By 
Japonya’da geçen sene 11 Mart günü yaşanan hazin deprem ve ardından Fukuşima’da başlayan kontrolden çıkmış büyük nükleer kazalar silsinin yıldönümünde tüm dünyada duyarlı insanlar, aktivistler ve Yeşil siyasi partiler felaketi andılar.
Anma ve protestoların en büyüklerinden biri Japonya’nın başkenti Tokyo’da
Tokyo'da 45 bin kişi nükleere hayır dedi
yapılan ve 45.000 kişinin katıldığı eylemdi. Son 30 yılda giderek daha fazla nükleer enerjiye bağımlı bir hâle gelmiş olan bu dünyanın termonükleer saldırı mağduru tek ülkesinde, felaket üzerine insanlar nükleerin tehlikesini bir daha unutmayacak şekilde hatırlamış bir dayanışma ile nükleer enerjiden uzaklaşma çağrısı yaptılar. Vatandaşlar, hükümetin ülkedeki 2’si hariç hepsi şu anda devre dışında olan 54 ticari reaktörü tekrar devreye alabilmek için yerel yönetimlere baskı yapmasını da protesto etti. Daha önce, hükümet yerel nüfusun onayı olmadan hiçbir reaktörün çalışmayacağını açıklamıştı. Şu anda çalışan 2 reaktörün de mecburi stres testleri içi devre dışı kalmasıyla çok muhtemelen bu yaz ülke nükleer enerjiden elektrik üretmez olacak ve toplum enerji politikası hakkında ciddi bir tartışma içinde.
Kayda değer diğer bir büyük eylem ise Fransa’da yaklaşık 60.000 kişinin ülkenin nükleer sanayi tesislerinin en yoğun bulunduğu bölgesi olan Rhône Vadisi’nde Lyone ve Avignon şehirleri arasında 230 km uzunluğunda bir insan zinciri oluşturmasıydı. 230 kilometre, Fukuşima ile Tokyo arasındaki mesafeye tekabül ediyor. Nükleerden Çıkış (Sortir du nucléaire) ve Greenpeace dahil yerel ve ulus-ötesi birçok organizasyonun da çağrıcıları arasında bulunduğu onbinlerce kişilik eylem, yaklaşan başkanlık seçimleri öncesi Fransızların, nükleer enerjiden vaz geçmemekte ısrarlı olan merkez sağ hükümete çok
Yeşiller'in Fransa Başkan adayı Joly ve AP milletvekilleri insan zincirinde 60.000 arasında
net bir mesaj vermelerine vesile oldu. Fransız Yeşiller partisi Europe Écologie – Les Verts de eyleme çok yoğun destek verdi ve yaklaşan seçimlerde partinin başkan adayı Eva Joly yanısıra AP Yeşiller gurubu üyeleri José Bové, Michèle Rivasi ve Yannick Jadot ile Senatör Dominique Voynet de eyleme katılanlar arasında idi. Fransa’da Yeşiller, net bir nükleerden çıkış yasası dahil, yakın zamana kadar nükleer enerjiden çıkışı savunan tek siyasi güç iken Fukuşima sonrası ve başkanlık seçimi müzakereleri dahilinde Sosyalist Parti de nükleer enerjiden uzaklaşmayı kabul eder bir tavır aldı. Çağrıcılar, on binlerin çağrısına karşın, seçimlere birkaç hafta kala, adayların artık vatandaşların taleplerini görmezden gelmeye hakkı olmadığını söylediler; adayların, sivil ve askeri tüm nükleer güçten vazgeçmek için bir takvim hazırlamaları, hemen yaşlanan tüm reaktörleri kapamaları, Avrupa Güç Reaktörü (EPR) programını sona erdirmeleri, ve enerji dönüşümü için çözüme girişmeleri gerektiğini, çok açık olan gerçekten artık ders almaları gerektiğini açıkladılar.
Diğer bir anlamlı anma ise nükleer çağın ilk başladığı Şikago Üniversitesi kampüsünde, insan eliyle gerçekleştirilen ilk nükleer reaksiyonun zemininden birkaç adım uzakta, kendisi de nükleer karşıtı bir aktivist olan İngiliz heykeltıraş Henry Moor‘un Nuclear Energy isimli bronz heykelinde yapılan anma idi. ABD’nin en yoğun
Nükleer teknolojinin beşiğinde nükleer çağ bitsin dendi
nükleer reaktör ve nükleer atık konsantrasyonuna sahip olan Illinois eyaletinde nükleer enerjiden vazgeçilmesi için çabalayan Nükleer Enerji Bilgi Servisi (NEIS) kuruluşu çağrısıyla yapılan anma ve protestoya birçok Japon vatandaşı da katıldı. Nükleer enerjinin ve nükleer silahların birbirinden ayrılamaz ilişkisini hatırlatan bu noktada yapılan anmada konuşan son senesini Fukuşima mağdurlarına yardım ile geçiren aktivist Amamiya Karin, Fukuşima’daki felaketin insani boyutlarını, çocuklarını radyasyonlu sütleriyle emziremedikleri için çocuklarınca darılınan anneleri, radyoaktif serpintideki belirsizlikle yardımların dağıtımında uğranan adaletsizliği, mülk sahiplerinin ve yardım alanların, alamayanların arasındaki gerginlikleri, barlarda asılı biranın radyasyona iyi geldiği reklamlarını anlattı. Konuşmacılardan Prof. Norma Field ise nükleer silahların ve nükleer teknolojinin, daha önce icad edilen tüm teknolojilerin ve silahların aksine, her hangi bir deneyimsel veya hayat içinden çıkma temeli olmaksızın tamamen insan tahayyülünün tasarısı olduğundan, bunun büyük bir kırılma olduğundan bahsetti.
İsviçre ve Almanya’da yine binlerce kişinin katıldığı ve reaktörlerin hemen kapatılması çağrısında bulunan yerel eylemler yapılırken, Avrupa’nın ve dünyanın yüzlerce kentinde birbirinden bağımsız nükleer karşıtı etkinlikler düzenlendi. Türkiye’de de İstanbul, Ankara ve İzmir‘de Yeşiller Partisi‘nin de örgütleyicileri arasında olduğu, Mersin‘de ise ayrıca yapılan eylemlerde felaket hatırlandı ve hükümetin ısrarla devam ettiği çılgın ve müflis nükleer politikası protesto edildi.
(Yeşil Gazete)
Comments