Merve Özkorkmaz, Sapanca Kırkpınar‘da imalathanesinde ürettiği doğal kozmetik ürünlerini, mahalle sakinlerinden topladığı atıklarla hazırladığı plastiksiz olarak müşteriye ulaştırıyor.
Dört yıldır adil ve dönüşüm temelli bir kozmetik alışverişi anlayışıyla çalışan Özkorkmaz, kargo şirketleriyle buna dair çözüm geliştiren küçük üreticilerden biri. Özkorkmaz, markasının sosyal medya hesaplarında da sık sık #PlastiksizKargo‘nun mümkün olduğunu hatırlatıyor:
“İlk ambalajımı eski gazete kağıtları ve kutularla hazırlayıp kargo şubesine gittim. Şubede çalışan arkadaş, başka hiçbir şeyin içine koymaya gerek olmayan kutuyu bir kargo poşetinin içine koymaya çalıştı. Ben de ‘Bir dakika, onu koymasak olur mu?’ dedim, ‘Olmaz, biz bu şekilde çalışıyoruz çünkü belli bir boyutun altındaki kargo paketleri kaybolabiliyor, o yüzden bunu kargo poşetine koymamız gerekiyor.’ dedi. ‘O zaman ben bunu göndermiyorum, alayım onu‘ dedim.”
Plastik poşet kullanımına alternatif arayan Özkorkmaz kargo şirketlerinin yöneticileriyle temas kurmuş:
“Eve gittim ve bu paketi nasıl gönderebilirim diye düşünmeye başladım. Daha sonra kargo şirketlerinin yöneticilerine ulaşmaya çalıştım. ‘Ben kargolarımı kargo poşetsiz yollamak istiyorum’ dedim. Onlar da ‘Olur tabii ancak bütün sorumluluğu sizin almanız gerekir, kaybolursa, kırılırsa sorumluluk sizde‘ dediler. Ben de bunu seve seve kabul ettim ve onlarla bu konuda bir sözleşme imzaladık. O günden beri kargolarımı aktarma noktalarında kaybolmasın diye belli bir boyutun üzerinde hazırlıyorum ve plastiksiz kargo adı verilen işlemi böylece tam anlamıyla gerçekleştirmiş oluyorum.”
“Mahalenizin kozmetikçisi” sloganıyla çalışan Özkorkmaz’ın atölyesindeki dayanışma ve geri dönüşüm kültürüne, mahalle sakinleri de destek veriyor:
“Evde kullanmadıkları cam kavanozları ve e-ticaretle evlerine gelen küçük kutuları kullanmamız, atık kızartma yağlarını ise arap sabunu yapmamız için bize getirmeye başladılar. Şu anda artık o kadar güzel bir ağ oluştu ki bu mahallede gidip çöplerden bir şeyler toplamamıza bile gerek kalmıyor.”
Evde biriktirilen e-ticaret kutuları, gazete kağıtları ve ambalajlardan çıkan sarf malzemelerinin plastiksiz kargo hazırlamak için temel ürünler olduğunu vurgulayan Özkorkmaz, herhangi bir kutuya, gönderilecek ürünleri sarf malzemeleriyle doldurup sıkıştırdıktan sonra kargo poşeti veya pıt pıt naylonlara ihtiyaç duyulmadığını söylüyor.
AA’ya konuşan Özkorkmaz kargoları plastiksiz ve sağlam bir şekilde gönderme konusunda da şu bilgileri veriyor:
“Topladığım kartonları küçük parçalara bölerek kutuların içine yerleştiriyorum. Böylece cam malzemeleri korumaya çalışıyorum. Her yerden böyle darbe testleri yapıp o kutuyu hazır hale getiriyorum.
Cam şişelerde hazırladığım ürünleri koruması için çöpe gitmek üzere olan malzemeleri kurtarıp, onları bir kez daha hayata döndürerek bir paket hazırlıyorum. Yani kargo paketlerinin içinde atık ürünler kullanıyorum.
Özkorkmaz, sadece yaşadığı ilçedeki bir kargo şubesinde küçük boyutta plastik poşete giren günlük kargo sayısının yaklaşık 1500 olduğuna, Türkiye’deki kargo firmalarının tüm şubelerini düşününce bir günde plastik poşete giren kargo sayısının milyonlara denk gelebileceğine dikkati çekiyor.
Plastiksiz kargoyla kendi firmasının günde 30 ila 40 sipariş gönderdiğini, bunun ayda bin , yılda ise 12 bin plastik kargo poşeti kullanımının önüne geçtiğine işaret eden Özkorkmaz şöyle diyor:
“12 bin… Rakamla yazması çok kolay. Bu, kaç yılda doğaya karışacak? Doğaya karışana kadar hangi canlılara zarar verecek?”
Öte yandan, plastiksiz kargo hareketi yaygınlaşıyor:
“Biz bunu bir şekilde başardık ama şimdi talep o kadar arttı ki artık endüstriyel üreticiler bile bunu tercih eder hale geldi. ‘Plastiksiz kargo sermaye kaybı’ diyen herkes şimdi plastiksiz kargo hazırlıyor.”
