Kot işçilerinin dramını anlatan ‘Dönüş’ belgeselinin kahramanlarından Mehmet Şah Yalçın da hayata 31 yaşında veda etti.
Mehmet Şah Yalçın, iki yıl önce çekilen, silikozis hastalarıyla ilgili ‘Dönüş’ adlı belgeselde, “Bir gün ölmüşüz daha rahat olur bizim için. Nefes darlığından dolayı… Ben uyuyamıyorum” diyordu. 31 yaşındaki Mehmet Şah, aynı belgeselde öyküsü anlatılan 11 işçiden üçü gibi hayatını kaybetti. Kot kumlama kurbanlarının sayısı 49’a çıktı. Yalçın, Batmanlı genç bir işçiydi. Eli ekmek tutsun diye geldiği İstanbul’da, 2004-2007 arasında Güngören’deki bir kot kumlama atölyesinde çalıştı. Aynı yılın sonunda rahatsızlandı. Önce tüberküloz teşhisi konuldu. Fakat sonra kot kumlama işinin akciğerleri tahrip ettiği silikozise yakalandığı ortaya çıktı. Artık çalışamıyordu. Üç yıldır oksijene bağlı yaşıyordu.
Kayseri Erciyes Üniversitesi İletişim Fakültesi öğrencilerinden Soner Yıldırım, 2009 yılında, silikozis hastalarını konu alan ‘Dönüş’ adlı bir belgesel çekiyordu. Belgesel için Bingöl’de 22 yaşındaki Hacı Önal’la, İstanbul’da Mehmet Şah Yalçın’la görüştü. Yalçın, geçmişteki çalışma koşulları için, “Orada yatan arkadaşlar vardı. Onlar da zaten huzurlu şekilde ne uyuyabiliyordu ne yemeklerini yiyebiliyordu. Yediğin zaman da tozu yutuyorsun. Yemek yiyemiyorsun, çay içemiyorsun” diyordu. Ölümü beklediği aşikârdı. Önce Hacı Önal, Kasım 2009’da öldü. Önceki gün de Mehmet Şah Yalçın son nefesini verdi. Yalçın, Esenler’de uğurlandı.
‘Dönüş’te Yalçın ve Önal’la beraber 11 silikozis hastasının anlatımlarına yer verilmişti. Bu hastalardan ikisi, 27 yaşındaki Tokatlı Ertuğrul Doğru ve 25 yaşındaki Sinoplu Beytullah Özkaya, 2007 ve 2008’de, yani belgeselden önce ölmüştü. Önal ve Yalçın’ın da belgeselden sonra ölümüyle geriye yalnızca altı işçi kaldı.
Sağlık Bakanlığı verilerine göre Temmuz 2010 itibariyle 1388 silikozis hastası var. Fakat kayıtdışı rakamın 5 bin olduğu sanılıyor. Kot Taşlama İşçileri Komitesi’nden yapılan açıklamada, “Bu ölümler insanlık dışı koşullarda çalıştırılan işçiler için kader değildir. Bu koşullarda çalıştıran işverenlerden, koşulları denetlemeyen, bu atölyelerin varlığına izin veren, göz yuman yetkililerden hesabın sorulmasını istiyoruz” denildi. (İsmail Saymaz)