By 
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinden bu yana, olası ‘Büyük Marmara Depremi‘ne ilişkin endişeler artış gösterme eğiliminde.
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, Marmara Denizi’nde oluşacak büyük depremin İstanbul başta olmak üzere, Kocaeli, Tekirdağ, Yalova, Bursa, Sakarya ve Balıkesir gibi kentleri de etkileyeceğini belirtti.
Milliyet’ten Mert İnan‘ın aktardığına göre, Prof. Dr. Özener, 17 Ağustos 1999’da İzmit‘te meydana gelen sarsıntının İstanbul’un Avcılar ilçesinde yıkıma yol açtığını hatırlatarak, “Olası büyük Marmara depremi 200 km bir alanda yıkıcı etki yaratacak. Marmara’ya kıyısı olan kentler risk altında. Fay tek parça da kırılsa, iki parça da kırılsa 7 ve üzerinde deprem üretecek” dedi.
‣ Naci Görür’den İstanbul depremi uyarısı: Zamanı geliyor
Özener, İstanbul’da 70 ile 90 bin arasında olduğu açıklanan çürük yapıların güçlendirilmesi gerektiğini ifade ederek, bunun mümkün olmadığı durumlarda ise binaların yıkılıp yeniden yapılması için enerji harcanması gerektiğini söyledi.
‘Marmara kıyısındaki alanlar daha riskli’
Kuzey Anadolu Fay Zonu’nun bir parçası olan Kuzey kolun, İzmit körfezi boyunca devam edip, Adalar önünden geçerek, Marmara Denizi‘nin kuzeyinden Saroz Körfezi’ne ulaştığını söyleyen uzman, “Çınarcık Körfezi ile Marmara Adası arasında kalan kısımda gerçekleşen en son büyük deprem 1776 yılında meydana geldi. Bu fay zonunda önemli ölçüde sismik enerji birikiyor” diye konuştu.
İstanbul Büyükşehir Belediyesinin (İBB) kent genelinde hayata geçirdiği mikro bölgeleme çalışmaları olduğunu hatırlatan Prof. Özener, “Fay hattına ne kadar yakınsanız, depremden olumsuz etkilenme riskiniz o derece yüksek olacak. İstanbul için Marmara kıyısına komşu alanlar, kuzeydeki yerleşim alanlarına göre daha riskli” uyarısında bulundu.
‣ Deprem riskine karşı İstanbul seyreltilmeli
‘Can kaybı tahmin edilenin üzerinde olabilir’
İBB’nin Marmara’da 7,5 büyüklüğündeki bir deprem senaryosuna göre can kaybının 40 bin olacağı öngördüğünü aktaran Özener, bunun iyimser bir tahmin olduğunu açıklayarak “7 üzeri bir depremde maalesef daha çok can kaybımız olması kaçınılmaz” dedi.
‣ İBB, deprem dirençli İstanbul için seferberlik planını açıkladı: İstanbul için beka meselesi
‘Lojistik birimler güçlendirilmeli’
Olası büyük deprem sonrası İstanbul’a yardımın civar kentlerden geleceğini kaydeden uzman, bundan dolayı özellikle Kırklareli, Sakarya, Düzce, Edirne, Bilecik gibi kentlerde yer alan lojistik birimlerinin güçlendirilmesinin önemini vurguladı ve ekledi:
“Evi veya yakınının evi yıkılan bir görevli ister istemez yakınlarının can derdine düşeceğinden, özellikle çevre kentlerdeki kurtarma ve gönüllülerin eğitimi ile lojistik birimlerini güçlendirilmesi çok önemli.”
‣ İstanbul’da Bakan Kurum’a toplanma alanı çağrısı: Kaybedecek bir metrekare yeşil alana bile tahammülümüz yok
‘Ölçüm cihazları balıkçılık sektöründen olumsuz etkilendi’
Deprem araştırmaları için Marmara Denizi tabanına yerleştirilen fiber optik kablolara balıkçıların zarar verdiğini söyleyen Prof. Özener, “Deniz tabanının bin 200 metre derinliğine bile cihazlar yerleştirildi. Ölçüm ve takip sistemleri için 70 kilometre fiber optik kablolar döşenmişti. Trolle avlanan balıkçılar ise yedi yıl önce kabloları parçaladılar, cihazlar zarar gördü” dedi.
Bunun yerine Marmara Denizi içinde, bir Türk-Japon projesi kapsamında deniz tabanı sismometre cihazlarında depolanan bilgilerin belli periyotlarda incelendiğini ifade eden Özener, “Kopan kabloların yerine günümüz teknolojisinde şamandıra şeklinde bir cihaz da konulabilir. Şamandıradaki sistem üzerinden uydu aracılığı ile aktarım yapılabilir. Ancak bu sistemin kurulması yaklaşık 1 ila 2 milyon euro [20 ila 40 milyon lira] civarında. Sistemin yeniden hayata geçmesi için sponsor arıyoruz” diye belirtti.
‣ Bakan Kurum: İstanbul’da 1,5 milyon konut rezerv alanlara taşınacak
‣ Rezerv alan, Kanal İstanbul için seçilen yer olabilir
‣ Rezerv alanlar kim(ler) için?
Erken uyarı sistemi nedir, nasıl çalışır?
Marmara Bölgesi’nde beşi deniz dibinde, 10 tanesi de karada olmak üzere toplam 15 adet deprem erken uyarı istasyonu kurulduğunu aktaran uzman, bu istasyonlardaki ivme ölçer cihazları sayesinde, depremin yıkıcı dalgaları kent merkezine ulaşmadan erken uyarı sağlandığını açıkladı. Prof. Özener, şunları söyledi:
“İGDAŞ şebekesine kurulan risk azaltım sistemi sayesinde beş saniye öncesinden gaz akışı otomatik olarak kesilecek. Erken uyarı sisteminin hayat kurtaracağı gibi bir yanlış algı söz konusu. Deprem dalgaları İstanbul’a beş saniyede ulaşacak. Erken uyarı doğalgaz, elektrik şebekeleri veya petrokimya tesisleri gibi sistemlerin durdurulması için hayati öneme sahip. Yoksa depremi 10-15 dakika önceden haber verecek sistem dünyada mevcut değil.”
Comments