2013 yılının Mayıs ayında Türkiye ve Japonya Hükümetleri arasında imzalanarak kurulması planlanan Sinop Nükleer Güç Santrali (NGS)’ne finansman sağlaması öngörülen Itochu projeden çekileceğini açıkladı.
Türkiye’nin aktif fay hatlarına sahip bir coğrafyada bulunması nedeniyle santrali kurmak için fizibilite çalışmaları yürüten Mitsubishi’nin santralin güvenli bir şekilde inşa edilebilmesi amacıyla yüksek bilgi ve donanım sahibi insan kaynağı ile teknolojisini kullanması gerektiği üzere artan proje maliyetlerine bağlı olarak toplam maliyet de artıyor. Nitekim geçenlerde Mitsubishi tarafından iki kat artması beklenebileceğini öngörülen maliyetlerin kendi hesaplarına uymaması nedeniyle Itochu Şirketi finansal gruptan çıktı. Itochu ‘nun bu şekilde finansör gruptan çıkmasının Sinop NGS projenin gecikmesine neden olacağı düşünülüyor. Zira bu şekilde , %30 ‘unun konsorsiyum, %70’inin ise Uluslararası İşbirliği için Japon Bankası ve diğer finansörler tarafından karşılanacağı düşünülmüş olan projenin maliyetinin karşılanması açısından dengeler bozulmuş oldu.
Bununla birlikte Mitsubishi ve diğer finansörler ise Temmuz ayına kadar bütçelerini revize etmeyi Temmuz ayına ötelemiş bulunuyorlar . Başlangıçta konsorsiyum için finansmanın %51’lik kısmın Mitsubishi , Itochu ve Fransa Elektrik Engie ; %49’luk kısmın EUAŞ ‘ı da içeren diğer yerli kuruluşlar tarafından üstlenileceği düşünülmüştü. Itochu’nun projenin finansmanından çıkması maliyetleri en az iki kat artan Sinop NGS Projesini şimdi daha da riskli konuma getirdi.
Reaktörlerinin Mitsubishi – Areva ortaklığındaki ATMEA şirketi tarafından kurulması ve 4480 Megavat elektirk üretme kapasitesine sahip olması öngörülen santralde 4 . nesilden basınçlı su reaktörü ATMEA 1’in işletilmesinden ise Fransız Elektirk Şirketi Engie sorumlu olacak. Bu çerçevede EUAŞ %20-45 arasında bir oranda hisse sahibi olurken proje için kağıt üzerinde öngörülmüş olan fakat en az 2 katına çıkması beklenen maliyet 15,8 Milyar Dolar. Bununla birlikte Akkuyu gibi Sinop için de uzun vadeli yüksek fiyattan alım garantisi olarak 1 kilovatsaati için 10,83 Dolar sent fiyatla 20 yıl boyunca alım garantisi verilmiş durumda.
Projede bu denli riskler ve belirsizlikler olmasına rağmen ve henüz yer lisansı dahi alınmamış olan santralin kurulması yönünde hazırlıklara devam edliyor. Nitekim inşaatına belki de hiç başlanamayacak olan santral için %99’u orman olan İnceburun’da 10 kilometrekare alan içinde gerçekleştirilen tırpanlanma faaliyetiyle neredeyse ormanlık alanın %20’si ağaçsızlaştırılmış bulunuyor.
(Nikkei, Yeşil Gazete)
Pınar Demircan