Polonya hükümeti, ilk nükleer enerji santralini 2033 yılına kadar Baltık Denizi kıyısında inşa etmeyi planlıyor. İklim ve Çevre Bakanlığı’nın verdiği izinden sonra, inşaatın 2026 yılında başlaması ve 2040 yılına kadar faaliyete geçmesi bekleniyor.
euronews’ün aktardığına göre, Polonya Çevre Koruma Genel Müdürlüğü (GDOS), santralin inşası ve işletilmesinin çevreyi olumsuz etkilemeyeceğini ve olası etkilerin takip edileceğini açıkladı. Yetkililerin çevresel etki raporundaki kanıtları incelemesi ve izin verme kararını alması ise 1,5 yıldan fazla sürdü.
Polonya, enerji güvenliğini sağlamak ve iklim, çevre ve ekonomik zorluklara çözüm bulmak amacıyla 2014 yılında nükleer enerji programına başlamıştı. 2020 yılında güncellenen programda, toplam kurulu nükleer kapasitesi 6-9 GWe olan ülkenin ilk nükleer santrallerinin inşası ve işletmeye alınmasına ilişkin planlar yer alıyor. Buna göre iki veya üç lokasyonda, altı reaktör inşa edilecek. Uzmanlar bu miktarın neredeyse 8 milyon eve enerji sağlamak için yeterli olduğunu ifade ediyor.
GDOS, projenin Avrupa Birliği sınırları içinde belirlenmiş bir doğal çevre koruma ağı olan Natura 2000 alanlarını olumsuz yönde etkilemeyeceğini veya doğal yaşam alanlarının bozulmasına neden olmayacağını öne sürüyor.
‣ Isınan dünyada nükleer enerjinin ekonomi politiği: Küresel güneyde kalkınmacılığın sonu
Polonya kömürden nükleere geçiyor
Polonya aynı zamanda yeni nükleer teknoloji için ABD‘den mali yardım almaya hazırlanıyor. “Phoenix Projesi” kapsamında ülke genelinde küçük modüler reaktörler inşa edilmesi planlanıyor. Uzmanlara göre, bu hâlâ gelişmekte olan bir teknoloji ve çoğunlukla pilot projelerde kullanılıyor.
Polonya’nın İklim Bakanı Anna Moskwa, “Bu, enerji güvenliği açısından çok önemli olan bir yatırımın hayata geçirilmesi açısından bir dönüm noktası” ifadelerini kullandı.
Nükleer enerji kaynağının, ülkenin şu anda enerjisinin yüzde 69’unu sağlayan kömürden uzaklaşmasını sağlayacağı umuluyor.
Ancak son gelişmeler ve enerji krizinin etkisi, Avrupa genelinde nükleer enerjiye olan ilgiyi ve siyasi desteği artırdı. Yetkililer, Çekya ve Slovakya‘nın yanı sıra Polonya’da da kömürle çalışan elektrik santrallerinin bu yeni nükleer teknolojiyi kullanacak şekilde dönüştürülmesi için fizibilite çalışmaları yürütüleceğini ifade etti.
‣ Fransa’da nükleer santraller aşırı sıcaklar nedeniyle vites düşürecek
Başbakan önceden açıklamıştı
Polonya başbakanı Mateusz Morawiecki, 28 Ekim 2022’de nükleer enerji programının başlatıldığını açıklamıştı.
Morawiecki yaptığı açıklamada, Varşova‘nın ilk nükleer santralini inşa etmek üzere ABD ve Amerikan Westinghouse şirketiyle işbirliği yapacağını belirtmişti.
“Nükleer enerji santralleri bizi piyasanın, enerji tüccarlarının ve hava durumunun kaprislerinden bağımsız kılmaya yardımcı olacak” diyen Morawiecki, nükleer enerji yatırımın Polonya’nın yenilenebilir enerji kaynaklarına geçmeyeceği anlamına gelmediğini de aktarmıştı.