-29 savaş uçaklarını Almanya‘daki ABD üssüne gönderme teklifini reddetti. Pentagon ayrıca ABD’nin müttefikleri korumak için Avrupa’da konuşlanmış iki Patriot füzesavar bataryasını Polonya’ya gönderdiğini söyledi.

Beyaz Saray‘dan gelen açıklamada, uçakların ABD-NATO üssünden Ukrayna hava sahasına doğru havalanmasının NATO için güvenlik endişeleri oluşturacağı belirtildi.

ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris, Doğu Avrupa‘daki müttefiklere yapacağı üç günlük gezi kapsamında Polonya’yı da ziyaret edecek.

Taraflar yarın Türkiye’ye gelecek

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmytro Kuleba, yarın Antalya Diplomasi Forumu’nda Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun katılımıyla bir araya gelecek. Bu görüşme, iki taraf arasındaki en üst düzey görüşme olacak.

Çavuşoğlu açıklamasında “Kuleba ile altı kez, Lavrov ile dört kez telefonda görüştüm. Öncelikli amacımız çatışmaların durdurulması” dedi.

Rusya, görüşmenin gerçekleşeceğini doğrularken, Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova görüşmenin “temas” olacağını söyledi.

Ukrayna’da iktidar partisi, Türkiye’nin ve ABD’nin de aralarında bulunduğu bazı ülkelerin, garantör olarak askeri, ekonomik ve siyasi alanda Ukrayna’yı koruyabileceğini belirtti.

Rusya dünyadan dışlanıyor

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Rusya’nın kredi notunu “B”den “C”ye düşürdü. Fitch, bir hafta önce de Rusya’nın kredi notunu “BBB”den “B”ye düşürmüş ve negatife çevirmişti.

Çok uluslu petrol ve doğal gaz şirketi Shell, Rusya’dan petrol ve doğal gaz alımını sonlandıracağını ve bu ülkedeki istasyonlarını kapatacağını duyurdu. Yapılan açıklamada “Ham petrol, petrol ürünleri, doğal gaz ve sıvılaştırılmış doğal gaz da dahil olmak üzere tüm Rus hidrokarbonlarından aşamalı bir şekilde çıkılacak” denildi.

1990’da Moskova’da açtığı ilk  ilk restoranı Rusya’nın dünyaya açılmasında kültürel bir sembole dönüşen McDonald’s ve  kahve zinciri Starbucks Rusya’dan çekilirken, Coca Cola da faaliyetlerini durdurma kararı aldı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, uluslararası işletmelerin geri çekilmesinin yol açtığı zorlukların hafifletilmesini amaçlayan bir önlem paketi imzaladı. Önlemler kapsamında ihracata sınırılamalar getirildi.