Tarlabaşı Toplum Merkezi’ne açılan fesih davasının ikinci duruşması yarın görülecek

On beş yıldır Tarlabaşı’nda çocukların ve kadınların bir araya gelebilecekleri güvenli alanları kurmak hedefiyle çalışan Tarlabaşı Toplumunu Destekleme Derneği’ne iki ayrı dava açıldı. Hedef gösterilen merkez, hakkında açılan fesih davasını medyadan öğrendi. O davanın ikinci duruşması yarın, 2 Kasım Çarşamba günü, saat 11.30’da İstanbul 18. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülecek.

Tarlabaşı Toplum Merkezi ile dayanışmak için kurulan “İyi ki Varsın TTM” inisiyatifi, “İyi ki varsın TTM, çünkü umut veriyorsun, mahallede tüm kadın ve çocuklara kapın açık” diyerek duruşmayı takip etmeye çağırıyor.

📢Tarlabaşı Toplum Merkezi “yokluğun tespiti” davasında ikinci duruşmaya çağrı: Buradayız!

📍Basın Açıklaması: 29 Eylül Perşembe 10:45 Çağlayan Adliyesi Önü
📍Duruşma: 29 Eylül Perşembe 11:40 İstanbul 8. Sulh Hukuk Mahkemesi

İyi ki Varsın TTM!
⤵️⤵️⤵️https://t.co/RMp1lyA8la pic.twitter.com/JwkyC5nNAE

— İyi ki Varsın Tarlabaşı Toplum Merkezi! (@iyikivarsinttm) September 26, 2022

İlk duruşmada ne oldu?

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın düzenlediği iddianame ile açılan davada derneğin “kanuna ve ahlaka aykırı” hale geldiği iddiası yer alıyor.

Davaya temel oluşturan dernekler denetçilerinin raporunda derneğin LGBTİ+’larla ilgili ifadeleri hukuka aykırı ve ayrımcı bir şekilde “müstehcenlik” olarak yer alırken; LGBTİ+’ların temel hak ve özgürlükleri de “toplumda kısaca LGBTİ (lezbiyen, gey, biseksüel, travesti, intersex) olarak bilinen kişilerin cinsel eğilimlerini normalleştirmek sureti ile çocukların cinsel kimliklerini etkilemeye çalışması” ifadeleriyle rapora ve davanameye girdi.

Dava kapsamında dernek hakkında verilen “faaliyetten alıkonulma” tedbir kararı ise 6 Nisan’da TTM’nin başvurusu üzerine kaldırıldı.

Duruşmayı farklı kurumlardan yüzden fazla hak savunucusu ve gazeteci takip etmek için adliyede bulundu. Tarlabaşı Toplum Merkezi ile dayanışmak için bir araya gelen TTM Dayanışma Grubu dava öncesinde Çağlayan Adliyesi önünde basın açıklaması yaptı.

Mahkeme, soruşturma dosyasının detaylarını Başsavcıya sormaya, savcılık dosyaları dışında ihbar, şikayet, tespit, soruşturma, kovuşturma dosyaları için İstanbul Valiliği Sivil Toplumla İlişkiler Müdürlüğü’ne yazılmasına, dernekler konusunda uzman ve muhasebeci bilirkişiden rapor alınmasına, bakanlıkların müdahillik taleplerinin ara kararda değerlendirilmesine karar vererek duruşmayı 2 Kasım saat 11.30’a erteledi.

İmza kampanyasını 99 sivil toplum örgütü imzaladı

Dava öncesi bir araya gelen 99 sivil toplum örgütü ortak açıklama yayınladı, “Tarlabaşı Toplumunu Destekleme Derneği’nin yanındayız” dedi. TTM ile dayanışmak ve örgütlenme özgürlüğünü savunmak için kurulan “İyi ki Varsın TTM” internet sitesinde yayınlanan açıklamaya imzalar devam ediyor.

86 örgütün imzasıyla yayınlanan açıklamada davaların tüm sivil topluma tehdit olduğu vurgulandı:

“Tarlabaşı Toplumunu Destekleme Derneği örneğinde bugün yaşananların Türkiye’de örgütlenme özgürlüğü alanında yaşanan gerilemenin doğal bir uzantısı olduğunu düşünüyoruz.

Tarlabaşı Toplumunu Destekleme Derneği’nin hedef gösterilerek ve yürüttüğü faaliyetler çarpıtılarak kapatılmaya çalışılması, tüm sivil topluma yönelik bir tehdit olarak karşımızda duruyor.”

Sivil toplum örgütleri, örgütlenme özgürlüğüne yönelik saldırıların durdurulmasını, sivil topluma yönelik baskılara son verilmesini, Tarlabaşı Toplumunu Destekleme Derneği’ne açılan davaların düşürülmesini ve güvenli bir şekilde çalışmalarına devam edebilmesini talep etti.

Ne olmuştu?

Türkiye’de yoksulluk, ayrımcılık ve toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin en yoğun şekilde yaşandığı bölgelerden biri olan Beyoğlu-Tarlabaşı’nda, bir toplum merkezi modeli olan Tarlabaşı Toplumunu Destekleme Derneği (bilinen adıyla Tarlabaşı Toplum Merkezi – TTM) kapatılma tehlikesiyle karşı karşıya.

Dernek, Haziran-Eylül 2021 döneminde çeşitli denetimlerden geçti. Denetimlerin ardından merkez hakkında iki ayrı dava açıldı.

İstanbul Valiliği tarafından İstanbul 8. Sulh Hukuk Mahkemesi’nde “Derneğin amacının gerçekleşmesinin olanaksız hale geldiği” gerekçesi ile derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespit edilmesi talepli bir dava açıldı.

Bu davanın ilk duruşması, 14 Nisan 2022 Perşembe 11.45’te İstanbul 8. Sulh Hukuk Mahkemesi’nde görüldü. Aile Bakanlığı, Valilik yanında müdahillik talebi iletti. TTM avukatları, “15 yıldır var olan, kamuyla ortak iş yapan bir dernek nasıl yok olabilir” dedi.

Dava, 29 Eylül’e ertelendi. 29 Eylül’deki ikinci duruşmada da karar çıkmadı ve bu sefer Tarlabaşı Toplum Merkezi hakkında açılan “yokluğun tespiti” davası 9 Mayıs 2023’e ertelendi.

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın düzenlediği iddianame ile İstanbul 18. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde “hukuka ve ahlaka aykırılık” gerekçeleriyle derneğin feshi davası da açıldı. Bu davanın ilk duruşması da 18 Mayıs 2022 tarihinde görüldü.

Dava kapsamında dernek hakkında verilen “faaliyetten alıkonulma” tedbir kararı ise 6 Nisan’da TTM’nin başvurusu üzerine kaldırıldı. Bu dava ise 2 Kasım 11.30’a ertelendi.

TTM, 27 Haziran 2021’de Kaos GL Derneği’nin “LGBTİ+ Öğrencileri Aile ve Okul Kıskacına Karşı Nasıl Korumalı?” kılavuzunun konuşulacağı bir gönüllü etkinliği planladı, fakat etkinlik medyada hedef gösterildi.

Medyadaki hedef göstermelerin hemen ardından 25 Haziran’da Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Beyoğlu İlçe Müdürlüğü Sosyal Hizmetler Birimi, derneği ziyaret etti. Bundan dört gün sonra İstanbul İl Sivil Toplumla İlişkiler Müdürlüğü denetimi başladı. Ne ziyaretle ne de denetimle ilgili derneğe herhangi bir sonuç ulaşmadığı belirtildi.

Öte yandan 19 Temmuz’da Emniyet Müdürlüğü Çocuk Şube Müdürlüğü “müstehcenlik suçu” kapsamında Yönetim Kurulu Başkanının ifadesini aldı. Soruşturma takipsizlikle sonuçlandı. Dernek hakkında davalara sebep olan denetim ise 26 Temmuz-20 Ağustos 2021 tarihleri arasında İçişleri Bakanlığı Dernekler Denetçileri tarafından gerçekleştirildi.

TTM, denetleme sonuçlarına ilişkin bilgileri ancak kendilerine açılan “yokluğun tespiti” ve “derneğin feshi” dava dosyalarına sunulan rapor ve eklerden öğrenebildiğini vurguladı. Dernek hakkında açılan ilk dava “yokluğun tespiti” davası.

Dernek, açılan ikinci davadan ise ancak medya yoluyla haberdar olabildiğini bildirdi.

9 Şubat’ta medyada derneği hedef gösterenlerden biri olan Milat gazetesinin manşetinde yeni bir davadan bahsedilmesi üzerine dernek avukatları adliyeden bilgi aldığını ve 10 Şubat’ta dernek hakkında bir de fesih davası açıldığını öğrendiğini aktardı. Davanın gerekçesi ise derneğin “kanuna ve ahlaka aykırı” hale geldiğini öne sürerken davanamede sıralanan eylemlerin hiçbiri fesih sonucunu doğuracak yoğunlukta olmayıp, ancak idari para cezası yaptırımı doğurabilecek defter kayıtlarındaki eksikler ile eğitim faaliyetlerinde bulunulup izin alınmadığı, dernek yayınlarının cumhuriyet başsavcılığına bildirilmediği gibi hususlar.

Ayrıca davaya temel oluşturan dernekler denetçilerinin raporunda derneğin LGBTİ+’larla ilgili ifadeleri hukuka aykırı ve ayrımcı bir şekilde “müstehcenlik” olarak yer alırken; LGBTİ+’ların temel hak ve özgürlükleri de “toplumda kısaca LGBTİ (lezbiyen, gey, biseksüel, travesti, intersex) olarak bilinen kişilerin cinsel eğilimlerini normalleştirmek sureti ile çocukların cinsel kimliklerini etkilemeye çalışması” ifadeleriyle rapora ve davanameye girdi.