By 
Birleşik Krallık’ta yer alan Bilim Müzesi dünyanın en prestijli müzelerinden birisi ve her yıl milyonlarca kişiyi ziyaretçi olarak ağırlıyor.
Bu sebeple, Çukurova Üniversitesi’nde öğretim üyesi ve aynı zamanda Mikroplastik Araştırma Grubu’nun kurucusu Doç. Dr. Sedat Gündoğdu, müzenin plastikler ile ilgili bir sergisinde yer alma teklifi iletildiğinde hemen kabul etti.
Gümrükte ironik sıkıntı
Plastik ithalatı sorununa dikkat çekmek amacıyla Birleşik Krallık’tan Türkiye’ye ithal edilen ve geri dönüşüm yerine Adana’nın yol kenarlarında ve dere yataklarında terk edilen ve çoğu zaman yakılan plastik çöplerden oluşan sergisini kargo ile yolladı.
Ancak ironik bir şekilde tonlarca plastik atık hiçbir sıkıntı yaşanmadan Türkiye’ye getirilirken gönderdiği beş-on parçalık çöp sergisi gümrüğe takıldı.
Petrol ve maden şirketlerinden sponsorluk
Yeşil Gazete’ye konuşan Gündoğdu, “Gümrükte böyle bir sıkıntı yaşandığı için sonradan çok sevindim” açıklamasını yaptı.
Çünkü sergisini yeniden göndermek için hazırlandığı sırada Bilim Müzesi’nin yapacağı başka bir iklim sergisi için petrol ve doğal gaz devleri Shell, BP ve Equinor ile uluslararası maden şirketi Adani’den sponsorluk aldığını öğrendi.
Üstelik, Shell ile yapılan anlaşma, müzenin petrol şirketinin “iyi niyetine veya itibarına zarar vermemesini” taahhüt eden bir madde içeriyordu.
Hemen serginin küratörüne “Bizim yaptığımız çalışmaya kim sponsor oluyor?” sorusunu sorduğunu belirten Gündoğdu, şu cevabı aldığını aktardı:
“Sizin yaptığınız çalışmaya bu şirketlerden hiçbiri sponsor olmuyor ama kararınıza saygı duyarım. Yine de bu konuyu konuşmak için görüşelim isterim.”
Eylemciler, müzenin fosil ile bağlantısını protesto etmek için müzeye devasa bir çöp torbası yığını teslim etti.
Dünyanın en iyi mikroplastik avcıları
Ancak şüpheleri tam olarak giderilmeyen, Bilim Müzesi’nin bu davranışından ve Shell ile yapılan anlaşmanın içeriğinden rahatsız olan Sedat Gündoğdu, konuyu kendisini bu sergi için öneren Strathclyde Üniversitesi’nden Deonie Allen ile Dalhousie Üniversitesi ve Birmingham Üniversitesi‘nden Steve Allen’a sorma kararı aldı.
Allen çifti dünyanın en iyi mikroplastik avcılarından ikisi. Araştırmacılar, aralarında Tibet buzulları ve Pirena dağları gibi uç örneklerde buldukları mikroplastik parçalarını sergilemeyi düşünüyordu.
Sergiden çekilme kararı
Sedat Gündoğdu, Bilim Müzesi’nin aldığı sponsorlukların onları da sergi ile köprüleri yakma noktasına getirdiğini öğrendi ve kendisi de sergisini geri çekme kararı aldı.
Kararı hakkında Yeşil Gazete’ye konuşan Gündoğdu, “Her ne kadar benim katılacağım sergide böyle bir sponsorluğun bulunmadığı söylense de kurumun almasından rahatsız oldum. İklim için alıyorsa bunun için de alıyor olabilir. Kurumun güvenilirliği zedeleniyor en başta, güven vermiyor” dedi.
Yokoluş İsyancılarının Bilim Müzesi’nin fosil yakıt şirketlerini sponsor olarak kabul etmesine karşı yapılan bir protesto: “Fosilsiz bir müze hayal ediyorum”
‘Güzel bir fırsattı, kirlettiler’
Yapılan sponsorluk anlaşmaları hakkında da yorumlarını paylaşan Gündoğdu, “Ortada iklim ve ekoloji krizleri var. Krizin kaynağı ise bu şirketler. Üstelik standart bir sponsorluk da yok görüldüğü kadarıyla. Suçunu ört bas edecek ve oradaki bilimsel içerikleri manipüle edecek şekilde bir anlaşmaya varılmış. Bu hem kurumun hem de katılacak kişilerin bilimsel tarafsızlığını etkiler” ifadelerini kullandı.
Tepki göstermenin anlamlı olduğunu düşündüğünü aktaran Gündoğdu, “Bu şartlarda tepki vermenin anlamlı olduğunu düşünüyorum ama kimseyi de niye tepki vermiyorsun diye suçlayamam. Güzel bir fırsattı, kirlettiler” görüşlerini paylaştı.
Elindeki çöp sergisi ile ne yapacağını sorduğumuz Gündoğdu “Şu anda herhangi bir yerde sergilenmiyorlar. Üniversitede odama gelenlere gösteriyorum. Olsun, daha iyi oldu” cevabını verdi.
Mektup yayımlanacak
Önümüzdeki cuma günü aralarında Sedat Gündoğdu, Deonie ve Steve Allen’ın yanı sıra müzede sergisi yayınlanacak veya daha önce yayınlanmış kişilerin, gazetecilerin, bilim insanlarının ve aktivistlerin olduğu bir grup Bilim Müzesi’ne ithafen kaleme alınmış bir mektup yayımlamayı planlıyor.
Mektupta Bilim Müzesi’ne şirketlerin yeşil yıkamasına ortak olmama ve bilimsel güvenilirliklerini zedelememe çağrısı yapılacak.
Comments